In Zuid-Europese landen kenmerkt de tomatenmarkt zich in februari traditioneel door dalende prijzen vanwege het toenemen van de volumes bij de concurrentie. Dit jaar was, zoals al ruim een jaar op de tomatenmarkt, alles anders.
Veel Noordwest-Europese tomatentelers worstelen met de hoge energieprijzen, terwijl soms ook het Tomato brown rugose fruit virus (ToBRFV) telers nog parten speelt. Daarom geen daling van de prijzen in veel landen, maar een stijgende tomatenprijs. Spanje en Nederland noteren zelfs nieuwe recordprijzen. Dat blijkt uit een nieuwe update van het tomatendashboard van de Europese Commissie.
Over de hele linie in de Europese Unie lagen de prijzen 50% hoger in vergelijking met het vijfjarig gemiddelde. Een kilo tomaten kostte afgelopen maand gemiddeld 2,10 euro.
In Italië en Nederland ligt die kiloprijs nog hoger. Italië komt uit op 2,20 euro, Nederland zelfs op 3,43 euro volgens de statistieken. Die gemiddelde kiloprijs ligt nog weer hoger dan in 2021, in wat toch al een bijzonder tomatenjaar was. Gejuich leveren de records niet echt op. De situatie per teler (wel of geen goed gascontract, wel of geen virus) verschilt sterk en in alle gevallen zijn de zorgen, ook nu weer als gevolg van de oorlog in Oekraïne, groot.
Spanje blijft, zelfs met een zeer afwijkend prijspatroon, achter op het tomatendashboard. Gemiddeld 1,83 euro is een veel hogere dan doorgaans in februari, maar de gemiddelde kiloprijs ligt wel onder het Europees gemiddeld. Toch is 1,83 een prijs die veel hoger is dan de afgelopen vijf jaar op het dashboard. Een blik op de grafiek van vorig jaar leert dan maart 2021 toen in Spanje de hoogste prijs gaf.
België zit niet in het dashboard, maar het Verbond van Belgische Tuinbouwcoöperaties (VBT) publiceert wel cijfers. Daar is eenzelfde bijzondere marktsituatie terug te zien. De volumes liggen er de hele winter al lager dan gewoonlijk, soms zelfs de helft lager.
Eenzelfde prijsbeeld geven updates van de prijsvorming op de Duitse groothandelsmarkten. Ook hier liggen de tomatenprijzen ruim hoger dan voorheen. Ook in week 9 lagen de prijzen weer in veel gevallen hoger dan in week 7 en 8. Ten opzichte van 2021 komt er zelfs rustig 1 euro of meer bovenop de meeste prijzen. Bekijk de BLE-cijfers hier.
VBT-cijfers. Voor vergroting, klik hier.
De komende tijd moeten de traditionele tomatenteelten in Noordwest-Europa in productie komen. Dan is het afwachten welke volumes er precies vrijkomen en hoe hoog de prijzen gaan liggen. De hevig fluctuerende energieprijzen veranderen de situatie continu. Met de huidige hoge kosten, naast energie bijvoorbeeld ook meststoffen, moeten de verkoopprijzen flink hoger liggen om teelten rendabel te houden. Hoeveel hoger en of dat ook de consumptie kan afremmen (los van de inflatie die de pan uit rijst), wordt afwachten.