De zoete aardappel is in korte tijd enorm in populariteit gestegen bij de consument. De belangrijkste productieregio’s voor de zoete aardappel op de Europese- en Noord-Amerikaanse markt zijn de Verenigde Staten, Spanje en Egypte. Het aanbod is dit seizoen groot met vooral Spanje die een flinke voorraad heeft voor de decembermaand. De weersomstandigheden speelden voor de opbrengst in een aantal regio’s parten. Italië zag een halvering van de oogst en in de VS was de oogst dit seizoen later dan gewoonlijk.
Nederland: Grote volumes uit VS en nog steeds aanbod uit Spanje en Egypte
De oogst van Amerikaanse zoete aardappelen valt een stuk groter uit dan vorig jaar. Dat zorgt voor een wat stroevere seizoensstart, doordat er nog steeds een groot aanbod is uit Egypte en Spanje. Waar het vorig seizoen behoorlijk lastig was om de zoete aardappelen te kunnen krijgen tegen een scherpe prijs, zie je nu dat het wordt overladen met aardappelen en er heel veel kandidaten zich weer melden. Toch verwachten de Nederlanders deze maand wel opleving met de kerstdagen in het vooruitzicht en het overstappen van klanten van Egypte/Spanje naar zoete aardappelen uit de Verenigde Staten. Daarbij is het aardbeienseizoen begonnen vanuit Egypte waardoor er minder containers beschikbaar zijn om de zoete aardappelen te kunnen verschepen en dit is dan ook vaak het teken vanuit Egypte dat ze stoppen met het exporteren van zoete aardappelen. De populariteit van de zoete aardappelen is in enkele jaren enorm gestegen in Nederland. Ook in Nederland zelf zijn er steeds meer proeven met de zoete aardappelteelt.
België: Prijzen zitten weer in de lift
Voor de wintermaanden werden er hoge prijzen gevraagd voor zoete aardappelen uit de Verenigde Staten en Honduras op de Belgische markt. Met de productie vanuit Spanje en Egypte nam de voorraad echter toe en daalden de prijzen vlug naar beneden. Op het moment stijgen de prijzen weer ligt met de kerstdagen en herstelt de prijs op de markt zich weer door een terugval in de aanvoer. De kwaliteit van de Amerikaanse zoete aardappelen was beter dan het product uit Egypte en Spanje.
Duitsland: Overzees product kenmerkt het winteraanbod
Na de goede seizoensstart in de Europese teeltgebieden rond augustus was er tot diep in november sprake van een levendige markt. Ook het begin van de Egyptische campagne was relatief succesvol, hoewel hier sinds oktober sprake is van een overaanbod en zeer lage prijzen. Momenteel komt de aanvoer vanuit Latijns-Amerika – met name Guatemala – op gang. Men ziet goede kansen voor deze tropische rassen (met name Covington, Beauregard en Evangeline). “Met name tussen december en februari rekenen we op een goede afzet en een stabiele prijsstelling”, aldus een importeur.
Qua handelsvolume blijft Duitsland nog wat achter bij Groot-Brittannië en Zuid-Europa, hoewel ook hier de consumptie rap toeneemt. Inmiddels zijn er steeds meer telers die proberen de aardappelen op Duitse bodem te produceren. Deze regionale zoete aardappelen zijn zonder uitzondering een hardloper in de lokale retailfilialen. In Zwitserland heeft men inmiddels een professionaliseringsslag gemaakt: Onder de noemer Batati zijn Zwitserse telers erin geslaagd een centrale afzetcoöperatie te vormen en de binnenlandse retail direct te beleveren. Men probeert nu ook het klasse II product, dat aan de eisen van de retail voldoet, onder eigen vlag te verwerken.
