Maar hoe is deze overheerlijke vrucht eigenlijk ooit op ons bord terechtgeko-men? We vroegen het aan specialist Julien Pédelucq, covoorzitter van het BIK (Bureau National Interprofessionnel du Kiwi, gevestigd in Toulouse), die deze functie combineert met die van voorzitter van de SIKIG (Société Internationale de Kiwi des Gaves, die haar zetel heeft in Labastide Villefranche, vlakbij Pau). Niet onbelangrijk: de vader van Julien, Henri Pédelucq, was tijdens de jaren zestig de eerste, die in Europa kiwi's begon te kweken voor de verkoop.
De productie
De kiwi of 'Chinese kruisbes', zoals hij toen genoemd werd, werd ontdekt door een jezuïet en deed in 1750 zijn intrede in Europa. Aanvankelijk werd de acindata-plant bij ons geteeld omwille van zijn prachtige bloem en was men niet in het fruit geïnteresseerd. Pas in de twintigste eeuw, in 1960 om precies te zijn, gaven de inwoners van Nieuw-Zeeland de vrucht haar huidige naam, omdat ze vonden dat ze leek op de typische ronde en harige vogel, die een van de symbolen is van hun eiland. Nieuw-Zeeland kan dus zeker beschouwd worden als de pionier van de kiwicultuur, al is het al lang niet meer het enige land waar het voedzame fruit geproduceerd wordt. Julien Pédelucq: "Vandaag worden er wereldwijd zo'n 2,5 miljoen ton kiwi's gekweekt. De cijfers van de Chinese markt zijn niet volkomen betrouwbaar, maar we schatten de productie daar toch in rond het miljoen ton of zelfs meer, wat van dit gigantische land de belangrijkste producent maakt. Daarna volgen Italië (430 000), Nieuw Zeeland (360 000), Chili (200 000), Griekenland (120 000) en Frankrijk (60 000)." De kiwi telt tal van varianten, waarvan de Hayward de bekendste is. Sinds enkele jaren is ook de Zespri, een kiwi met geel vruchtvlees en een gladde schil, heel populair.Hoe wordt de kiwi gekweekt?
Kiwi's groeien niet aan een boom of aan een struik, maar rijpen aan een soort van liaan. Je hebt een warm en vochtig klimaat nodig om de vrucht te telen. Dat je de lekkernij het hele jaar door kan kopen in de supermarkt, is het gevolg van het feit dat ze op de twee halfronden geteeld wordt. In Europa komt ze vooral voor op een strook met een breedte van 150 tot 200 kilometer die loopt van het westen naar het oosten, van Baskenland over Italië tot Griekenland. Ten noorden van deze strook is het klimaat te kil, ten zuiden ervan te droog. Hoewel de kiwi vorst in de winter prima verteert, kan die vrieskou de vrucht toch fataal worden in de lente, als ze begint te groeien en net voor de oogst in de herfst. "Toch", weet onze gesprekspartner, "is het fruit gebaat bij een koelere periode, zodat het rust krijgt. 900 uren, of veertig dagen per jaar beneden de 7 graden zijn ideaal. Dat wordt de "vegetatieve rust" genoemd. Je kunt die periode, die de bloei bevordert, een beetje vergelijken met de slaap die ook zo broodnodig is voor mens en dier." Niet slecht als vergelijking.Kwaliteitscriteria
De kwaliteit van een kiwi kan je meten aan het gehalte droge stof in de vrucht. Met andere woorden alles wat geen water is. Deze droge stof staat garant voor de rijke smaak van het fruit, die het gevolg is van het gehalte aan minerale zouten en suikers. De kiwi doet er het hele jaar over om deze te verwerven. Hoe later er geoogst wordt, hoe groter het gehalte aan droge stof. De vruchten moeten echter wel absoluut geplukt worden voordat de eerste vorst in het land is! "Als je de oogst met twee weken kan uitstellen, verhoog je de droge materie met 15 tot 20 procent, wat enorm is. In Zuidwest-Frankrijk genieten we van een uitstekend klimaat, waardoor we de grens zoveel mogelijk kunnen opschuiven. We moeten echter voortdurend rekening houden met de weersvoorspellingen. Eén vriesnacht kan immers het werk van een heel jaar tenietdoen", aldus Julien Pédelucq.Welkom bij de 'club'
Globalisering is een factor waar iedereen tegenwoordig rekening mee moet houden, niet in het minst de producenten van kiwi's. Op de groene kiwi berust geen patent. Iedereen kan hem kweken, wat tot gevolg heeft dat er grote kwaliteitsverschillen zijn. Vandaar dat het idee gerezen is om een 'club' op te richten die een aantal producenten verenigt die kwaliteit hoog in het vaandel dragen en ook kiezen voor verkoopcircuits die deze in de verf zetten. Denk als vergelijking bijvoorbeeld aan de Pink Lady-appel, die bij ons door een beperkt aantal producenten wordt geleverd. "Een tiental jaar geleden hebben Nieuw- Zeelandse boeren een nieuwe kiwivariant op de markt gebracht, de Zespri. De Zespri verhoudt zich tegenover de groene kiwi zoals de Granny Smith tegenover de Golden. Zijn vruchtvlees is citroengeel en ook de geur is heel verschillend. De Zespri ruikt veel zoeter en minder zuur. Zijn schil is totaal niet harig, maar perfect glad." De Nieuw-Zeelandse uitvinders van deze nieuwe variëteit hebben zich verenigd met andere producenten overal ter wereld, waarvan er vier in Italië opereren en twee in Frankrijk.Wat het belang is van zo'n exclusieve club? "Via zo'n club kun je een nieuwe fruitsoort beschermen. De productie wordt immers gelimiteerd. Niet alleen wordt de kwaliteit strikt gecontroleerd, er kan ook maar een bepaald volume van verbouwd worden. Uiteindelijk is het een win-winverhaal. De consument is zeker van de kwaliteit van wat hij koopt, de retailers zijn zeker van de toegevoegde waarde van hun product en de landbouwers worden correct betaald voor hun werk."
De Belgische markt
De kiwi's van down-under komen ons land allemaal binnen via de haven van Zeebrugge. 5000 ton van de vruchten worden ook ingevoerd vanuit Zuidwest- Frankrijk. "De Belgen houden niet alleen van kwaliteit, maar zijn ook tuk op producten afkomstig van biologische landbouw,zoals dat bij ons het geval is. De retail heeft zeker bijgedragen tot de populariteit van het fruit. We werken al tien jaar goed samen. We leveren onder verschillende private labels aan de distributeurs, die in ruil ook promotie voeren voor de merken. Elk van de partijen vaart bijzonder wel bij deze deal." In totaal zijn er drie categorieën kiwi's op de markt: de goedkope, kleinere soorten afkomstig uit Italië en Griekenland, de kwaliteitsproducten zonder label en uiteindelijk de top, die voortkomt uit biologische landbouw en gelabeld is.Gezond
Het belangrijkste aspect van deze heerlijke vrucht blijft natuurlijk zijn positieve invloed op de gezondheid. Vergeleken met andere fruitsoorten kan de kiwi prat gaan op een bijzonder hoge voedingswaarde. Naast vitaminen C, E en B9 bevat hij ook tal van mineralen (kalium, magnesium...), voedingsvezels, antioxidanten, chlorofyl... "Het fruit bevat heel weinig calorieën en is prima geschikt voor een licht en gezond dieet. Het allerbelangrijkste is en blijft echter dat het een lekker stuk fruit is dat je het hele jaar door kunt eten", besluit Julien Pédelucq.bron: gondola.be