In het sinaasappelseizoen van dit jaar hebben verschillende telende landen gestreden om een plaats op de exportmarkten, aangezien de seizoenen elkaar in aanzienlijke mate overlapten, met name tussen het Spaanse en het Zuid-Afrikaanse seizoen op de Europese markt. In China lijken de Australische sinaasappelen het af te leggen tegen de Zuid-Afrikaanse, omdat de handelsbetrekkingen het Australische fruit in de havens ophouden.
Nederland: Overlap Spaanse en overzeese sinaasappelen
Vanaf deze week komen de eerste Spaanse Navelina-sinaasappelen in Nederland binnen. "Er zijn momenteel nog voldoende sinaasappelen uit Zuid-Afrika, maar ook uit Argentinië en Peru op de markt", geeft een Hollandse importeur aan. "De prijzen liggen tussen de 11-13 euro."
Duitsland: Zuid-Afrikaans seizoen domineert de markt
Op de Duitse markt werden dit seizoen bloedsinaasappelen uit Australië verkocht voor 3,50 euro per kg. Italiaanse sinaasappelen van de variëteit Navelina waren slechts in zeer kleine hoeveelheden beschikbaar. Voor het overige domineerden Zuid-Afrikaanse partijen de markt, met prijzen die meestal onder het niveau van het vorige jaar lagen. Twee groothandelaren uit verschillende regio's in Noord-Duitsland hebben verklaard dat zij vooral sinaasappelen uit Zuid-Afrika hebben verkocht voor de sapproductie. De kwaliteit is echter vrij laag in vergelijking met de Spaanse producten.
Een andere groothandelaar uit Noord-Duitsland verkoopt ook sinaasappelen uit Colombia en Peru. De prijzen moesten dienovereenkomstig worden aangepast, gezien de hoge vracht- en leveringskosten. De groothandelaar zei ook dat de vraag naar sinaasappelen langzaam afneemt. De start van het Spaanse seizoen in kalenderweek 44 zal dan in de plaats komen van het momenteel overheersende Zuid-Afrikaanse seizoen.
Italië: Citrusseizoen met kleinere volumes en grotere maten fruit voorspeld
Het Italiaanse citrusseizoen 2021/22 is nog niet begonnen. Op Sicilië is er schade door het slechte weer in de vlakte van Catania. Er wordt een daling van de productie met ten minste 30% verwacht. Elders, in Apulië, zouden voor bepaalde citrusvariëteiten verliezen tot 60% kunnen optreden als gevolg van vorst in het voorjaar. De bomen hebben minder vruchten en daardoor zijn ze over het algemeen groter. Het Italiaanse citrusseizoen staat onder meer voor de volgende uitdagingen: het tekort aan arbeidskrachten, de stijging van de kosten voor plastic en verpakkingen en de stijging van de energiekosten. Het Siciliaanse seizoen zal in november beginnen. Begin december begint de oogst van bloedsinaasappelen, waarvan het seizoen dankzij de late variëteiten zal duren tot de zomer van 2022.
Volgens de cijfers kochten in het afgelopen jaar, dat eindigde in september 2021, 76,2% van de Italiaanse gezinnen ten minste eenmaal sinaasappelen - een daling van 2,7% ten opzichte van het record van 2020, dat 78,9% had genoteerd. De frequentie waarmee Italiaanse gezinnen sinaasappelen kopen is vrij regelmatig en stabiel, en staat gelijk aan een gemiddelde van 10,2 aankopen in het afgelopen jaar. De gemiddelde uitgave per aankoop van sinaasappelen bedraagt 2,95 euro (slechts een lichte daling ten opzichte van vorig jaar), voor een vrij grote hoeveelheid per aankoop; gemiddeld 2,24 kg. In Italië hebben 4,7 miljoen gezinnen (gelijk aan 23,5% van het totale aantal sinaasappelkopers) in de laatste 12 maanden eindigend in september 2021 biologische sinaasappelen gekocht.
Spanje: Lage prijzen door overlapping met Zuid-Afrikaans seizoen
Het Spaanse sinaasappelseizoen gaat momenteel van start met de eerste Navelina's. Binnen de citrussoorten zal de sinaasappeloogst de grootste zijn, goed voor 52% van de totale citrusproductie dit seizoen. De volumes zullen dit seizoen 0,4% hoger liggen, met een raming van 3.511.099 ton.
Hoewel er al Spaanse sinaasappelen worden geoogst, is het nog steeds erg rustig op de Europese markt waar de handelaren momenteel veel kleinere hoeveelheden Navelina-sinaasappelen kopen dan vorig jaar en ook tegen een veel lagere prijs dan gewoonlijk als gevolg van de grote voorraden die nog steeds van het zuidelijk halfrond komen, voornamelijk uit Zuid-Afrika. Europese handelaren en importeurs hebben voorraden sinaasappelen uit Zuid-Afrika ingeslagen. Door de grote vertraging bij de Zuid-Afrikaanse aanvoer is er een grote overlapping met de Spaanse sinaasappelen, die tot 3 weken langer kunnen duren dan normaal. Op dit moment bedragen de telersprijzen gemiddeld 0,15 €/kg, terwijl ze vorig jaar om deze tijd ongeveer het dubbele bedroegen. Tegelijk zijn de productiekosten zoals elektriciteit, meststoffen, verpakkingsmateriaal en brandstof aanzienlijk gestegen.