Frankrijk: Voorkeur voor Spaanse zoete aardappelen
Momenteel wordt de markt voor zoete aardappelen in Frankrijk gedomineerd door de Verenigde Staten, Egypte en Spanje. De Franse markt geeft daarin de voorkeur aan het Spaanse product aangezien deze veel goedkoper is dan uit de Verenigde Staten. De Spaanse zoete aardappelen zijn ook verser. De bataten worden van dag tot dag geoogst en direct geëxporteerd. In de VS oogst men in een keer en verhandelt de bataten uit de opslag.
Op het moment liggen de prijzen op de Franse markt tussen de 0,90 en 1,00 €/kg voor het Spaanse product en tussen de 1,15 en 1,20 €/kg voor de Amerikaanse. De vraag op de lange termijn blijft groeien bij de klanten en dus zijn meer Franse telers geïnteresseerd om zelf zoete aardappelen te telen.
Spanje: Veel voorraad voor de groeiende Europese markt
Op dit moment zijn de meeste Spaanse zoete aardappelen beschikbaar op de markt. De oogst begon in juli en de warenhuizen zijn momenteel gevuld met zoete aardappelen voor de verkoop op de Europese markt. Hoewel er veel concurrentie is op de markt met steeds meer lokale productie blijft de consumptie stijgen. Door de groeiende vraag blijven de prijzen stabiel voor het grootste gedeelte van het seizoen.
Dit seizoen is er meer volume in vergelijking met vorig jaar toen de oogst was gereduceerd door excessieve neerslag in de belangrijkste productieregio’s. De kwaliteit is goed dit jaar en de vraag is hoog rond de Kerstdagen. Na de kerst verwacht men dat de vraag kort gaat dalen en daarna weer toeneemt omdat het een ideale toevoeging is aan het dieet voor gewichtsverlies. Daarnaast is er nog de vraag van de verwerkende industrie naar zoete aardappelen die momenteel goed is voorzien. De vraag was echter hoog toen er nog weinig product op de markt aanwezig was aan het begin van dit seizoen. De binnenlandse markt is echter nog altijd klein. Zeker vergeleken met buurland Portugal waar de consumptie vijf keer zo hoog is. De belangrijkste productieregio is Cádiz al wordt er steeds meer aangeplant in Granada, Sevilla, Valencia en Alicante.
Italië: Opbrengst dit jaar gehalveerd door weersomstandigheden in de lente
Zoete aardappelen zijn nog redelijk onbekend op de Italiaanse markt maar daar begint verandering in te komen. In de regio Venetië is er een scherpe daling van de productie (rond de 50%). De belangrijkste oorzaak was de excessieve neerslag in de lentemaanden tijdens het enten van de wortelgroente. De prijs voor de zoete aardappelen compenseert enigszins de lagere opbrengst. De prijs op de Italiaanse markt ligt momenteel rond de 1,20 en 1,50 €/kg. De verkoop van zoete aardappel op de Venetiaanse markt eindigt deze week.
“Dit jaar is onze opbrengst gehalveerd ten opzichte van de vorige jaren,” vertelt een teler uit Apulië. “We zijn onze oogst begonnen in midden augustus en er was interesse bij verschillende handelaren. Er werden echter prijzen geboden die onder onze verwachtingen lagen. De oogst eindigde in oktober.” In Caraglio (Piedmont) beëindigde men op 6 november de oogst van zoete aardappelen. Er zijn momenteel zo’n 9 telers aangesloten bij het project Batata Buona die de teelt van zoete aardappelen in Piedmont stimuleert. De telers zijn gevestigd in Caraglio en Bernezzo.
Egypte: Hoogste prijzen ooit aan het begin van het seizoen
Aan het begin van het Egyptische zoete aardappelseizoen was de prijs ongelooflijk hoog, hoger dan het ooit geweest was. Dit had te maken met de tekorten in de Verenigde Staten en Europa. De prijs was ruim vier keer hoger dan normaal en dekte de productiekosten meer dan 14 keer. Na een maand of twee begon de prijs flink te zakken, nadat andere productielanden met hun seizoen begonnen.
