"Phytophthora wordt steeds agressiever en krijgt ook nog eens gunstig weer om vroeg toe te slaan. Op veel percelen is de aardappelplaag al aanwezig op gevoelige rassen. Om de verspreiding zo veel mogelijk te beperken, moet elke teler zijn verantwoordelijkheid nemen. Ook bio-telers, want het behoud van resistente rassen staat op het spel!", aldus Anouk van Moorter in een update rond phytophthora van Inagro.
Lees hier het volledige bericht:
Vroege hoge infectiedruk
Het planten van de aardappelen kende dit seizoen al een grote vertraging door het extreem natte voorjaar. Door het aanhoudend wisselvallige weer kreeg Phytophthora al vanaf eind mei infectiekansen. Tot de laatste week van juni was er een continue aaneenschakeling van ziektecyclussen. Na een korte onderbreking door droog en warm weer, starten we juli met opnieuw een hoge infectiedruk.
Nieuwe stammen en hoge druk baren de sector zorgen
Phytophthora infestans past zich continu aan door mutaties in de genen. Zo ontstaan genetische varianten van de pathogeen of nieuwe 'stammen'.
De nieuwe stammen zijn agressief omdat ze sneller vlekken en sporen vormen, wat hun ziektecyclus versnelt. Ze blijken zich ook goed aangepast te hebben tegen de veelgebruikte fungiciden, waardoor een aantal belangrijke actieve stoffen die in de gangbare teelt gebruikt worden de schimmel niet meer kunnen bestrijden.
Naast de resistentieontwikkeling tegen fungiciden, kunnen nieuwe stammen ook resistenties in aardappelrassen doorbreken.
Inagro volgt resistenties van aardappelrassen op in jaarlijkse veldproef
Inagro monitort de plaagtolerantie van meer dan 30 aardappelrassen. In onze rassenproef behandelen we niet met koperfungiciden tegen de plaag om net de verschillen tussen de rassen goed te zien. De resultaten van onze rassenproef dragen bij aan de samenstelling van de robuuste rassenlijst.
In 2023 zorgde de kwakkelzomer voor zware infectiekansen vanaf eind juli. Bij enkele resistente rassen hebben we toen een lichte plaagaantasting waargenomen. Dit betekent nog niet noodzakelijk een doorbraak van de resistentie.
Dit jaar werd de proef op 14 mei geplant en eind juni zagen we de eerste plaagaantasting op het gevoelige ras Agria. Het is nog afwachten of en hoe snel de andere rassen worden aangetast. Als de druk hoog blijft gedurende juli, zullen we het loof van Agria vroegtijdig moeten branden. Ook andere gevoelige rassen houden we nauw in het oog om zo nodig de proefplots te branden.
Resistentiemanagement: onderneem nu actie!
Het gebruik van robuuste rassen vormt de basis voor een goede plaagbeheersing in de bio-teelt. Resistente rassen die ook hun waarde voor de markt hebben bewezen, moeten we zo lang mogelijk behouden. Phytophthora maakt zeer veel sporen aan en evolueert snel, waardoor het bekend staat als een 'R-gen vernietiger'. Aangezien het aantal resistentiegenen beperkt is, moeten we allen de resistente rassen beschermen tegen een doorbraak.
Neem daarom nu onderstaande maatregelen in acht:
- Verwijder opslagplanten en dek afvalhopen af. Dit zijn grote primaire infectiebronnen!
- Inspecteer je gewas regelmatig op ziektesymptomen, zowel gevoelige als resistente rassen.
- Bescherm je gewas met koper. Je kan hiervoor de waarschuwingsberichten van Viaverda opvolgen.
- Bij de huidige infectiedruk is het nu aanbevolen om ook de resistente rassen te beschermen.
- Bij aantasting ga je over tot loofbranden. Hoe meer sporen Phytophthora kan aanmaken, hoe meer kans dat de resistentie bij de resistente rassen doorbroken wordt. Iets wat we absoluut moeten voorkomen.
Proef naar inzet van koper als resistentiemaatregel
Naast de rassenproef legde Inagro ook een behandelingsproef aan in het ras Cammeo (plantdatum 14 mei). Hierin gaan we na welke middelen potentieel bieden om in de bioteelt bij te dragen aan een duurzame beheersingsstrategie. Alle erkende middelen op basis van koperhydroxide mag je 4 tot 5 keer toepassen tot een maximale hoeveelheid koper van 4 kg/ha per teelt. Om deze dosis koper verder te verlagen, gaan we na of enkele proefmiddelen een meerwaarde kunnen bieden bij de bescherming tegen plaag.
De bespuitingsschema's baseren we op het adviessysteem van Viaverda om de middelen zo efficiënt mogelijk in te zetten. Via de webapplicatie volgen we de infectiedruk specifiek voor ons perceel. Op basis van de plantdatum, de lokale weersgegevens en de reeds uitgevoerde behandelingen geeft de tool perceelsgerichte adviezen.
Met gerichte koperbehandelingen haalden we vorig jaar in de proef met het ras Agria een meeropbrengst van 11 tot 14 ton/hectare ten opzichte van de onbehandelde controle. Twee geteste proefmiddelen in combinatie met koper lijken kansen te bieden om het resistentiemanagement van robuuste rassen te ondersteunen.