Klimaatverandering is een terugkerend thema geworden in het nieuws over land- en tuinbouw, vooral in landen als Egypte. Het land ligt in Noord-Afrika, een van de meest kwetsbare regio's ter wereld voor klimaatverandering. De regio wordt al jaren geteisterd door aanhoudende droogte en de satellietbeelden zijn indrukwekkend. Ze laten zien hoe uitgestrekte gebieden van miljoenen hectare hun groene karakter verliezen. Extreme weersomstandigheden zijn aan de orde van de dag. De gevolgen worden eerst gevoeld door telers in de land- en tuinbouw en daarna door consumenten in de vorm van tekorten, seizoensgebonden onregelmatigheden en wisselende kwaliteit.

Islam Farhat, professor aan het National Research Center, samen met landbouwinvesteerders Mounir Haddad en Sherif Doss, promoten ecologische oplossingen voor de AGF-sector in Egypte. Ze delen dit document om belangrijke informatie over deze zorgwekkende situatie samen te vatten.

Klimaatverandering in Egypte vraagt om goede land- en tuinbouwpraktijken

Door Prof. Dr. Islam Farhat, Mr. Mounir Haddad, en Mr. Sherif Doss

Klimaatverandering vormt een aanzienlijke bedreiging voor de wereldwijde land- en tuinbouw, waarbij Egypte bijzonder kwetsbaar is vanwege zijn droge omgeving. Landbouw is een belangrijke economische motor in Egypte en elke verstoring van de productiviteit van gewassen kan ernstige gevolgen hebben, zoals voedselonzekerheid en economische verliezen. Dit artikel onderzoekt de effecten van klimaatverandering op de Egyptische gewassen en bespreekt het belang van goede landbouwpraktijken (GAP) om deze effecten te verzachten en duurzame voedselproductie te garanderen.

Gevolgen van klimaatverandering voor gewassen in Egypte

1. Hittestress en dalende opbrengsten
Stijgende temperaturen zijn een van de meest directe gevolgen van klimaatverandering en de effecten op Egyptische gewassen zijn al zichtbaar. Hoge temperaturen verstoren kritieke groeiprocessen zoals fotosynthese en wateropname, wat leidt tot lagere opbrengsten. Hitte tijdens de bloeifase leidt tot verminderde kwaliteit, slechte bestuiving en verminderde ontwikkeling van het fruit. Hogere temperaturen verhogen ook de vraag naar water voor gewassen, waardoor de beperkte watervoorraden in Egypte extra onder druk komen te staan.

2. Waterschaarste en mislukte oogsten
De Egyptische land- en tuinbouw is sterk afhankelijk van irrigatie door de Nijl, die bedreigd wordt door de klimaatverandering als gevolg van verminderde regenval en toegenomen verdamping. Waterintensieve gewassen zijn in sommige gebieden al beperkt vanwege de toenemende waterschaarste. Naarmate water schaarser wordt, stijgen de irrigatiekosten, waardoor het voor telers moeilijk wordt om de productiviteit van de gewassen op peil te houden. Waterintensieve gewassen zoals groenten, zoals tomaten en aardappelen, lopen het risico op een verminderde opbrengst door de onregelmatige beschikbaarheid van water, wat leidt tot hogere prijzen op de lokale markten.

3. Verspreiding van plagen en ziekten
Warmere temperaturen creëren gunstige omstandigheden voor de verspreiding van plagen en ziekten. De herfstlegerworm, die zich over heel Egypte begint te verspreiden, valt veel gewassen aan, wat leidt tot aanzienlijke verliezen. Schimmelziekten zoals valse meeldauw en roest gedijen ook goed in warmere en nattere klimaten en bedreigen gewassen zoals druiven en aardappelen. De migratiepatronen van ongedierte verschuiven, waardoor het voor telers moeilijker wordt om uitbraken te beheersen, wat leidt tot een toename in het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen en stijgende teeltkosten.

4. Bodemaantasting en verzilting
Bodemaantasting en verzilting, vooral in kustgebieden, worden versneld door klimaatverandering. Door de stijgende zeespiegel dringt zout water de Nijldelta binnen,
waardoor bodems minder geschikt worden voor land- en tuinbouw. Citrus en tomaten zijn zeer kwetsbaar voor verzilting, wat leidt tot een tekort aan voedingsstoffen en een achterblijvende groei. Overexploitatie van de bodem door intensieve teeltmethoden draagt verder bij aan een vermindering van de productiviteit van het land op de lange termijn.

Het belang van goede landbouwpraktijken (GAP)

1. Efficiënt waterbeheer
Het verbeteren van de efficiëntie van irrigatie is essentieel in Egypte, waar waterschaarste een groeiend probleem is. GAP stimuleert technieken zoals druppelirrigatie, tekortirrigatie en precisielandbouw om water rechtstreeks naar de wortelzone te leiden, waardoor er minder water wordt verspild. Bodemvochtsensoren en irrigatieschema's op basis van weersomstandigheden helpen verder bij het optimaliseren van watergebruik en het gezond houden van gewassen met minder water.

2. Verbetering van de bodemgezondheid
Het behoud van de vruchtbaarheid van de bodem is cruciaal voor duurzame land- en tuinbouw. GAP stimuleert het gebruik van biologische hulpstoffen zoals compost en mest om de bodemstructuur en de beschikbaarheid van voedingsstoffen te verbeteren.
Gewasrotatie en conserverende grondbewerking kunnen bodemaantasting voorkomen, de gezondheid van de bodem verbeteren en de productiviteit van de landbouw op lange termijn waarborgen.

3. Geïntegreerde bestrijding (IPM)
Geïntegreerde plaagbestrijding (IPM) richt zich op het monitoren van plaagdierpopulaties en het gebruik van een combinatie van biologische, culturele en mechanische bestrijdingsmethoden om plaagdieren te beheersen.
Door minder gebruik te maken van chemische gewasbeschermingsmiddelen houdt IPM nuttige insecten in stand en de bodem- en waterkwaliteit op peil, terwijl uitbraken van plagen onder controle worden gehouden.

4. Klimaatbestendige gewasvariëteiten
GAP pleit ook voor het gebruik van klimaatbestendige gewasvariëteiten. Met deze veerkrachtige variëteiten kunnen telers hun productiviteit zelfs onder moeilijke milieuomstandigheden op peil houden, waardoor de voedselvoorziening stabieler blijft ondanks de negatieve gevolgen van klimaatverandering.

De gevolgen van klimaatverandering op de Egyptische land- en tuinbouw zijn ingrijpend, maar niet onoverkomelijk.

Door goede landbouwpraktijken toe te passen kunnen Egyptische telers de uitdagingen van stijgende temperaturen, waterschaarste, de verspreiding van plagen en bodemdegradatie aanzienlijk beperken. Efficiënt waterbeheer, verbetering van de bodemgezondheid, geïntegreerde bestrijding van plagen en de toepassing van klimaatbestendige gewasvariëteiten zijn belangrijke strategieën om de Egyptische land- en tuinbouw te beschermen.

Omdat de klimaatverandering de teelt blijft beïnvloeden, is het voor zowel beleidsmakers als telers van cruciaal belang om te investeren in duurzame landbouwpraktijken.

Door goede landbouwpraktijken te omarmen kan Egypte zijn landbouwsector beschermen, voedselzekerheid garanderen en op de lange termijn veerkracht bevorderen in het licht van een veranderend klimaat.

Voor meer informatie:
Islam Farhat
National Research Centre, Egypt
[email protected]

Mounir Haddad
ADGA
[email protected]
Sherif Doss
[email protected]