Het huidige EU-handelsakkoord met Zuid-Afrika - van kracht sinds juni 2016 -, en dit jaar te herzien, laat Zuid-Afrikaanse sinaasappelen toe op de Europese markt van 1 juni tot 30 november (voorheen was dat tot 15 oktober), met een geleidelijke verlaging van de invoertarieven die in 2025 definitief zullen verdwijnen. Volgens de telersverenigingen heeft de toepassing van dit specifieke punt van de overeenkomst zeer negatieve gevolgen voor de Spaanse én Europese citrussector, zowel uit economisch als uit fytosanitair oogpunt. Zij vragen dat de invoerperiode opnieuw wordt verkort en dat de invoertarieven met ingang van 15 oktober opnieuw worden ingesteld.
Zuid-Afrika: Vaccin-uitrol vermindert vraag naar vitamine C-rijke sinaasappelen
In de noordelijke teeltgebieden in Zuid-Afrika bevinden de sinaasappelboomgaarden zich momenteel in de vruchtzettingsfase. De bloesem is goed geweest, wat zware zettingen kan betekenen, maar het is nog vroeg in het volgende seizoen om dat definitief te kunnen zeggen. In de Westkaap worden de laatste Valencia's van dit seizoen ingepakt.
Het sinaasappelseizoen was heel anders dan het uitstekende seizoen van vorig jaar. Door de kortere afzetperiode als gevolg van de langdurige aanwezigheid van Egypte op de markt en een wereldeconomie die onder druk stond, was het een zeer moeilijk seizoen voor Zuid-Afrika. Voor Valencia's werden naar schatting 55,1 miljoen kartons uitgevoerd; aan het eind van week 41 waren 54,7 miljoen kartons verpakt. Voor Navels werden dit seizoen naar schatting 27,2 miljoen kartons van 15 kg verscheept.
Vorig jaar liep het sinaasappelseizoen op het noordelijk halfrond vroegtijdig af en was er een groot tekort aan sinaasappelen op de markt. Dit jaar waren die markten vol en werden de Zuid-Afrikaanse telers verrast door de lengte van het Egyptische Valencia-seizoen. Egypte bleef tot ver in juli en augustus op de markt, aldus de handelaren, waardoor Zuid-Afrika tot zes weken later op de markt kon komen.
De logistiek was een belangrijke beperking en de aanvoerketen liep twee tot vier weken vertraging op.
De consumptie en de verkoop van sinaasappelen waren vorig jaar niet zo sterk; de golf van vitamine C-citrus is voorbij, zeggen de marketeers, en de uitrol van het vaccin geeft de consument een veiliger gevoel.
China: Daling van de invoer van Australische sinaasappelen
Hoewel China zijn eigen binnenlandse telers van sinaasappelen heeft, is de oogst van China Gannan-sinaasappel nog niet begonnen.
Wat de markt voor geïmporteerde sinaasappelen betreft, hebben Zuid-Afrika en Peru dit jaar grote oogsten binnengehaald. Het totale aangekomen volume was groter dan in dezelfde periode vorig jaar. Dit heeft ook enige invloed gehad op de invoer van Australische sinaasappelen. Sommige bedrijven die voorheen Australische sinaasappelen importeerden, stapten over op Zuid-Afrikaanse sinaasappelen. "Naast de congestie in de havens als gevolg van de krappe mondiale capaciteit, voert de Chinese douane een 100%-inspectie van Australisch fruit in. Het duurt ongeveer tien dagen voor het inspectie- en quarantaineproces, waaronder ontsmetting en sterilisatie. De tijd die containers uit Australië nodig hebben om op de markt te komen, loopt dan ook ernstig achter. "Twee maanden geleden hebben wij een partij Australische sinaasappelen besteld bij de plaats van oorsprong, maar deze partij bevindt zich nog steeds in de haven. Maar aan de andere kant heeft de trage aankomst van de containers ook gezorgd voor de fruitcirculatie en de prijzen op de markt. Het heeft een zeker stabiliserend effect. Over het geheel genomen is de verkoop van Australische sinaasappelen op de Chinese markt dit seizoen niet erg goed," vertelt een Chinese handelaar.
Noord-Amerika: Productie omlaag en prijzen omhoog
Hoewel de aanvoer van sinaasappelen over het algemeen sterk is, lijken de volumes dit jaar in de VS over het algemeen kleiner te zijn. "We werken nu aan onze vroeg-seizoenssinaasappelen; we hebben drie variëteiten in het vroege seizoen, dat loopt van oktober tot en met december: we hebben Hamlin, Early Gold en Parson Brown," zegt een teler uit Florida. "We hebben geweldig weer gehad, dus ik zie niets dat ons belemmert om een goed seizoen te hebben vanuit Florida."
