Tholen - Eerder deed Ton de Leeuw onderzoek naar de teelt van zoete aardappelen. "Mede door corona is mijn project stilgevallen en ben ik het kleine beetje, dat ik in Marokko had opgebouwd, kwijtgeraakt. Dat betekent niet dat ik in die jaren helemaal heb stilgezeten. Mijn netwerk is gegroeid en interessanter geworden. Ik ben door verschillende bedrijven en organisaties benaderd voor informatie en/of eventuele samenwerking. Om moverende redenen is daar niets van terechtgekomen."
"Ik heb veel tijd gehad om verder na te denken over de mogelijkheden voor zoete aardappelteelt in Marokko. Ik ben er nog steeds van overtuigd dat Marokko voor zoete aardappelen het land van de toekomst is. Maar je moet er wel zelf zijn en voldoende eigen geld hebben, zo heb ik van Karel van Oers geleerd. Ik heb niet goed naar hem geluisterd. Ik ben begonnen met onvoldoende en geleend geld. Ik heb wel heel veel geleerd en een paar dingen bereikt", aldus Ton.
Zo heb ik een klein team samengesteld van zeer betrokken en kundige mensen. Dit team bestaat nog steeds. Ook heb ik de meest interessante gebieden van Marokko ontdekt. Het grote voordeel van Marokko is dat het niet of nauwelijks regent in gebieden met de juiste temperaturen. Dat klinkt vreemd. Maar via drip-irrigatie kun je veel nauwkeuriger irrigeren en de juiste hoeveelheid water en nutriënten geven op de momenten dat de plant het nodig heeft. En daarmee heb je veel meer invloed op de kwaliteit en het verschil tussen eerste en tweede kwaliteit", vervolgt de ervaren AGF'er.
"Om wat te noemen: in Nigeria regent het meer dan 70% van de dagen per jaar meer dan 2000 mm per jaar. In Honduras hetzelfde. Hoge temperaturen en veel vocht is vragen om schimmel en rot. Vanwege de juiste temperaturen en het gebrek aan regen, maar wel voldoende schoon grondwater, heb ik methoden ontwikkeld die grote investeringen in opslag voor “curing” niet noodzakelijk maken. Ik ken regio’s in Marokko waar twaalf maanden per jaar planten en oogsten mogelijk is. Regio’s waar de landeigenaren niet weten wat ze met hun land moeten doen en regio’s waar de Marokkaanse regering het land vrijwel gratis weg geeft aan mensen die wel weten wat ze met dat kunnen doen."
"Ik kan zeer milieuvriendelijk produceren in Marokko. Herbiciden en fungiciden zijn niet of nauwelijks nodig. Ik weet hoe ik biologische nutriënten kan (laten) maken. De ecologische foodprint vanuit Marokko is kleiner dan vanuit andere landen. Mede vanwege de logistieke voordelen. Vijf dagen transit van Marokko tot Rotterdam/Antwerpen plus de dagen in de havens natuurlijk. Maar voor een paar euro per 100 kg meer per vrachtwagen in 3 à 4 dagen. De regio’s waar ik over praat hebben heel veel potentie om op een zeer competitieve manier en op heel grote schaal kwalitatief zeer goede zoete aardappelen te telen."
"Ik heb technieken ontwikkeld waarmee ik beginnend met 10.000 in vitro plantjes binnen 1 jaar 100 ha kan planten met nog altijd voldoende gezond plantmateriaal. Ik ben zomer 2021 voor de 50ste keer in Marokko geweest. Het was voor mij of de laatste keer of de eerste keer van veel vaker. Marokko is niet makkelijk, maar er kan veel. Daarom wil ik nog niet opgeven. Ik wil natuurlijk na al deze jaren een begin van een succes zien. En mijn gelijk halen. En een toekomst voor mijn zoon Maikel voorbereiden. Maikel heeft zijn Bachelor in international finances aan de universiteit van Nijmegen gehaald en studeert nu biologische landbouw in Wageningen om zijn Master te halen. Over 2 jaar is hij afgestudeerd. Maikel wil graag in mijn voetsporen treden als ik voor hem een goed fundament voor een succesvolle toekomst voor hem heb neergelegd. Een derde reden is dat ik ook een toekomst voor mijn team wil zien."
"Oudere lezers van dit medium uit de aardappelwereld zullen weten dat ik in de jaren 90 van de vorige eeuw voor Nestlé werkte. Contractteelt van ongeveer 2750 ha per jaar. Deels meerjarige contracten. Spelend met prijsverschillen tussen eerste kwaliteit (bintje 50 mm+ voor de fritesindustrie) en goedkopere kwaliteiten (bintje 40/50 en voeraardappelen van goede kwaliteit) heb ik 10 jaar lang de grondstofprijs voor de fabriek tussen 14 en 16 gulden per 100 kg kunnen houden. Een droom voor iedere CEO en CFO van een verwekende industrie natuurlijk: een stabiele grondstofprijs. In Marokko verwacht ik dat ik dat ik het zelfs beter kan doen. Een grondstofprijs die nadert tot 0,0 per 100 kg is niet onmogelijk", besluit Ton, die inmiddels gestart is aan een boek over zijn leven, zijn liefde en zijn aardappelen. "Ik heb zoveel mooie herinneringen. Maar ik zou er graag nog een paar aan toevoegen van Marokko. Aan mensen, aan zaken, aan mooie momenten."
Voor meer informatie :
Ton (A.H.) de Leeuw
AGF Fresh
00 31 6 53707086
[email protected]