Nu de samenleving weer opengaat, zal de consumptie van voeding weer voor een deel normaliseren. Toch gaan foodondernemers niet een doorsnee jaar tegemoet, want nieuwe problemen dienen zich aan. Hoge kosten, arbeidsschaarste en inflatie zetten de sector op scherp. Dit stelt Nadia Menkveld, sectoreconoom Agrarisch en Food van ABN Amro in haar rapport 'Sectorprognose Food'.
De invoerprijzen voor de groente- en fruitverwerkers is de afgelopen maanden flink gestegen. De aardappelen-, groente- en fruitbedrijven verhandelen of verwerken groenten en fruit van Nederlandse bodem, zoals tomaten, appelen, peren en paprika’s, en importeren veel groenten en fruit uit het buitenland. Wereldwijd is voor het verbouwen van groenten en fruit kunstmest en gewasbescherming nodig. Deze producten zijn duurder geworden, daarnaast is het vervoer nog relatief duur en is ook arbeid wereldwijd schaars als gevolg van de Covid-besmettingen. Voor sommige producten viel bovendien de oogst tegen als gevolg van slechtere weers-omstandigheden.
Ook AGF-bedrijven die hun producten uit Nederland halen krijgen te maken met hogere kosten. Een voorbeeld zijn glasgroenteverwerkers en de aardappelindustrie. Het aardappelareaal nam vorig jaar met vijf procent af. Dit beperkt het aanbod. Daarnaast kampen akkerbouwers met hogere kosten, zoals kunstmest en gewasbeschermingsmiddelen, die circa een vijfde uitmaken van hun totale kosten. De akkerbouwers zullen de hogere kosten doorberekenen aan de industrie die op haar beurt met hogere inkoopkosten te maken krijgt. Daarnaast lopen de kosten op door de duurdere energie, arbeid en transportkosten, waar eerder aan werd gerefereerd.
Het gros van de AGF wordt in Nederland via het supermarktkanaal geconsumeerd. De rest vindt de weg naar de consument via de out-of-homekanalen, veelal restaurants. Na een flinke stijging van de supermarktbestedingen aan groente en fruit in 2020 namen de bestedingen in 2021 licht af. Volgens IRI daalden de groente-bestedingen in de supermarkt vorig jaar met 2 en de fruitbestedingen met 3 procent. Het zogenoemde verspakket blijft wel een groeisegment. Na een toename van 33 procent in 2020 stegen de bestedingen aan verspakketten in 2021 met nog eens 15 procent.
Voor de handelaren en verwerkers van AGF wordt 2022 een uitdagend jaar. De marges bij deze bedrijven zijn over het algemeen dun. Daarnaast is beschikbaarheid van producten een uitdaging. Zeker als ze veel in de open markt moeten kopen en geen eigen (internationale) teelt hebben of intensieve langjarige samenwerking met telers. De Nederlandse telers worstelen met de hogere energieprijzen en laten hun kassen deels leeg. Dit zorgt voor een lager aanbod. Hoewel de vraag sterk is, kan dit toch zorgen voor lagere productievolumes. Het komend jaar zal in het teken staan van het op peil houden van kwaliteit, leveringszekerheid en het wel of niet kunnen doorberekenen van de hogere inkoop- en productiekosten aan de afnemers.
Klik hier voor het volledige rapport
Bron: ABN AMRO