Aan het einde van het jaar bevindt de wereldwijde knoflookmarkt zich in veel landen in een lastige situatie. In Nederland bereiken de knoflookprijzen een hoog niveau, gedreven door kwaliteitsproblemen in Spanje en een afhankelijkheid van duurdere Chinese importen. Frankrijk heeft te maken met hoge prijzen en lage kwaliteit, nog verergerd door de 'waxy breakdown disease' en logistieke problemen met Chinese knoflook. Italië worstelt om knoflook van aanvaardbare kwaliteit te vinden als gevolg van het beperkte Spaanse aanbod, waarbij de aandacht wordt gericht op komende zendingen uit Zuid-Amerika. In Spanje is de teelt van knoflook aanzienlijk gedaald door de droogte, wat een impact heeft op de opbrengst en de kwaliteit. In Zuid-Afrika kampen lokale knoflooktelers met een stijgende invoer, waardoor veel telers overschakelen op alternatieve gewassen. In Noord-Amerika dragen de wisselende leveringsvoorwaarden vanuit Spanje en China bij aan hogere prijzen, met verwachtingen voor een mogelijke verzachting in januari. Of de situatie in het nieuwe jaar zal verbeteren, valt nog te bezien.
Nederland: Prijzen op hoog niveau voor knoflook
Prijzen voor knoflook en gember liggen op een hoog niveau. Een Hollandse importeur verwachtte begin deze week ook geen grote boost meer in aanloop van de feestdagen. "Omdat deze producten redelijk goed houdbaar zijn, hebben wij de grootste kerstdrukte de afgelopen twee, drie weken al gehad. Deze week zal de nadruk liggen op de nabestellingen van de programma's. Knoflook is momenteel erg goed aan de prijs. Spanje heeft dit seizoen veel kwaliteitsproblemen en veel minder beschikbaar. Hierdoor zijn de Europese klanten op China aangewezen, maar ook de Chinese knoflook is erg duur", vertelt Bert. "De prijs van de verpakte Chinese knoflook ligt zelfs boven de 3 euro per kg, de prijs van de losse ligt net onder de 3 euro."
Een nieuwe factor die van invloed kan zijn op de import vanuit Azië is dat de rederijen CMA CGM, MSC, Hapag-Lloyd en Maersk besloten hebben niet meer door de Rode Zee te varen uit angst voor aanvallen van de Houthi-rebellen vanuit Jemen. "Wij varen met name met de rederijen Costco en Evergreen vanuit China en zij hebben nog geen beslissing genomen. Maar we houden het goed in de gaten, het zou namelijk voor de nodige vertraging kunnen zorgen. De schepen zijn bij alternatieven snel een week of langer onderweg.”
Duitsland: Franse knoflook te duur
Verse knoflook komt nog steeds voornamelijk uit Nederland, terwijl gedroogde knoflook in verpakkingen van 5 kg uit China of Spanje komt. "We krijgen af en toe Franse producten aangeboden, maar die zijn helaas te duur", beschrijft een groothandelaar de huidige marktsituatie.
De warme zomer met weinig regen heeft de binnenlandse teelt van knoflook dit jaar positief beïnvloed. De eerste verse knoflook kon vanaf midden mei worden geoogst. De koude fase eind april/begin mei vertraagde de groei van de knoflook enigszins, waardoor de start van de oogst één of twee weken later was dan andere jaren. De overvloedige oogst kon ook rekenen op een aangename vraag, meldt een producent en directe handelaar. Ondanks de overvloedige oogst dit jaar, kondigden verschillende producenten aan te stoppen met de teelt van knoflook vanwege de concurrentie met importproducten en de hoge teeltkosten.
Frankrijk: hoge prijzen en lage kwaliteit
Het Franse knoflookseizoen is bijna voorbij. Het seizoen was veelbelovend aan het begin van september, maar plagen en weersproblemen tijdens de oogst beïnvloedden de teelt. De Spaanse producten lopen ook ten einde en een Franse marktdeelnemer meldde een daling van de teelt met 30%, ook als gevolg van kwaliteitsproblemen. Chinese knoflook ontbreekt ook op de Franse markt, als gevolg van een grote daling van de teelt en logistieke problemen veroorzaakt door de Rode Zee bypass. De Franse markt wacht ongeduldig op knoflook uit Argentinië, die rond 15 januari zou moeten aankomen.
