Voor zakendoen met 13 van de belangrijkste 18 sectoren in Nederland geldt een verhoogd risico op wanbetaling. Dat blijkt uit de jaarlijkse wereldwijde risicoanalyse van landen (70) en sectoren (18) die is uitgevoerd door kredietverzekeraar Allianz Trade. Wereldwijd komen de sectoren bouw, textiel en metaal het slechtst uit de bus. Wat opvalt is dat het risicobeeld van nagenoeg alle sectoren nog altijd slechter is dan in de pre-corona periode.
Volgens Johan Geeroms, Director Risk Underwriting Benelux van Allianz Trade is het risicobeeld van Nederland slechter dan het gemiddelde in de eurozone. "Mondiaal gezien kent 87% van de sectoren een 'medium' of 'verhoogd' risico. Zakendoen in Azië is gemiddeld veiliger; het meeste risico loop je in Latijns-Amerika." Geeroms legt uit dat de sectorrisicobeoordeling van Allianz Trade is gebaseerd op het risico op wanbetaling door bedrijven. Dit wordt per sector gemeten op een schaal van vier niveaus, van laag tot hoog (groen, geel, oranje en rood). "13 sectoren in Nederland scoren oranje. Vorig jaar waren het er 14. Kijk je naar landen als Italië, Portugal, Zwitserland en de Scandinavische landen; die doen het duidelijk beter. Met België (15 oranje) scoren we het slechtst in West-Europa."
Johan Geeroms
Zwakke vraag en overcapaciteit
"We kijken bij de beoordeling van het risico naar vier bepalende factoren: de vraag vanuit de markt, de winstgevendheid, de liquiditeit en de omstandigheden waarmee de sector te dealen heeft. En dat plaatsen we tegen de achtergrond van de algehele economie. Zo zien we bijvoorbeeld dat de industriële sector nog steeds kampt met overcapaciteit en zwakke vraag, vooral in de eurozone. De groei van de economie is matig. We gaan dit jaar en volgend jaar uit van een beperkte wereldwijde groei van +2,8%. Waarbij de groei in de VS vertraagt tot +1,7% volgend jaar en de eurozone uitkomt op +1,4%. De Chinese economie zakt terug tot +4,3% in 2025."
Wat maakt sectoren kwetsbaar?
Geeroms ziet drie trends in de risicoanalyse van de sectoren. "Je hebt sectoren met een zwakke vraag en een beperkt prijszettingsvermogen, zoals de papier-, chemische-, agrarische- en textielindustrie. Beperkte groei en druk op de marges domineren hier de vooruitzichten. Daarnaast zie je sectoren die nog steeds kampen met problemen in de toeleveringsketen. Op zich is de vraag hier vaak nog behoorlijk veerkrachtig, maar operationele en geopolitieke hindernissen duren maar voort. Zoals in de transport- en energiesector. Aan de positieve kant zie je sectoren met stabiele of verbeterende vooruitzichten. Bijvoorbeeld omdat ze profiteren van de opkomst van AI of ontwikkelingen als duurzaamheid of vergrijzing. Denk aan farmaceutische industrie en IT-diensten. Iets van herstel zien we in de risicobeoordeling in de autosector, transport en machinebouw. Maar die zijn de afgelopen jaren dan ook wel heel hard geraakt."
Nederland
Belangrijke sectoren voor Nederland zijn agrifood, retail, bouw en transport. Wat zijn de mondiale trends die het risicoprofiel van deze sectoren (mede) bepalen volgens Allianz Trade?
Agrifood
Ondanks uitdagingen zoals klimaatverandering (droogte en overstromingen) en geopolitieke kwesties toont de sector zich stabiel en veerkrachtig. De wereldwijde marktwaarde van de agrifood-industrie zal de komende jaren naar verwachting stijgen van USD 8,3 mld in 2021 naar USD 12,5 mld in 2029. Vooral bevolkingsgroei en technologische vooruitgang zijn belangrijke drivers. Minpunten zijn de hoge kosten voor energie en grondstoffen. Pluspunt: het prijszettingsvermogen.
Retail
Veel retailers wisten dalende volumes te compenseren door hogere prijzen door te berekenen aan consumenten. Aan de kostenkant zorgen loongroei, hoge energieprijzen en stijgende financieringskosten voor druk op de marges. Pluspunten zijn (in de ontwikkelde economieën) de aanzienlijke spaarbuffers van consumenten, de sterke arbeidsmarkten en de loongroei. Minpunten: sterk conjunctuurgevoelig en scherpe concurrentie (ook uit hoek van e-commerce).
Bouw
Hoewel bouwactiviteiten nog steeds ondermaats zijn, is er ruimte voor herstel. De aanzienlijke stijging van de rente en de prijzen van bouwmaterialen is over zijn hoogtepunt heen. Pluspunten: diverse structurele ontwikkelingen stimuleren de bouw zoals verduurzaming en vergroening en de ontwikkeling van smart cities. Ook nemen investering in infrastructuur toe. Minpunten: de bouw is uiterst conjunctuurgevoelig, er bestaat al enige tijd een tekort aan gekwalificeerde personeel en ook hebben bouwbedrijven steeds meer te maken met regelgevings- en milieugerelateerde uitdagingen.
Transport
De sector is verantwoordelijk voor bijna 25% van de wereldwijde CO2-uitstoot. De internationale regelgeving om de emissie van broeikasgas te verminderen zal steeds strenger worden. Dat heeft vergaande impact op alle vormen van transport. Transportbedrijven die hun vloot sneller weten te verduurzamen, winnen aan concurrentievermogen en prijszettingsmacht. Pluspunt: overheden investeren in toenemende mate in infrastructuur als wegennet, (lucht)havens en spoorwegen. Minpunten: volatiliteit van brandstofprijzen beïnvloedt voortdurend de marges, omdat dit de grootste kostenpost is voor transportbedrijven. Transporteurs krijgen te maken met steeds meer kritiek op de negatieve milieueffecten. Ook moeten ze opboksten tegen hevige concurrentie, vooral in de luchtvaart.
Kans op wanbetaling
Volgens Geeroms is de huidige economische situatie een wankel evenwicht. "De economische groei houdt niet over. Veel sectoren kampen met margeproblemen. Dat vergroot de kans op wanbetaling. Om hun liquiditeit te ontlasten betalen bedrijven rekeningen steeds later. Het niet betalen van de rekening is de volgende stap. In de huidige economische omstandigheden raad ik elk bedrijf aan extra alert te zijn op tijdige betaling van hun facturen. En neem vooral meteen actie als er te laat wordt betaald."