De teler teelt momenteel vooral sinaasappelen voor klanten met sapmachines en verpakt ook sinaasappelen voor sapproductie in de winkel. Aangezien de Brix-waarde voor perssinaasappelen hoger is dan 10, gebruikt de teler op dit moment een Early Gold-sinaasappel voor die vraag.
In eigen land is de oogst in Florida dit seizoen korter. "Op dit moment is er ook nog het Valencia-seizoen in Californië, dat nog steeds op sommige markten wordt afgezet. Maar ze zijn een beetje vroeger klaar dan in het verleden," zegt hij. Daar komt nog bij dat er na de vorst in Texas begin 2021 naar verwachting ook niet zo veel volume uit die staat zal komen. Wat de import betreft, komen er ook Midnight-sinaasappelen binnen uit Zuid-Afrika en Zuid-Amerikaanse importen die dit jaar naar verluidt hoger liggen.
Wat de vraag betreft, voelt het dit seizoen sterker aan, wat voor een deel te wijten is aan de vriesschade in Texas eerder dit jaar. "We zien meer beweging in het Midwesten, het is dit jaar wat vroeger op gang gekomen dan vorig jaar. Het noordoosten en zuidoosten hebben ongeveer dezelfde hoeveelheid als vorig jaar," zegt hij.
Maar over het algemeen is er ook een wereldwijde vraag. "Wereldwijd is er op dit moment meer vraag naar sinaasappelen", zegt de teler. "Brazilië, Californië en Mexico hebben allemaal een kleinere oogst en dan heeft Florida ook nog deze kortere oogst en Texas had de vorst." Dit alles zorgt ervoor dat de prijzen iets hoger liggen dan vorig jaar.
De initiële raming voor 2021-22 in Californië is 70,0 miljoen kartons Navelsinaasappelen, een daling van 14 procent ten opzichte van het voorgaande jaar volgens de resultaten van de 2021-22 Navel Orange Objective Measurement (O.M.) Survey uitgevoerd van 15 juni tot 1 september 2021.
Een in Californië gevestigde teler-verlader zegt dat factoren die bijdragen aan de kleinere oogstvooruitzichten de buitensporige zomerhitte en droogte zijn. "Zoals de Naveloogst zich vorig jaar heeft ontwikkeld, hadden we tijdens de bloeitijd heel wat fruit aan de boom. Als je veel fruit aan de boom hebt en de boom probeert te bloeien, is het niet zo goed mogelijk om de nieuwe bloei vast te houden."
De telers verwachten wel een behoorlijke groei van het fruit - in het verslag wordt opgemerkt dat het aantal bomen met 25% is gedaald en dat het fruit naar verwachting zal groeien met regen en irrigatie.
Tegelijkertijd zou de oogst aan een grote vraag moeten voldoen, hoewel ingevoerde oogst die is overgebleven en de verstoorde aanvoerketen en vertragingen in de havens een rol zouden kunnen spelen bij die vraag.
Andere citrussoorten, zoals Californische mandarijnen, lijken dit seizoen ook een kleinere oogst te krijgen, wat betekent dat de daling van het aantal Navels niet zal worden goedgemaakt. Ook de prijzen zullen waarschijnlijk stijgen.
Australië: Nieuwe kansen voor Australische sinaasappel-exporteurs
Meer sinaasappeltelers uit Australië zouden de kans kunnen krijgen om naar de VS te exporteren, na de recente aankondiging dat het Amerikaanse ministerie van Landbouw de eisen voor de invoer van citrus uit Queensland, het binnenland van New South Wales en West-Australië zal herzien. Tot nu toe kon alleen citrus uit NSW's Riverina, SA's Riverland en de Sunraysia-regio van Victoria/NSW naar de VS worden geëxporteerd. Nathan Hancock, CEO van Citrus Australia: "Telers willen hun exportmarkten diversifiëren nu nieuwe aanplantingen in volle productie gaan, dus dit is welkom nieuws. De VS zijn van oudsher een zeer sterke markt voor de export uit onze zuidoostelijke regio's en wij denken dat er goede mogelijkheden zijn voor fruit uit andere regio's." Hij waarschuwde dat, hoewel het besluit voor het eerst in augustus werd aangekondigd, het begin van de handel afhankelijk is van overeenstemming tussen de regeringen over een operationeel werkplan, wat nog steeds in bewerking is.
Ondertussen merkte een Chinese importeur op dat Australische sinaasappelen het op de Chinese markt niet zo goed doen als in voorgaande jaren: "De productkwaliteit van Australische sinaasappelen is dit jaar niet geweldig. Daar komt nog bij dat er problemen zijn in de handelsbetrekkingen tussen China en Australië. Veel Chinese importeurs aarzelen om dit seizoen sinaasappelen uit Australië te importeren. Het importvolume is veel lager dan in voorgaande jaren."
Volgende week: Overzicht wereldmarkt grapefruit