Polen: Weinig knoflook van hoge kwaliteit
De belangrijkste teler van knoflook in Europa is Spanje, maar dit jaar was erg moeilijk voor hen door de overstromingen, die veel oogsten vernietigden. Poolse importeurs van knoflook kregen informatie over het gebrek aan product of een aanbod met een aankoopprijs die vergelijkbaar was met de verkoopprijs in Europese supermarkten. Sommige landen, zoals Polen, hebben zelf knoflookgewassen, maar kunnen niet aan hun eigen behoeften voldoen, laat staan exporteren. Daarom wenden veel bedrijven zich tot China en Zuid-Amerika voor hun knoflookbehoeften. Knoflook importeren uit China is een betaalbare oplossing, maar vooral op industriële schaal, dus voor de teelt van levensmiddelen en catering. Dit geldt in mindere mate voor huishoudens, omdat in sommige Europese landen het misverstand bestaat dat alles wat Chinees is, inclusief knoflook, van lage kwaliteit is.
In Europa wordt Kerst gevierd met familie tijdens maaltijden en daarom is dit het seizoen met de hoogste teelt van het jaar. Hierdoor kunnen distributeurs die nog knoflook hebben hun prijzen verhogen tot boven de winstgevendheid van aankoop en teelt, maar voedselproducenten moeten dit product gewoon kopen. Aangezien de knoflook moet worden schoongemaakt en klaargemaakt voor transport, kunnen importeurs de eerste ladingen knoflook uit Zuid-Amerika half december verwachten. Dit betekent levering aan Europa medio januari. Zo'n late levering, na de kerstpiek, leidt niet tot een lagere vraag. Europese landen zullen een voorraad aanleggen en ongeduldig wachten op de weersvoorspellingen in Spanje en de Spaanse oogst in mei en juni.
Italië: Acceptabele knoflook moeilijk te vinden
Italiaanse handelaren hebben nog steeds moeite om knoflook van minstens aanvaardbare kwaliteit te vinden. Het is onwaarschijnlijk dat de situatie voor Kerst veel zal veranderen. De eerste zendingen uit Argentinië zullen in januari in Europa aankomen. "Veel Spaanse telers en handelaren hebben geen voorraad meer en er zijn beperkte hoeveelheden beschikbaar om aan de marktvraag te voldoen. Op dit moment is alle aandacht gericht op Zuid-Amerika, vooral Chili en Argentinië," zegt een importeur. "Het klimaat in Zuid-Amerika is op dit moment gunstig, dus we verwachten binnenkomende knoflook van zeer goede kwaliteit, zij het tegen vrij hoge prijzen. Het is vermeldenswaard dat landen als Egypte en Turkije steeds meer interesse tonen in de verkoop van knoflook, omdat de kosten van de knoflookteelt in deze landen veel lager zijn dan in Italië, Spanje of Frankrijk.
Volgens GfK Consumer Panel Services wordt knoflook gekocht door 55,2% van de Italiaanse huishoudens, met een aankoopfrequentie van minder dan vier keer per jaar. Het biologische segment heeft in de loop der tijd niet bewezen een relevante drijfveer te zijn voor aankopen.
Spanje: Minder areaal en lagere opbrengsten voor Spaanse knoflook
De teelt van knoflook voor het seizoen 2023/24 is in de meeste telerregio's aanzienlijk gedaald als gevolg van droogte. Daar wordt de daling officieel geraamd op 45,5% ten opzichte van het vorige seizoen en 50,9% ten opzichte van het gemiddelde van de laatste 5 seizoenen.
