Tholen - Een teler van asperges en blauwe bessen die op zoek is naar een aanvullende teelt, een importeur die vanwege het veranderende klimaat onderzoekt of de teelt van exotische gewassen dichterbij mogelijk is en een retailer die zoveel als mogelijk werkt met producten van eigen bodem. Dit bracht teler Franc Goertz, Nature's Pride en supermarktketen PLUS samen in een ketenproject om zoete aardappelen in Nederland te telen.
Met een teelt van 28 ha zoete aardappelen is het verreweg het grootste Hollandse teeltproject voor de verse markt. Deze week ging de spade de grond in om de eerste zoete aardappelen symbolisch te oogsten, al moeten ze nog even groeien. Vanaf medio september tot in elk geval medio januari zijn de Hollandse zoete aardappelen exclusief bij PLUS verkrijgbaar.
Vlnr: Marijn Hilbrink, Joost Hoes (PLUS), Sjaak van der Waaij (Nature's Pride) en Franc en Paulien Goertz
Ervaring in Portugal
"Al jaren zijn we actief in de teelt van asperges, aspergeplanten en blauwe bessen. Dit doen we sinds zeven jaar ook in Portugal. Op nabijgelegen percelen werden daar veel zoete aardappelen geteeld en mede door het veranderende klimaat in Nederland zagen we ook kansen om de teelt in eigen land op te pakken. We hebben enkele jaren op kleine schaal proeven gedaan, maar zien zoveel kansen dat we dit jaar gelijk met 28 hectare zijn ingestapt. En we hebben mogelijkheden om de teelt de komende jaren verder uit te breiden", vertelt Franc. Het hoofdras is het oranjevlezige ras Orleans, aangevuld met de rassen Beauregard, Covington en Bellevue.
De zoete aardappelen worden zonder gebruik van chemische middelen onder biologisch afbreekbaar folie geteeld. Teelttechnisch voorziet Goertz weinig problemen, ook omdat de hoge zandgronden van de aspergevelden zich prima lenen voor de teelt van zoete aardappelen. Ook waren de drie afgelopen warme zomers bij uitstek geschikt voor de teelt van zoete aardappelen. De uitdaging zit hem volgens hem vooral in de arbeid. "Er komt veel handwerk bij kijken. Voor het planten in juni en de oogst vanaf september hebben we tientallen mensen nodig. Maar gelukkig hebben we hier met onze andere teelten veel ervaring in. Daarbij sluit de teelt van de zoete aardappelen naadloos aan op het werk in onze andere teelten. In juni is het aspergeseizoen ten einde en in september sluiten we het seizoen van de blauwe bessen af", vertelt de Limburgse teler, wiens areaal in totaal zo'n 250 hectare telt.
Franc en Paulien Goertz
Voor de afzet van de zoete aardappelen klopte Goertz aan bij Nature's Pride dat jaarlijks een fiks volume zoete aardappelen vermarkt binnen de Europese retail, maar nog nooit zoete aardappelen verkocht van eigen bodem. "Afgelopen jaar hebben we zoete aardappelen geimporteerd uit de Verenigde Staten, Egypte, Honduras, Spanje, Costa Rica, Senegal en Zuid-Afrika. Gemiddeld verkochten we toch wel 200.000 kilo per week", vertelt inkoper Sjaak van der Waaij. "Het is een productgroep die zich de laatste vijf jaar enorm ontwikkeld heeft. Met de Hollandse teelt zetten we een nieuwe stap, waarbij we verwachten zeker vijf maanden zoete aardappelen uit eigen land aan te kunnen bieden. We verwachten dat de zoete aardappel zich steeds verder zal gaan ontwikkelen tot een product met een stabiele markt en dat is belangrijk, want dan kan iedereen in de keten er wat aan verdienen."
