De markt kan Zuid-Afrikaanse appelen en peren van uitstekende kwaliteit verwachten. In feite hebben de recente frissere temperaturen die de stormwinden van drie weken geleden vergezelden, de late rassen Rosy Glow en Pink Lady een mooie kleur bezorgd op de percelen die deel uitmaken van Witzenberg Properties. Het bedrijf viert zijn zeventigste jaar sinds de familie Graaff begon met het telen van appelen bij Die Eike in de Witzenberg Valley, hoog boven Ceres.
"Voor de markt is dat positief nieuws. De mooie kleuring compenseert volledig het verlies aan die paar appelen die uit de bomen zijn geblazen", zegt Nico Verhoef, financieel directeur bij Witzenberg Properties. Vorig jaar verloor het bedrijf bijna de hele oogst door hagel. De pluk van Rosy Glow is in volle gang, Sundowner komt als laatste in de rij.
"Aanvankelijk lag het seizoen iets voor op het gebruikelijke schema, maar bij de late rassen, Pink Lady en Sundowner, is de situatie weer normaal."
Sinds de oprichting van het tuinbouwbedrijf is het teeltrisico aanzienlijk ingeperkt door de ingebruikname van percelen in verschillende hoeken van Boland met elk een eigen microklimaat: Esperanto in Koue Bokkeveld, Leewenfontein in Warm Bokkeveld (waar peren en nectarines uitblinken) en Bo-Swaarmoed (vooral hardfruit en kersen). Witzenberg Properties heeft nu ook percelen in Vyeboom, dicht bij Villiersdorp.
Peren schitteren in China
Peren volgen momenteel de appelen in een grote beweging naar het oosten en doen het op dit moment heel goed in China, nadat er in 2022 markttoegang werd verkregen. "China neemt een groot deel van ons aanbod op, voornamelijk Forelle peren. Het heeft een gunstig effect op de hele perenmarkt wereldwijd. Vier jaar geleden, tijdens Covid, hadden peren uitzonderlijke prijzen en het lijkt erop dat we dit jaar dicht in de buurt zullen komen."
De perenvoorraden zijn echter niet eindeloos, want er werd toch wat vorstschade aan de bloesems opgetekend.
Verhoef beschrijft Witzenberg Properties als een trouwe leverancier aan Tru-Cape, die uitmuntend werk heeft verricht bij het openen van nieuwe markten, met name in het Oosten. Tru-Cape brengt ook het gros van de kersen van Witzenberg Properties op de markt.
Niets is te vergelijken met kersen
"We verpakken al onze kersen zelf in ons moderne pakstation. Gedurende de afgelopen drie seizoenen hebben we het aandeel dat voor de export is bestemd, gestaag verhoogd. We zijn een niche verpakkingsoperatie, en dus zeer flexibel om te verpakken naar de behoeften van de klanten. De verpakkingstypes omvatten punnets van alle maten, ziplock zakken en los in kartons. Wat de klant ook vereist, we kunnen het leveren, zolang de volumes beheersbaar blijven."
Zuid-Afrika is gedurende enkele weken tijdens de herfst op het noordelijk halfrond de enige herkomst van kersen. Witzenberg Properties heeft de voorbije jaren zo'n 70 hectare aan moderne rassen aangeplant. De kersen zijn beschikbaar van begin november tot eind december.
In het pakstation op Esperanto Farm heeft het bedrijf het voorbije seizoen 400 ton kersen verpakt, waarvan 75% op de binnenlandse markt werd afgezet. "We verkopen ook direct vanuit het pakstation en we kunnen simpelweg niet aan de vraag voldoen", zegt hij.
Ongeveer 100 ton kersen werden tijdens het seizoen geëxporteerd, naar landen zoals het Verenigd Koninkrijk, het Midden-Oosten, Mauritius en de Seychellen.
De kersen worden geteeld op hooggelegen percelen, maar de gemiddelde kou tijdens de winter baart Verhoef zorgen. Kersen telen is een risicovolle activiteit: "Bij kersen is elke dag tussen de bloei en de oogst kritiek. Alles moet volgens plan verlopen. Gelukkig hebben kersen een van de kortste periodes tussen bloei en rijpheid van alle steen- of hardfruitsoorten." Maar, voegt hij toe, de eetervaring bij kersen is een unieke sensatie waarmee geen ander fruit te vergelijken is.
Nectarines worden geteeld in Warm Bokkeveld, Witzenberg Valley en Koue Bokkeveld. De belangrijkste markten blijven het Verenigd Koninkrijk en Europa. "We zijn trots op onze nectarineteelt die we constant hebben uitgebreid gedurende de afgelopen zeven jaar en die uitzonderlijk goed presteert. Men maakt zich wel zorgen of de sector recentelijk niet te veel hectares heeft geplant, maar op onze percelen in Ceres zijn de opbrengst per hectare en de maatsortering beter dan in andere gebieden door de hoogteligging en het aantal koude-uren."
Koue Bokkeveld is ground zero voor uien
Kopers van Zuid-Afrikaanse uien weten dat Koue Bokkeveld synoniem staat voor gele premiumuien van de lange dag. Zelfs ups en downs in de economie dempen de constante vraag naar uien uit Angola, die per vrachtwagen worden opgenomen niet. Kopers uit Mozambique en andere Zuid-Afrikaanse landen importeren uien vanop de groothandelsmarkt in Johannesburg.
"Zelfs in moeilijke tijden kunnen uien niet worden vervangen door een ander artikel. Ui is een aanvulling op ons fruitassortiment. Ze worden net voor de Gala's geoogst en verkocht onder ons merk dat altijd een extra prijs oplevert. Uien hebben de afgelopen twee jaar uitstekend gepresteerd. Vooral vorig jaar waren de prijzen uitzonderlijk."
Verhoef merkt op dat de sector zich altijd vernieuwt. "Net wanneer je denkt dat je vastzit op een doodlopende weg, komen er nieuwe teelttechnieken langs die je in een hele nieuwe richting wijzen. Het is eigenlijk heel spannend."
Van een uitdaging een kans maken: zonnepanelen voor irrigatie
Voor meer informatie:
Nico Verhoef
Witzenberg Properties
Tel: +27 23 316 1915 (Zuid-Afrika)