"Het seizoen van de knoflookoogst begon in mei en eindigde in augustus, en over het algemeen was het erg moeilijk, met een zeer slechte ontwikkeling en een zeer lage bezettingsgraad", legt een marktdeelnemer uit de sector uit. "Helaas zou ik zeggen dat het de slechtste is die ik me kan herinneren in minstens 34 jaar, en het zal veel schade toebrengen aan de telers, die zouden kunnen overwegen om andere rassen te gebruiken in andere jaren en meer Lenteknoflook te maken dan paarse knoflook vanwege de opbrengsten die dit jaar zijn verkregen."
Volgens ANPCA wordt de daling van de opbrengst in het algemeen geschat op 30-40% ten opzichte van een normaal seizoen. Uit de analyse die de entiteit aan het einde van het seizoen uitvoerde, bleek dat het seizoen 2023 over het algemeen een kleiner areaal had dan het vorige seizoen, ongeveer 15%, maar de uiteindelijke teelt is nog verder gedaald als gevolg van de slechte weersomstandigheden tijdens de voltooiing van de teelt. En deze situatie heeft onvermijdelijk gevolgen gehad voor de kwaliteit van de teelt van 2023/24: de vroege rassen hebben een lage kwaliteit wat betreft het gebruik van de knoflookbollen, en de paarse knoflook heeft, ondanks het feit dat de kwaliteit vergelijkbaar is met die van het vorige seizoen, minder goed gepresteerd door een gebrek aan kaliber, waardoor marktdeelnemers soms zelfs het referentieformaat in de schappen hebben moeten veranderen.
"Om hetzelfde gewicht te bereiken als de traditionele netten van 4 bollen paarse knoflook, zijn we gedwongen om er 6 te gebruiken," zegt hij. Droge knoflook heeft dus te maken met een complex seizoen; maar verse knoflook niet, met een vraag die elk seizoen het aanbod in Spanje ver overtreft.
"Ik ben er volledig van overtuigd dat jonge knoflook momenteel een zeer interessant alternatief is voor de primaire sector en een kans zou zijn voor mensen die het moeilijk hebben in hun sector; in het bijzonder voor gedroogde knoflook, die op de Europese markt sterk concurreert met de knoflook uit China die via Engeland binnenkomt," merkt een knoflookteler op.
Zuid-Afrika: Lokale telers in de verdrukking door import
De knoflookprijzen stegen tot bijna R46 per kg (2,27 euro). De markt wordt steeds meer gedomineerd door import, waardoor lokale telers worden verdrongen, zegt een voormalige knoflookteler die is gestopt met knoflook, net als veel andere telers die hij kent. Over het algemeen vervangen ze het door groenten zoals flespompoen, kool of paprika.
De import komt uit China (waartegen al jaren een antidumpingtarief, momenteel US$ 1,30 per kg, geldt) en Spanje, waar het grootste deel van de knoflook vandaan komt die in Zuid-Afrikaanse winkels wordt verkocht.
Noord-Amerika: Knoflookprijzen kunnen volgende maand verzachten
Het aanbod van knoflook is op dit moment een verhaal van twee hemisferen. Het aanbod op het noordelijk halfrond varieert, met Spanje en China die minder opbrengst en kwaliteit hebben dan normale jaren, en Californië heeft ook minder aanbod. Er komen echter goede oogsten en kwaliteit knoflook uit het zuidelijk halfrond, onder andere uit Argentinië en Peru. Over het algemeen is er minder aanbod in vergelijking met vorig jaar omdat de twee belangrijkste knoflook exporterende landen - Spanje en China - beide een lagere oogst hebben. Op dit moment komt de bewaarknoflook uit Californië en China en de nieuwe oogst uit Argentinië komt nu net op de markt. De timing van de recente oogsten op het zuidelijk halfrond liggen op schema en zijn normaal. De volgende oogsten zijn nog ver weg en dat valt nog te bezien. Wat de vraag betreft, zouden de feestdagen tot en met Nieuwjaar de knoflookmarkt actief en sterk moeten houden. Hoge prijzen kunnen de vraag daarna echter afremmen, dus het zal niet verrassend zijn om in januari wat verzachting te zien.
AGF.nl is met vakantie tijdens de feestdagen, de wereldmarkt keert terug op 5 januari 2024 met het overzicht wereldmarkt druiven.