Nieuwe EAT ME verpakking
Teler Goertz levert de zoete aardappelen in herbruikbare bins aan Nature's Pride, waar de producten op de verpakkingslocatie in het Westland worden gesorteerd en verpakt. Hiervoor staat een nieuwe verpakkingslijn waar de aardappelen geborsteld en gesorteerd worden, tevens is er een kwaliteitscheck. Speciaal voor de Hollandse zoete aardappelen ontwikkelde de importeur een nieuwe kartonnen verpakking van 750 gram onder het EAT ME-merk, waarin het product goed zichtbaar is. "PLUS is een goede klant van ons voor onze exoten en product van eigen bodem is een belangrijke peiler in hun strategie. Toen duidelijk werd dat Nature's Pride de afzet van deze zoete aardappelen mocht verzorgen, was mijn eerste telefoontje dan ook naar PLUS", aldus accountmanager Frits de Bruin.
"Hoewel Nature's Pride exoten via lucht- en zeevracht vanuit alle windstreken importeert, wordt er ook steeds meer gekeken naar de mogelijkheden dichterbij huis," vervolgt Frits. "De verandering van het klimaat biedt nieuwe kansen voor teelten die eerder in Nederland niet voor mogelijk werden gehouden. Wij zijn dan ook met meerdere producten aan het testen. Zo kunnen we onze CO2-uitstoot drastisch reduceren. Daarbij is het een nadrukkelijke wens van onze retailklanten om meer lokaal product te betrekken. Maar om een supermarkt te beleveren, heb je wel volume nodig van telers die durven te investeren. De plannen van Goertz pasten dan ook perfect in onze strategie."
Janita van der Ende (Nature's Pride), Marijn Hilbrink, Joost Hoes (PLUS), Frits de Bruin (Nature's Pride) en Franc Goertz)
Ruim vijf maanden per jaar Hollandse zoete aardappelen
De Nederlandse retailer commiteerde zich graag aan het project. "Het past bij de inkoopstrategie van PLUS om zoveel als mogelijk te werken met producten van Nederlandse bodem. Hiermee kunnen we onze klanten ruim vijf maanden per jaar volledig met zoete aardappelen uit Nederland bedienen en dat is uniek in de markt", constateert inkoper Marijn Hilbrink. "En dat lokale aspect wordt voor onze klanten steeds belangrijker. Er is vanuit consumenten een groeiende vraag naar verantwoorde, eerlijke producten van regionale herkomst. Op het moment dat wij bijvoorbeeld aardappelen uit Israël aanbieden krijgt onze klantenservice meer klachten dan in andere jaren."
"Daarbij past het ook bij de drive van PLUS. Wij zijn een Nederlandse supermarkt en omarmen onze Nederlandse telers. Bovendien levert dat op het gebied van duurzaamheid en kwaliteit ook een groot voordeel: minder CO2 uitstoot én een verser en lekkerder product! Daarom werken we hard om nieuwe stappen te zetten in het verduurzamen van ons assortiment. Zo zijn we deze zomer ook de enige supermarkt in Nederland die 100% Hollandse blauwe bessen verkoopt", aldus Marijn.
"Daarbij is de potentie voor de verkoop van zoete aardappelen nog enorm," zegt category manager Joost Hoes. "Hoewel wij een relatief traditionele kopersgroep bedienen, heeft de verkoop van zoete aardappelen de laatste jaren bij ons een enorme vlucht genomen. En de potentie is nog lang niet uitgenut. Nu veel millennials de zoete aardappelen al volop gebruiken, komen ook hun ouders ermee in aanraking. Nog altijd staan de zoete aardappelen niet op het boodschappenlijstje van al onze consumenten, maar met de juiste communicatie op de winkelvloer en het lokale aspect verwachten we veel meer klanten te verleiden tot een impulsaankoop. Door de zoete aardappelen zowel los bij de kookgroenten en peulvruchten als verpakt bij het aardappelschap aan te bieden en de nodige acties te voeren, verwachten we een flinke omzetstijging te realiseren."