Tholen - Telers krijgen veel op hun dak in deze tijden. Van weersextremen tot waterproblematiek en regelgeving. "Tegenwoordig kun je er simpelweg niet meer vanuit gaan dat je een normale oogst gaat realiseren. Het is hard werken, plannen en hopen dat de natuur je een beetje goed gezind is." Deze woorden tekenen de excursiedag van NFO Kring Zuidwest, in het kader van Deltaplan Agrarisch Waterbeheer, van woensdag 19 juni. Op deze zonnige dag trok een 40-tal telers door Midden-Nederland om bij verschillende firma's een kijkje over de heg te nemen en te leren van elkaar.
Vroeg op de dag werd in eerste instantie het teeltbedrijf van de familie Zevenbergen aangedaan. Het bedrijf, dat op zo'n 7 hectare met name Conference en Sweet Sensation teelt, heeft sinds vorig jaar een nieuwe vul- en spoelplaats gerealiseerd, waar het gezelschap werd ontvangen. Het bedrijf is actief op het gebied van biodiversiteit en het voorkomen van emissies, wat bij een rondje door de loods en de percelen al snel duidelijk werd onder de telers.
Lena Zevenbergen ontvangt de telers in de nieuwe loods
Naast de drang om te zorgen voor een circulair watergebruik op haar bedrijf en efficiënt middelengebruik zet Fruitbedrijf Zevenbergen zich dus ook sterk in voor biodiversiteit. "Ik denk dat je daarbij jezelf al een groot deel kan helpen in de bestrijding van insecten. Zij willen ook wat te eten hebben. We zaaien de grasbanen om en om in met een eigen zaadmengsel, in overleg met Neutkens. Op deze manier creëren we meer diversiteit in bloemen", zo vertelt Lena Zevenbergen. Ook buiten de grasbanen tussen de bomen maken zij en haar man Bas van alle mogelijkheden gebruik om biodiversiteit te creëren. "Aan het eind van het perceel loopt de heg wat af, waardoor er wat meer ruimte is naar de bomen. Hier hebben we ook bloemen geplant, wat laat zien hoe makkelijk het is om iets te creëren. Elk klein stukje kan benut worden. Je hoeft je perceel er niet eens speciaal voor in te richten. Dit jaar hebben wij dan ook bijna geen last van bladvlooien gehad."
De percelen bij Fruitbedrijf Zevenbergen
Hiermee geven Lena en Bas ook gelijk aan wat het centrale thema blijkt te worden gedurende de dag. De uitdagingen waar telers mee te maken krijgen. Onder de wandelingen door de percelen werd er al snel overlegd over de juiste spuittechnieken, wanneer en hoe vaak. Hier bleek eenieder andere ideeën over te hebben met andere resultaten. Het geeft tegelijkertijd ook aan hoe veranderlijk de sector is. Elk bedrijf is anders. Elk perceel is anders en elke situatie is anders, waardoor je ook moet ondervinden wat voor jou de beste manieren zijn om je oogst veilig te stellen. Gesprekken met de telers gaven dit ook aan en lieten tegelijkertijd zien waarom een dag als deze voor hen van belang is. Ervaringen en kennis delen.
Dirk de Jong over het wel en wee van het bedrijf tijdens de wandeling
En dat gebeurde dus ook bij De Jong Fruit uit Leerbroek. Het bedrijf heeft eigenlijk alles in eigen huis. Van teelt, koelen, sorteren, verpakken en verhandelen. Hier werd het gezelschap rondgeleid, waarbij speciale aandacht was voor haar nieuwe perensorteerder met detectie op inwendig bruin. Ook hier kwamen de discussies over het middelenpakket en de juiste manier van spuiten al snel op.
Johan de Jong laat de bewaring zien
Tijdens de rondleiding van Johan de Jong werd daarnaast de Bonita appel uitgelicht. In de teelt zijn er veel uitdagingen, maar ook in de handel is het de afgelopen jaren niet altijd even makkelijk geweest. Zeker in de Elstar en Jonagold appelen. "Het heeft ons ertoe gedreven ook te gaan kijken naar andere variëteiten die interessant zijn voor vermarkting, waarbij we al snel uitkwamen op de Bonita. Het is een hele harde appel met een zuurtje, wat goed in de markt ligt in Nederland", vertelt Dirk de Jong. "Bovendien is het een schurftresistent ras, waarbij de pluk tussen de eerste en tweede pluk van de Red Prince valt. Zeer gunstig voor ons. We hebben de verkooprechten uiteindelijk gekregen en telen het inmiddels op zo'n 3 hectare."
