Reacties uit Belgische fruitsector
Schokkende hardfruitbeelden doen veel stof opwaaien
Wij vroegen aan verschillende experts uit de Belgische fruitsector hoe zij erover denken. NFO meldt dat in Nederland soortgelijke situaties niet voor komen, of er is in ieder geval niets over bekend. Wel is een stijging zichtbaar van de hardfruitleveringen aan de voedselbank. Er gelden in Nederland dezelfde interventiemaatregelen als in België. Hardfruit kan of groen worden geoogst of de producten worden uit de markt gehaald.
Reactie Filip Fontaine, BelOrta
"Zeer pijnlijk dat het hardfruit daar zo geëtaleerd ligt", aldus Filip Fontaine, directeur van Veiling BelOrta. "De appelen en peren van onze telers gaan naar biogasinstallaties omdat we dit als meer nuttige en minder aanstootgevende toepassing zien. Ik denk dat de manier in Polen ook geen oplossing is. Daar dumpen ze bijna alle appelen op de markt tegen spotgoedkope prijzen. Europa moet ervoor zorgen dat de oudere plantages er structureel uit gaan en dat je daar goede alternatieven voor hebt. En als men toch subsidies geeft, kan dat beter bestemd zijn voor vernieuwing van oude plantages." Het probleem zal zich volgens Filip ook weer zelf oplossen. "Men dacht bij de tomaten jaren geleden ook dat het afgelopen was, maar er volgde een logische sanering van de markt. Ik geloof niet in de doemdenkerij dat er geen plaats meer is voor appelteelt in België of in Nederland of dat de Polen alles gaan overnemen. Er zal lokale productie blijven, maar we zullen niet met twee rassen toekomen. Ik denk dat variëteiten sneller gaan roteren en dat we regelmatig met nieuwigheden moeten komen. Dat zie je nu ook al. We krijgen de consument weer terug aan onze kant, we moeten er gewoon voor zorgen dat we het zelf goed doen. Ik geloof nog altijd dat je met de juiste rassen op het juiste moment in de markt moet komen. De consument moet een keuze kunnen maken tussen verschillende smakelijke appelrassen. Wij moeten blijven diversifiëren en dat doen we ook bij BelOrta. De enige manier om meer product te verkopen is te zorgen dat je altijd perfect product verkoopt."
Veerle Van der Sypt, Fresh Trade Belgium
Veerle van der Sypt reageert geschokt: "Deze beelden doen pijn aan het hart. In tijden dat iedereen de mond vol heeft over duurzaamheid is het erg dat zoiets nog moet gebeuren. Onze sector van appelen en vooral peren is meegegroeid met de export naar Rusland. Het verlies van een markt van die omvang vang je natuurlijk niet zomaar op en het opbouwen van nieuwe markten is een proces van zeer lange adem. Het is een bijzonder grote uitdaging om een afzet voor alle product te vinden, zeker voor fruit dat niet in de koelopslag gaat en op korte termijn moet verhandeld worden. Andere lidstaten zitten met dezelfde problematiek met sterke druk op de Europese markt tot gevolg. We hebben een goed en gezond product en moeten sowieso blijven inzetten op promotie op binnen- en buitenlandse markten. Anderzijds moeten we als sector ook kritisch durven zijn en kijken waar het beter kan op vlak van samenwerking, vermarkting, productinnovatie. Er zijn ondertussen een aantal sectorinitiatieven opgezet met de betrachting dat dergelijke beelden binnenkort echt tot het verleden behoren."
Leen Jolling, Boerenbond
Leen Jolling van de Boerenbond: "De interventieregeling is een noodoplossing, een vangnet voor onze fruittelers. Niemand wil de oogst waar hij een jaar hard voor gewerkt heeft, vernietigd zien. Ik wil ook nog eens benadrukken dat het hier gaat om 27.500 ton dat naar interventie gaat, dat is slechts 4% van hetgeen er in België geproduceerd wordt. Daarenboven gaat hier ook een gedeelte van naar voedselbanken, biogasinstallaties.
Waarom de keuze voor interventie in Europa? Want niet alleen België, maar ook andere grote fruit producerende landen zoals Polen, Italië en Spanje doen aan interventie (ook Nederland). Dat heeft 2 redenen: Door de Ruslandboycot (7 augustus 2014) viel er een grote afzetmarkt weg, waardoor wij zelf niet meer konden exporteren. Maar ook andere Europese landen niet meer konden exporteren naar Rusland. Dus naast de directe impact (exportaandeel van 10% voor appel), werden we geconfronteerd met een indirecte impact. Daarnaast is de appeloogst, net zoals de voorbije twee jaren, zeer groot. Deze twee elementen zorgen er voor dat er een enorme druk is op de markt, met als gevolg lage prijzen. Met interventie kunnen wij (in heel Europa) het overaanbod op de markt aanpakken. Wat wel frappant is dat de interventieprijzen voor het fruit voor alle Europese landen gelijk is, terwijl onze kostprijs totaal verschillend is. Dat wil zeggen dat de vergoeding voor interventie slechts een fractie van de kostprijs dekt dan in andere landen. Zo zien we bijvoorbeeld dat Polen massaal gebruik maakt van deze regeling.
"Met deze twee redenen in het achterhoofd, zal het belangrijk zijn om ons als sector te heroriënteren. Allereerst moeten we nieuwe markten zoeken om ons product af te zetten. Hiervoor hebben we voldoende promotiebudget nodig. Daarnaast moeten wij ons onderscheiden op de markt door in te zetten op nieuwe appelvariëteiten en het telen van een hoog kwalitatief product. Bulkproductie kan plaats vinden in andere Europese landen. Onze telers zijn er van overtuigd dat wij vooral op deze twee elementen moeten inzetten. Wij hebben aan de Vlaamse Overheid gevraagd om een denkoefening op te starten met alle actoren in de keten om samen in te zetten op bovenstaande elementen", besluit Leen.
Voor meer informatie:
Filip Fontaine
Veerle Van der Sypt
Leen Jolling