Calorierijk voedsel
"Zij hebben de beste voornemens om gezond te eten, maar falen daar telkens weer in", legt Harm uit. Volgens cijfers van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) heeft meer dan 50% van de bevolking overgewicht of lijdt aan obesitas. Intenties zorgen ook niet dat ons eetgedrag ook daadwerkelijk verandert. Er is een onderdeel in het brein waardoor mensen als ze diverse voedselsoorten kijken, eerder aangetrokken worden tot calorierijk voedsel dan tot caloriearm voedsel. Dit wordt trouwens nog versterkt als mensen honger hebben. Men is zo gevoelig voor 'slecht' en calorierijk voedsel, dat als je ze een grotere portie geeft, ze ook meer eten."
Chips is gezellig
"Daarnaast denken consument bij 'ongezond' voedsel eerder aan kenmerken zoals smaak en het daadwerkelijk eten van het product. Bij chips wordt bijvoorbeeld gedacht aan zout, knapperig, smaakvol en daarnaast ook aan gezelligheid. Gezonde voeding, zoals komkommer, wordt eerder gelinkt aan fysieke eigenschappen, zoals de lengte, de kleur of het feit dat deze aan een plant groeit en gezond is."
Bij trek eet men eerder ongezond
"Om te kijken of het zien van advertenties van fruit invloed zouden hebben op de consumptie, lieten onderzoekers kinderen memory spelen, waar op de achterkant met fruit of snoep werd geadverteerd. Na vijf minuten spelen mochten de kinderen kiezen tussen appelen, bananen, m&m's en colaflesjes. Er werd gezegd: eet zo veel als je wilt. Wat bleek? Kinderen aten niet meer fruit na de fruitadvertentie. Alle kinderen hadden meer een voorkeur voor snoep of ze nu een advertentie van fruit hadden gezien of van snoep. Al met al werd geconcludeerd: als men eten ziet of reclame van eten, gezond of ongezond, krijgen mensen sowieso trek en bij trek eet men eerder ongezond dan gezond."
Moeilijk om een gezonde keuze te maken
"Veel mensen willen gezond eten, maar daar naast ook plezier hebben en genieten van hun eten. Dat zijn twee belangrijke doelen. Als mensen ongezond en high-enery food zien staan, verliezen ze even het doel van gezond eten uit ogen. En dat is een probleem want vaak is onze omgeving overspoeld met 'high-energy' food. Het is dus moeilijk voor mensen om een gezonde keuze te maken."
Wat kunnen we eraan doen?
"Wat we niet moeten doen, is vers fruit bij de kassa zetten in plaats van ander 'aantrekkelijker' voedsel. Dat werkt niet. Door het veranderen van de omgeving verandert niet ineens ons brein", vertelt Harm. "Dat is het geval bij scholen die gezonde kantines hebben. Vaak zie je kinderen in de pauze dan toch snel naar de supermarkt gaan. Toch is het in specifieke gevallen wel mogelijk om mensen een gezonde keuze te laten maken. Bij een Amerikaanse saladebar werden groenten sneller gepakt als mensen er makkelijker bij konden. Door de gezonde producten op een bepaalde manier te plaatsen pakt men er eerder naar. Ook bij een lopend buffet bijvoorbeeld eten mensen meer gezonde producten als deze eerst komen. Maar dit zijn specifieke voorbeelden. Wat ook zou kunnen werken, is mensen eraan te herinneren dat ze gezond eten belangrijk vinden. Een ander voorbeeld is een verpakking met een speciaal plaatje of karakter. Dit maakt gezond eten aantrekkelijker voor kinderen."
Conclusie
"We moeten ervoor zorgen dat een gezonde keuze een impulsieve keuze wordt. Daarnaast moeten mensen aan hun gezonde voornemens worden herinnerd op het juiste moment."
Voor meer informatie:
Harm Veling