Anco van Garderen vertelt over de bouw van het Forward Farm House
Waar het overgrote deel van de focus op het hardfruit lag, was er na de lunch ruimte voor een andere productgroep. Bij Zachtfruit Schalkwijk wordt op zo'n 36 hectare met name rode bessen en bramen geteeld. Producten die een hele andere aanpak vereisen dan hardfruit dus, waarbij het gezelschap, bestaande uit voornamelijk hardfruittelers, even moest schakelen. Al grappend kwam veel ter sprake dat dit zachtfruit telen toch een stuk lastiger was dan men dacht. "Ik heb hier ook een aantal perenbomen staan, maar dat is kinderspel joh", lacht Anco van Garderen, die de rondleiding gaf.
Hij ging in op de manieren waarop het bedrijft zich richt op waterbesparing en het tegengaan van emissies. Bovendien liet hij zijn gevechten met de gevolgen van de overvloedige regenval van de afgelopen weken zien. Om zich beter te weren, en collega-telers te helpen, werkt het bedrijf samen met onder andere het ForwardFarming project van Bayer. Een platform voor een duurzame landbouw, waarbij ze innovatieve oplossingen ontwikkelen en demonstreren voor een geïntegreerde teelt, met een duidelijke focus op verantwoord werken. Zo worden er in Schalkwijk veel proeven en metingen gedaan en staat er bovendien een Forward Farm House op de planning in samenwerking met The Greenery, CAF en Bayer.
Jacco van Kessel in gesprek
Na het uitstapje in de zachtfruitwereld werd er weer snel teruggereden naar het hardfruit in de vorm van Van Kessel Fruit. Een teeltbedrijf dat in de loop der jaren gestaag gegroeid is tot een familiebedrijf met eigen koeling, sortering, verpakking en handel. "We zijn actief sinds de jaren 30 en waar we voorheen ook nog wel actief waren in bijvoorbeeld pruimen en kersen ligt onze specialisatie tegenwoordig in de peren", zo legt Jacco van Kessel uit. "We verpakten eigenlijk al langer voor anderen, waarbij al vroeg een samenwerking ontstond met de Lidl. Die waren destijds ook nog niet zo groot in Nederland, maar hebben inmiddels naam gemaakt, waarbij wij organisch mee gegroeid zijn."
De Evelina boomgaard
Bij Van Kessel Fruit gingen de ogen van menigeen al snel naar de Evelina-appel. Het bedrijf is de 'broker' van deze Pinova-mutant voor de Nederlandse markt. "Er zijn ook wel andere telers mee aan de slag gegaan, maar wij mogen het als enige onder de naam Evelina vermarkten. Inmiddels hebben we er zelf zo'n 40 hectare van staan. Dit areaal groeit niet bijzonder hard, maar uiteindelijk willen we toch wel uitbreiden met zo'n 10 hectare per jaar, waardoor we volgend jaar naar 50 zouden gaan. Hij lijkt in de smaak te vallen en de verkoop verloopt vlot. Ik denk dat het voor de export niet meer zo evident is om je te richten op enkel de Elstar. Dat is echt een binnenlandse appel. De combinatie die wij hebben in variëteiten werkt voor ons goed."
De dag werd afgesloten op mechanisatiebedrijf Van der Linden in Dreumel. Dit bedrijf levert onder meer spuitmachines en machines voor mechanisme onkruidbestrijding. In het kader van emissiebeperking werden meerdere spuiten met 99 procent driftreductie getoond.
Afsluitend was er na de lange dag op dit bedrijf een barbecue. Daar besloot de groep onder het genot van een hapje en een drankje alle kennis van de afgelopen dag te laten bezinken. Medeorganisator Pieter Aalbers van Van Iperen was tevreden. "Ik denk dat we een grote diversiteit aan bedrijven hebben kunnen bezoeken en bovendien was er dit jaar ook veel interesse, waardoor de groep nog groter was. Het is mooi om telers zo met elkaar in contact te brengen. Zeker in de huidige tijden is communicatie met elkaar en kennis delen een zeer belangrijk goed. Het is dan ook leuk om de bereidheid te zien om van eenieder om zijn bedrijf open te stellen. Voor nu dus zeer geslaagd en de volgende editie wordt al over nagedacht. Duitsland misschien, België, Noord-Frankrijk? We hebben nog even", besluit Pieter.
Hieronder een impressie van de dag
Fruitbedrijf Zevenbergen
Fa. De Jong Fruit
Zachtfruit Schalkwijk
Van Kessel Fruit
