Deelnemers aan het International Table Grape Symposium, dat vorige week plaatsvond in het Zuid-Afrikaanse Somerset West, luisterden vol aandacht naar Hans-Ole Madsen van het in de Filipijnen gevestigde International Container Terminal Services (ICTS), de voorkeursbieder om pier 2 van de Durban Container Terminal (DCT) de komende 25 jaar te exploiteren.
Hans-Ole Madsen van het in de Filipijnen gevestigde International Container Terminal Services (foto's: Bradley Urion)
AJ Griessel, CEO van de South African Table Grape Industry, merkte op dat de sector door haar zelfgemaakte oplossingen heen is en zeer bezorgd is over de staat van de apparatuur. Maar zo stelde Griessel, het is bemoedigd dat Michelle Phillips als CEO is aangesteld, "want zij begrijpt de sector".
Hans-Ole Madsen begon met het prijzen van de beslissing van Zuid-Afrika om eindelijk de wereldwijde trend te volgen en de havenoperaties te privatiseren. ICTS hoopt binnen de komende drie tot vier maanden operationeel te zijn bij DCT. "Hopelijk nodigen ze ons ook uit in Kaapstad om daar hetzelfde te doen", grapte hij.
"Ondanks alles heeft Zuid-Afrika eigenlijk zeer goede IT-systemen, maar een computer kan niet alles oplossen." Hij wees cyberaanvallen aan als een risico, terwijl gegevens tegelijkertijd breder gedeeld moeten worden met belanghebbenden.
Onderhoud en reparatie van apparatuur in DCT
Hoe lang kan ICTS nodig hebben om pier 2 in Durban te repareren? "Het grootste probleem is dat de apparatuur niet werkt. Er moeten onderhoudswerken worden uitgevoerd en alles wat kapot is, moet worden hersteld. Dat is driekwart van het werk en dat zal zes tot twaalf maanden duren, afhankelijk van de beschikbaarheid van reserveonderdelen en dergelijke."
"Daarna, of tegelijkertijd, begin je naar processen te kijken. Naar mijn mening heb je fantastische havenactiva, de footprint is mooi, alles is mooi, dus waarom werkt het niet? Nou, nummer één, de machines werken niet en nummer twee is dat iedereen heel langzaam werkt", vervolgde hij. De deelnemers lachten instemmend bij zijn openhartige beoordeling. "Als iedereen een beetje sneller zou kunnen werken, zou dat al veel helpen. Ik zal mensen prikkels geven om sneller te werken", voegde hij eraan toe.
Madsen had ook een kleine terechtwijzing voor de Zuid-Afrikaanse sector die het nieuwe vrachtwagenboekingssysteem in Port Elizabeth niet apprecieert. "We exploiteren een grote haven in de Filipijnen waar we drie miljoen containers per jaar afhandelen. Dit is alleen mogelijk via een vrachtwagenboekingssysteem waarbij je meer betaalt voor een piekslot. We proberen het aantal vrachtwagens over de 24 uur die een dag telt gelijk te houden."
Daar is een kleine rol weggelegd voor de lokale sector, want de situatie is duidelijk "ernstig". "Het is een dringende kwestie, maar het doet jullie het meeste pijn."
Het gesprek naar een hoger niveau tillen
Zuid-Afrika voelt bijna als thuis voor Thomas Eskesen, wiens gelijknamige adviesbureau de Zuid-Afrikaanse fruitsector helpt om logistieke problemen in de toeleveringsketen te doorzien.
AJ Griessel, CEO van Satgi, en Thomas Eskesen van Eskesen Advisory
De eerste observatie van Eskesen was dat de Zuid-Afrikaanse fruitsector heel gefragmenteerd is tussen de verschillende commodities. "Zuid-Afrika heeft over het algemeen volledig de boot gemist op logistiek gebied. Het platform dat we nu hebben gecreëerd is opwindend omdat we nu praten met alle fruitverenigingen en het gesprek hebben opgetild van een lokaal niveau naar nationaal niveau."
Net als enkele andere deelnemers is Eskesen nu ook in Dubai voor de COP28, waar een koudeketenalliantie zal worden gelanceerd ter voorkoming van voedselverspilling.
Zuid-Afrika is een geweldige plek vanuit logistiek oogpunt, merkte Eseken op, maar: "Wanneer je druiven verscheept vanuit Argentinië, Chili of Peru heb je keuze uit vijf, zes grote rederijen. Hier is het voornamelijk een markt met twee spelers (Maersk en MSC, nvdr). Tenzij we dat veranderen, zal Zuid-Afrika waarschijnlijk achterblijven bij de rest van de wereld voor vele jaren."
Het charteren van een oud koelschip zal de situatie niet langer oplossen. De meeste schepen zijn ouder dan 30 jaar, veel zullen worden belast of gesloopt in overeenstemming met nieuwe milieuwetten. Zuid-Afrikaanse druiven kunnen misschien nog wel vóór Kerst in het VK worden afgeleverd, "maar het zal ons aan het eind van de dag niet redden", merkte hij op.
In de toekomst zou er een tweeledig systeem van ‘groene’ schepen naar progressieve havens en brandstofslurpers naar de rest van de wereld kunnen ontstaan. "Op dit moment is de grootste bottleneck de brandstof. Maersk investeert veel in e-methanol, maar er is niet genoeg om schepen mee te bevoorraden. Ammoniak lijkt een betere optie te zijn, maar er zijn veiligheidsproblemen. We hebben echt wereldwijde wetgeving nodig op dit gebied", merkte Eskesen op.
Tekort aan product
De daling van 2% in gekoelde lading is voor niemand in de sector een verrassing. "Retailers die nog steeds hun leveranciers afstraffen. Jongens, zeg ik tegen hen, wees voorzichtig met wat je doet: er is niet genoeg product voor iedereen", aldus Eskesen. Rusland blijft een pijnpunt. "Het goede nieuws is dat we grotendeels teruggaan naar een normale situatie wat betreft transport-kosten", zei hij, maar de stijging van de brandstof- en arbeidskosten heeft de rederijen hard getroffen.
Rederijen gaan snel van het maken van “tonnen geld” naar een daaropvolgend jaar met rode cijfers, zei Eskesen.
Het plaatsen van vele duizenden drijvende koelhuizen over de hele wereld voor de verschillende seizoenen - vaak met contracten die op het laatste moment worden afgesloten - is complex, maar in ieder geval "zwemt de wereld dan in reefer boxes".
De winsten van rederijen - bijna 1 miljard dollar per week voor sommige rederijen vorig jaar - zijn geïnvesteerd in slimme containers, die hij beschouwt als een belangrijke manier om de voedselverspilling aan te pakken.
"Wil je echt een haven in het centrum van Kaapstad? Verplaats het misschien naar Saldanha Bay en haal het verkeer weg uit de stad. Je hebt de mooiste waterkant ter wereld - moet de haven dan precies daar?", wierp Eskesen het publiek voor.