China: Meer volume drukt de prijzen op de markt
In China beginnen de eerste productiegebieden met de oogst van zoete aardappel in juli. Dit begint in het zuiden van China, waarna het langzaam overgaat naar de gebieden in het noorden. De late variëteit begon in oktober. De oogst begon wat later dan vorig jaar, omdat er in de oogst periode veel regen was gevallen. Vooral in Guangxi had de regen invloed. Daar was de oogst met 20% afgenomen dit jaar.
Momenteel is er veel aanbod op de markt, omdat verschillende productiegebieden hun velden hebben vergroot, wat een grotere oogst opleverde dit jaar. Dit drukt de prijs, waardoor die nu lager is dan aan het begin van het seizoen. Verder zijn de kosten voor de productie van zoete aardappel toegenomen dit jaar, wat de winst voor de telers ook verder drukt. Omdat de zoete aardappelteelt zo is toegenomen, kijken ook steeds meer bedrijven er naar uit om hun product te exporteren. Er wordt al geëxporteerd naar Europa en Canada, waar dit product goed wordt ontvangen en er een grote vraag is. In China zelf is de zoete aardappel vooral populair in het noorden. In het zuiden moeten ze nog wennen aan de zoete aardappel en daar wordt het dus ook minder gegeten. Er wordt ook veel geïnvesteerd in nieuwe soorten en de nieuwe soorten hebben ook een betere en stabielere prijs op de markt.
Verenigde Staten: Uiteenlopende berichten over de marktsituatie.
Normaal begint de oogst van zoete aardappel in de VS rond eind juli maar dit jaar startte de oogst pas eind augustus/begin september. Weersomstandigheden zoals regenval en droogte zijn de oorzaak van een oogst die in de meeste regio’s wat onder het gemiddelde ligt. In sommige staten zoals Louisiana en Californië zijn de voorraden krap. Californië spreekt van 15-20% minder voorraad in vergelijking met vorig jaar. In Noord-Carolina lijkt de opbrengst ondanks de droogte iets beter te zijn dan vorig jaar.
De vraag voldoet aan de verwachtingen bij de handelaren, vooral met Thanksgiving. Met kerst voor de deur verwacht men ook niet dat de vraag gaat afzwakken. “Pas in januari zwakt de vraag wat af naar een gestaag tempo. De prijzen zijn dit jaar hoger en stabieler dan vorige jaren. Dat komt omdat er geen voorraden van vorig jaar meer zijn en de oogst rond het gemiddelde ligt. In Noord-Carolina en Californië liggen de prijzen boven het gemiddelde maar telers zien ook dat ze meer kosten maken dan normaal.
Toch zijn de berichten per regio gemixt. In Californië is het vooral de regen die de lagere oogst veroorzaakt heeft en voor kwaliteitsproblemen heeft gezorgd. De prijs is wel gestegen maar de kosten zijn ook hoger. In Louisiana ziet men duidelijk dat de prijzen terug op het goede niveau zijn omdat er geen voorraad van vorig jaar meer is. In Noord-Carolina spreekt men van prijzen boven het gemiddelde maar met een gemiddelde vraag op de markt rond Thanksgiving.
Australië: Piekseizoen staat voor de deur
De lente- en zomermaanden zijn de piekmomenten voor de Australische zoete aardappelen. Eind december/begin januari komen de meeste staten in productie. Alleen in Queensland wordt het hele jaar door geteeld en is goed voor 78% van de Australische productie. Vorig jaar werd er 97.222 ton geteeld. Een stijging van 11% maar met een waardedaling van 16%. Het grootste deel is bedoeld voor de binnenlandse markt. Kleine volumes worden geëxporteerd maar die aantallen stijgen wel. De belangrijkste markten zijn de Verenigde Arabische Emiraten (57%), Hong Kong (16%) en Singapore (15%). De belangrijkste variëteit is de Gouden zoete aardappelen (90% van de totale productie).
Volgende week: Overzicht wereldmarkt knoflook