Deze zomer werd op verschillende fruitbedrijven schade geconstateerd veroorzaakt door de halsbandparkiet. CLM Onderzoek en Advies heeft in opdracht van de Nederlandse Fruittelers Organisatie (NFO) uitgezocht op hoeveel fruitbedrijven schade is opgetreden. Schade wordt niet systematisch vastgelegd. Vergeleken met de laatste rapportage uit 2014 is het aantal bedrijven met schade toegenomen met meer dan 50% naar 17 bedrijven.
Schade toegenomen
Uit een door CLM gehouden enquête onder fruittelers bleek dat 17 telers schade hadden aan hun fruit, met name appels en peren, maar ook pruim en kers. Dit is een toename ten opzichte van een eerdere enquête in 2014 toen 11 telers schade hadden. De hoogste schade wordt geschat op ruim €10.000 bij een biologische fruitteler. De totale schade wordt geschat op bijna €15.000. In 2017 is er ongeveer 2 miljoen euro uitgekeerd als tegemoetkoming aan fruitschade, met name mezenschade.
In bovengenoemde schade zijn de tijd die het de telers kost om de halsbandparkieten te verjagen en materiaalkosten niet meegenomen.
Aantal halsbandparkieten groeit
De populatie van de halsbandparkiet heeft de laatste decennia een spectaculaire groei doorgemaakt. Tussen 2005 en 2015 is de populatie verdubbeld. Steden waar de halsbandparkieten, die schade bij fruitbedrijven veroorzaken, mogelijk vandaan komen zijn: Amsterdam, Haarlem, Hoofddorp, Hoogkarspel, Leiden, Oud-Beijerland, Purmerend, Rotterdam, Utrecht, Zaandam en Zoetermeer. 
Geen beschermde status
De halsbandparkiet is een exoot, waardoor deze een onbeschermde status heeft. Het is echter geen invasieve exoot, wat betekent dat de urgentie om vanuit provincies maatregelen tegen te nemen minder groot is. Het weren en verjagen van de halsbandparkiet is toegestaan. Er zijn diverse weringsmogelijkheden, waaronder akoestische en visuele methoden. De effectiviteit hiervan lijkt echter gering. Het doden van de parkieten met het geweer is niet toegestaan, tenzij Gedeputeerde Staten hier schriftelijk toestemming voor verleent. De fruitteler mag wel een valkenier met roofvogel inzetten, waarbij de halsbandparkiet wordt gedood.
Behoefte aan effectieve weringsmethoden
Het risico bestaat dat de schade verder zal toenemen de komende jaren. Monitoring van de schade is gewenst, bijvoorbeeld door het melden van schade door telers bij het faunaschadeloket van BIJ12. Ook is er behoefte aan het ontwikkelen van effectieve weringsmethoden. Verder zouden fruitprovincies als Noord-Holland, Zuid-Holland en Utrecht, waar de halsbandparkiet schade veroorzaakt, kunnen kijken of de mogelijkheden tot het verminderen van de schade en bestrijden van de halsbandparkiet kunnen worden uitgebreid.
Meer informatie is hier te vinden in het rapport 'Schade door de halsbandparkiet in de fruitteelt'.
Voor meer informatie:
Adriaan Guldemond
CLM
T: 0345-470721
E: [email protected]
Herman Bus
NFO
T: 0793-681300 of 06-51178106
E: [email protected]