Inmiddels staan de broers op het punt om een derde hal van 7.000 m2 droogruimte en expeditie bij te bouwen. Al met al is de verhuizing naar Emmeloord een goede keus geweest. "Het aantal verwerkingsbedrijven is hier van een andere orde dan in het zuidwesten, terwijl we wel in het grootste uienteeltgebied van Nederland gevestigd zijn. We hebben hier ruimte en goede kwaliteitstelers rondom ons", vertelt Wim.
Wim en Erik Waterman
Switch naar retail
Hoewel Waterman in het verleden furore maakte in de bulk, werd enkele jaren geleden de switch naar de retail gemaakt. Er wordt inmiddels een derde van het volume aan de retail geleverd. "We waren echt klaar om het retailsegment te gaan bedienen. Daar kunnen we met onze kwaliteit het verschil maken.
"De marges richting de supermarkten zijn niet vet, maar het geeft wel continuïteit. We zijn in feite ingegroeid in de retail en daar zijn we trots op. Het is een markt met hoge eisen, maar die uitdaging gaan we graag aan. Ook zijn we voor onze klanten steeds meer uien zelf gaan selecteren en importeren, met name gele uien uit Nieuw-Zeeland en rode uien uit Egypte."
Nieuw-Zeelandse uien
"De bulk vormt nog altijd onze hoofdmoot, maar daarin zaten we aan ons productieplafond. Tegenwoordig pakken we elke verpakkingsuitdaging aan. We draaien hier de productie in blokken, een soort ploegendienst. Daarin zijn we redelijk uniek in de uienwereld", vertelt Wim. "We sorteren in runs en verpakken op orderniveau. Zeker in de wintermaanden zorgt dit er voor dat we perfect kunnen sturen en 'just in time' kunnen sorteren, verpakken en leveren."
Intensive care
"De laatste jaren is onze productiefaciliteit fors uitgebreid, maar dat ging in feite ten koste van onze droogruimte, die we elders huurden met alle nadelige gevolgen. Met de volgende fase van de nieuwbouw willen we dat weer rechttrekken, omdat we het wenselijk vinden om dicht op de 'intensive care' van de bewaring te zitten", vertelt Wim.
"De kwaliteit van de Nederlandse uien is erg wisselvallig en daarom zitten we er bovenop. Vorig jaar hadden we een positieve uitschieter, maar door de jaren heen nemen de schimmels en bacteriën toe en de bewaarbaarheid en huidvastheid af. Daarbij is er ook nog een groot verschil tussen de uien uit de losse bewaring en kistenbewaring."
"We zien de kwaliteit van de Nederlandse uien de laatste jaren achteruitgaan. De uitdaging is om met de weersextremen om te gaan. Dit jaar ligt het tarra percentage zeker 5% hoger dan afgelopen jaar, maar dan nog zie je een groot verschil tussen de kwaliteit van de verschillende telers. Ook in een moeilijk jaar als dit, zie je telers die een prachtige kwaliteit uien weten aan te bieden. Voor ons is dit ook reden om met een aantal telers gericht te telen voor een bepaalde afzetmarkt. Zeker in kwalitatief moeilijkere jaren als deze zie je dat er ook een plusje inzit voor de teler. Soms maakt dat zelfs het verschil tussen wel of geen afzet", vertelt Wim.
Wim met een uitgehouwen poolbokaal, die hij van zijn telers kreeg
Samenwerking
Als service-product voor zijn klanten levert Waterman ook andere producten en logistiek, deze worden ook betrokken van nabijgelegen leveranciers. "We hebben niet de intentie deze zelf te gaan sorteren. We werken liever samen met collega's, dan dat we elkaar gaan tegenwerken. Iedereen zijn specialisme. Wel zien we de vraag naar bio-uien stijgen en daarin neemt ook ons werk toe", vertelt Wim. "Ook binnen de uiensector zien we gelukkig meer samenwerking ontstaan. Men beseft steeds meer dat je met samenwerking verder komt. Ook de jongere generaties zijn daar wat meer open in."
