"Zware tijden voor zachtfruittelers"

"Net toen de sector probeerde te herstellen van de pandemie, zijn we in een nog grotere crisis beland, veroorzaakt door meerdere factoren: hogere teeltkosten die verband houden met stijgende energietarieven en een inflatie die vorig jaar oktober piekte op 11,5% (in de landbouw zelfs tot 18-22%), problemen met de toeleveringsketen wegens Brexit en de oorlog in Oekraïne, brandstoftekorten vorig jaar en een tekort aan arbeidskrachten. Dit alles zorgt voor een ongekende en complexe reeks uitdagingen, die een grote impact hebben op telers", zegt Oli Pascall, directeur van het Britse zachtfruitteeltbedrijf Clock House Farm, dat vollegrondsteelt en teelt in hightech foliekassen combineert.

"Vorig jaar voorspelden we een tweecijferige inflatie van de teeltkosten en hoewel we, zoals zovelen, actief proberen dit aan te pakken door de introductie van innovatieve teeltsystemen, hernieuwbare energiebronnen en zelfs verandering van verpakkingsmaten om de transportefficiëntie te optimaliseren, is de realiteit dat, tenzij retailers dit inflatieniveau ruimdenkend benaderen, wij Britse telers gedwongen zullen worden om de voedselaanvoer te verminderen", vervolgt Oli.

"Het eindresultaat voor de Britse consument zal een afhankelijkheid van importgoederen zijn en een gebrek aan toegang tot Britse producten van hoge kwaliteit, die worden geproduceerd volgens een van de hoogste teeltstandaarden ter wereld. En natuurlijk een stap terug in het verkleinen van de ecologische voetafdruk van het winkelmandje en in het aanmoedigen van de bevolking om gezonder te eten."

Volgens Oli zullen dergelijke omstandigheden vrijwel zeker ook leiden tot een daling van het investeringsniveau in de sector. "Dit in een sector die van oudsher wordt gekenmerkt door de regelmatige introductie van baanbrekende technologieën en geavanceerde teelttechnieken, waarvan vele niet alleen de kwaliteit van het fruit hebben verbeterd, maar ook hebben gediend om de klimaatverandering aan te pakken. De investeringen hebben daarnaast natuurlijk ook bijgedragen aan het versterken van de reputatie van het VK als leidende kracht in de teelt van zachtfruit."

Arbeidstekorten zijn niets nieuws, voegt hij eraan toe. "We hebben jarenlang gevochten tegen de problemen die werden voorspeld na de Brexit en daarvóór hebben we ook het lage aantal werknemers dat is toegestaan onder het SAWS-quotum betwist. Maar de loonsverhoging voor werknemers onder de SAWS-regeling in overeenstemming met het minimumloon - nu £ 10,42 per uur - was een echte klap. De afhandeling van de voorgestelde verhoging is onaanvaardbaar, aangezien de beslissing oorspronkelijk werd genomen zonder enig overleg met de sector en elke mogelijkheid voor telers om hun plannen voor het komende seizoen aan te passen, teniet deed."

"De UK Farm to Fork Summit van vorige week heeft weinig gedaan om de zaken op te lossen en was eerder een PR-stunt die er niet in slaagde een plan op te leveren om de problemen van telers en het voedselsysteem aan te pakken. Bovendien deden voorafgaande opmerkingen van de minister van Binnenlandse Zaken Suella Braverman weinig om vertrouwen te wekken in het regeringsbeleid inzake de arbeidsuitdagingen waarmee de sector wordt geconfronteerd."

Als bedrijf is Clock House Farm solide en heeft het plannen om de sector door de huidige moeilijke handelsomstandigheden te helpen, maar telers zouden zich minder moeten richten op overleven en meer op vooruitgang en ontwikkeling van de sector, zegt Oli. "Er is nu dringende actie nodig om telers door deze woelige wateren te helpen en de toekomst van de zachtfruitteelt veilig te stellen. Vorige week zat ik een vergadering van de NextGen Fruit Group voor, die druk werd bijgewoond en nogmaals benadrukte dat het er in het VK een sterke generatie telers op komst is die allen de toewijding delen om de sector vooruit te helpen. Maar het grote publiek in het VK moet, ondanks de koopkrachtcrisis, accepteren dat als wij als telers investeren in het leveren van beter kwaliteitsfruit dat is geteeld in lijn met het verkleinen van de ecologische voetafdruk, dit ook een hoger prijskaartje inhoudt."

Volgens een rapport van het Amerikaanse ministerie van Landbouw loopt het VK achter wat betreft voedseluitgaven. Noorwegen, Zwitserland, Israël, Nieuw-Zeeland en Finland geven veel meer uit aan voedsel, met Noorwegen op kop met $ 3.673 per hoofd. "Ter vergelijking: een gemiddelde Brit geeft slechts $ 1.982 uit… Wordt het niet tijd dat we als land wakker worden geschud en inzien dat het logisch is om meer te betalen voor gezond, duurzaam geteeld voedsel, waarbij de retailers ook de verantwoordelijkheid nemen om ervoor te zorgen dat een hogere prijs een eerlijkere deal oplevert voor de telers? Een van de meest gerespecteerde beroepen in het VK verdient het toch om niet alleen in leven, maar ook in ere te worden gehouden?"