Striktere maatregelen import Zuid-Afrikaans citrus
Zo worden er 'pre and post-harvest' chemische behandelingen voorgeschreven, verplichte registratie van de pakstations en strengere controles op de plantages. Tenminste 60 citrusvruchten van elk type per 30 ton zullen onderworpen worden aan een visuele inspectie. Al het fruit die symptomen laten zien, worden aan een laboratoriumtest onderworpen en de Valencia-sinaasappelen zullen extra worden getest op latente infecties door middel van een steekproef per 30 ton. Er wordt geen onderscheid gemaakt tussen het citrus voor de versmarkt en de verwerkende industrie. De maatregelen zullen gelden voor het teeltseizoen van dit jaar.
Volgens EU-Commissaris van Gezondheid Tonio Borg had de EU geen andere keus dan een strengere controleregeling voor het Zuid-Afrikaanse fruit om daarmee de Europese citrusplantages te beschermen tegen deze schadelijke plantenziekten. Overigens trekken andere importeurs en producenten de schadelijke gevolgen van Citrus Black Spot voor de Europese plantages in twijfel. Zij geven aan dat citrus black spot puur een fytosanitair probleem is
Tijdens het Zuid-Afrikaanse exportseizoen 2013 werd er van april tot november ongeveer 600.000 ton citrus naar de EU-landen uitgevoerd, met sinaasappelen als belangrijkste product. Dat is een derde van de totale citrusimport van de EU. Berekeningen maakten duidelijk dat er in Nederland vijfhonderd arbeidsplaatsen verloren zouden gaan en diverse bedrijven hun deuren kunnen sluiten als de grote stroom citrus uit Zuid-Afrika niet langer Europa in zou mogen.
Justin Chadwick van de Citrus Growers' Association in Zuid-Afrika geeft aan blij te zijn dat er een einde is gekomen aan de onzekerheid voor de sector, maar dat de vooruitzichten nog onzeker zijn, omdat er nog altijd ruimte wordt gelaten voor "aanvullende maatregelen" na vijf overschrijdingen. Ook vindt hij het niet eerlijk dat de Zuid-Afrika door de EU een speciale behandeling krijgt. "Het is van cruciaal belang dat het geschil en de wetenschap die er aan ten grondslag ligt voor eens en altijd wordt opgelost. De toekomt van deze belangrijke sector die vele banen creëert, hangt af van deze resolutie."
In een reactie geeft beleidsmedewerker Inge Ribbens van Frugi Venta aan dat de specifieke details en ingangsdatum nog bekend moeten worden, maar dat de maatregelen een werkbare oplossing lijken voor Zuid-Afrika. "Gezien de eerdere voorstellen van de EU en de stevige discussies de afgelopen twee dagen, waarbij wij veelvuldig in contact zijn geweest met het ministerie, Zuid-Afrika, het Verenigd Koninkrijk, Duitsland en België, is dit ondanks de verzwarende maatregelen een positieve omslag."
Veerle van der Sypt, Fresh Trade Belgium: "De meeste invoerders doen in functie van het seizoen zowel Zuid-Afrikaanse als Zuid-Europese citrus en het is natuurlijk belangrijk dat de Zuid-Europese productie wordt beschermd. De handelsstroom vanuit Zuid-Afrika is anderzijds zeer groot en voor onze invoerders hangt er dus veel van af. Maatregelen dienen zo goed mogelijk gericht en risico gebaseerd zijn. De maatregel om vooral te focussen op risico variëteiten lijkt op zich al een logisch gegeven. Volgens onze informatie heeft Zuid-Afrika ondertussen al heel veel maatregelen genomen om de situatie bij te sturen en we hopen dan ook dat die inspanningen dit seizoen worden beloond met weinig tot geen intercepties."
Nigel Jenney van de Britse branchevereniging Fresh Produce Consortium spreekt van een verstandig resultaat na inspannend lobbywerk, waardoor ook het Verenigd Koninkrijk citrus kan blijven importeren uit Zuid-Afrika. Wel is het FPC teleurgesteld dat het Britse voorstel voor een uitzondering voor de verwerkende industrie het niet heeft gehaald. "De Commissie is er niet geslaagd een consistente benadering te treffen van maatregelen met betrekking tot fytosanitaire overschrijdingen. Het is echt een loterij, in plaats van een op risico's gebaseerde aanpak voor fytosanitaire controles. Laten we hopen dat de benadering van de Commissie niet de Europese export naar derde landen belemmert", besluit Nigel Jenney.
In een reactie zegt Evert-Jan van Vliet van Hillfresh: "Voor ons als importeurs is het fijn om te horen dat er eindelijk een besluit genomen is. Dat het niet gemakkelijker gaat worden, was al duidelijk. Maar nu weten we waar we aan toe zijn."