De ontwikkeling met betrekking tot optisch sorteren volgt Waterman met de nodige belangstelling. "Er draaien in de uiensector verschillende machines met wisselend succes, maar voor de Nederlandse ui is er op dit moment geen geschikte machine voorhanden. Maar ik hoop dat dergelijke machine er wel komt en het verschil kan maken. We werken samen met onze leveranciers aan ontwikkeling daarvan. Wanneer er een goede optische sorteermachine is, zou ik in eerste instantie sowieso eerst de bestaande lijnen intact laten en dan bij gebleken geschiktheid uitbreiden met de optische sorteerlijn."
Betrokken bij teeltprojecten buitenland
Binnen Europa verzorgt Waterman de gehele afzet zelf, daarnaast werkt het bedrijf met enkele exporteurs voor de afzet op andere continenten. "In totaal hebben we een goot aantal en variatie aan klanten, met verschillende volumes vertelt Wim. "Samen zorgden ze seizoen 2014/2015 voor de afname van de ruim 120.000 ton uien. Dat maakt ons één van de meest vooraanstaande uiensorteer- en verpakkingsbedrijven in de Nederlandse uiensector. Daarnaast zijn we betrokken bij enkele teeltprojecten, die we voorzien van onze kennis en advies. Sommige mensen zijn er wat huiverig voor om een 'aap te leren klimmen', maar ons motto is dat we van onze eigen kracht uitgaan en daarin verwachten we de komende jaren volop verder te groeien."
Wim en Erik Waterman
Hij ziet wel verschuivingen binnen de uienafzet. "In het verleden waren Scandinavië en Duitsland een belangrijke afzetmarkt voor ons, maar die landen worden steeds meer zelfvoorzienend. De Russische boycot heeft ons vooral indirect geraakt, het is natuurlijk fijn als je zo'n volumemarkt erbij hebt, maar als er ergens een deur dicht gaat, gaan er elders weer ramen open. Zonder Rusland hebben we vorig jaar in Nederland gewoon een recordexport gerealiseerd. De uitdaging van uienexporteurs is om gaatjes op de wereldmarkt te vinden tussen de lokale oude en nieuwe oogst."
Containerterminal
"Daarbij is timing cruciaal en gelukkig hebben we als Nederland een ongeëvenaarde logistieke positie. Nu is logistiek mijn hobby, ik ben altijd bezig om deze lijnen te optimaliseren", vervolgt Wim. "Zo let ik zelfs op dat onze transporteurs efficiënt werken. En we leveren logistiek ook als service product. Voor het vervoer van de containers naar de haven wordt er nu zelfs gewerkt aan een containerterminal bij Lelystad, waardoor onze containers per binnenvaartschip naar de grote havens kunnen worden vervoerd. Dat zou natuurlijk ideaal zijn!"
"We zijn positief gestemd, maar de uiensector staat voor de nodige uitdagen", concludeert de exporteur. "Je ziet dat de telers de laatste jaren steeds meer de prijs hebben kunnen bepalen. De markt is mede door internet veel transparanter geworden. Vorig seizoen hebben we een mooie slag gemaakt met de kwaliteit, en we begonnen toen met een lage prijs en eindigden hoog. Dat is eigenlijk het mooiste scenario dat je kunt hebben. Ik blijf positief gestemd over de uienconsumptie. De wereldbevolking groeit explosief en dan ook nog vooral in landen met een hoge uienconsumptie. De teelt groeit ook, maar niet zo explosief. Nederland levert slechts als grootste exporteur maar een paar procent van de wereldproductie. Ik verwacht dat we binnen een paar jaar kunnen uitgroeien naar 1,5 miljoen ton uien!"
Voor meer informatie:Waterman Onions
Hannie Schaftweg 12
8304 AR Emmeloord
Tel: +31 (0)527 617 496
Fax: +31 (0) 527 697 801
[email protected]
www.waterman-onions.nl