TLN kijkt terug op een succesvolle bijeenkomst 'Werken met elektrische vrachtauto's: in gesprek over wat er wel kan'. Ruim honderd leden lieten zich door experts bijpraten over de weg naar de emissievrije transportsector. Zo sprak Elisabeth Post, bestuursvoorzitter van TLN, met Michel Heijdra, directeur-generaal Klimaat en Energie van het ministerie van Economische Zaken, Klimaat & Groene Groei, over waar we als sector staan. 'Wacht niet met plannen maken', stelden de experts.
Heijdra presenteerde het Nationale Energieplan (NPE) van het ministerie, dat als strategie dient om onder andere de transportsector tegen 2050 nagenoeg emissievrij te maken. Hoewel dat nog ver weg lijkt, moeten veranderingen nu al worden ingezet. Momenteel verbruikt alle wegtransport bij elkaar 100 petajoule aan energie, wat meer dan een vijfde van het totale energieverbruik van Nederland is.
Heijdra verwacht dat de toekomst van transport grotendeels elektrisch is, mede door de dalende prijzen van elektrische vrachtwagens. Het Nederlandse elektriciteitsnet is nu voor de helft groen, maar moet vanaf 2035 volledig CO₂-neutraal zijn, maar heeft versterking nodig om dit te bereiken. 'Het Nederlandse elektriciteitsnetwerk is relatief zwak in vergelijking met buurlanden. Er moeten nieuwe hoogspanningsstations worden gebouwd. Maar de bouw van één station kost al zeven jaar.'
Intussen wordt van transportondernemers verwacht dat zij hun wagenpark al elektrificeren, zeker nu met de komst van de zero-emissiezones. Daarom moeten zij volgens Heijdra aan de slag met 'slimme laadoplossingen', zoals batterijopslag, laden op bepaalde momenten tegen een lager tarief, op andere locaties (zie de laadkaart zwaar vervoer) en het opzetten van energiehubs. Ook opperde hij de mogelijkheid van stroomuitwisseling met andere landen. 'In Denemarken waait het soms wel wanneer het hier niet waait'.
Elektrische trucks
Vervolgens sprak Rob Kroon van FIER Sustainable Mobility met innovatieve transportondernemers over hun ervaringen met elektrische vrachtwagens. Fred Helsloot (A.J. van Deudekom), Meindert Meijen (Apollo Verhuizingen) en Peter de Vries (Vos Logistics) kochten tien jaar geleden hun eerste elektrische trucks.
Helsloot was direct overtuigd: de actieradius van 250 km voldeed voor stadslogistiek en de dalende kosten maken de investering vanzelf winstgevend. 'Verhuiswagens hebben een afschrijftermijn van 15 jaar, dus uiteindelijk gaan we er wel aan verdienen.'
Daarna vertelde Meijen dat het zoeken naar oplossingen als je in een gebied zit met een overbelast elektriciteitsnet niet bepaald simpel is. 'Wij hebben gekeken naar het plaatsen van zonnepanelen in combinatie met batterijopslag. Maar dat is niet eenvoudig om te realiseren. Wij blijven deels echt afhankelijk van het elektriciteitsnet.'
Energie-infrastructuur
Collega-transportondernemer De Vries herkent zich in het verhaal. Hij heeft een dak vol zonnepanelen, maar krijgt voorlopig geen netverzwaring.
'We moesten zelfs betalen om stroom terug te leveren aan het net. Daarom hebben we batterijopslag aangeschaft. Binnenkort krijgen we onze negende elektrische truck en uiteindelijk hebben we écht verzwaring nodig. Daar moet je vreselijk lang op wachten.'
Daarom heeft hij de 'koppen bij elkaar gestoken' met collega-ondernemers en TLN om te kijken of ze bij elkaar kunnen laden. ' De ondernemers hebben samen met TLN een modelovereenkomst ontwikkeld. 'Laden bij je collega's is superinteressant. Iedereen moet daar goed naar kijken'.
Energiebehoefte
Volgens Jeroen van Denderen en Jelmer Hornstra van energie-aanbieder Kenter is er vaak meer mogelijk qua oplossingen voor het omzeilen van problemen met het elektriciteitsnet dan ondernemers vaak denken. Kenter helpt bedrijven om inzicht te krijgen in hun energiebehoefte, zoals het aantal benodigde elektrische trucks en het vereiste laadvermogen. Vervolgens maken ze een simulatie om helder te krijgen welke stappen nodig zijn.
Hornstra vertelt dat Kenter - kersvers samenwerkingspartner van TLN - met ondernemers en TLN wil praten met netbeheerders om problemen aan te kaarten en oplossingen te vinden. Intussen, zo benadrukken ook Van Denderen en Hornstra, moeten de ondernemers wel aan de slag met tijdelijke, duurzame oplossingen. 'Zoals zonnepanelen, en batterijsystemen met een energiemanagementsysteem (EMS).' De kosten voor snelladen op eigen terrein met zonne-energie worden snel vergelijkbaar met het rijden op diesel, stelt hij, zeker nu dieselprijzen blijven stijgen.
Daarnaast moedigen Van Denderen en Hornstra ondernemers aan om andere opties te onderzoeken, zoals het opzetten van een gedeeld laadplein met collega-bedrijven. 'Het is belangrijk om te kijken wat bij jouw bedrijfsvoering past, en niet te wachten met actie ondernemen,' zegt Van Denderen.
Zorgen over netcongestie
Tot slot sprak Elisabeth Post met Stephan van Zyl, Beleidscoördinator Verduurzaming Vrachtvervoer bij het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Van Zyl is positief over de voortgang van de verduurzaming van het vrachtvervoer in Nederland. Hij benadrukt dat Nederland op Europees niveau vooroploopt in de ontwikkeling van laadinfrastructuur en het aantal elektrische vrachtwagens op de weg. Daarnaast zijn er steeds meer signalen dat de transitie naar een duurzamer vrachtvervoer daadwerkelijk gaande is.
Eén van de belangrijkste voordelen van deze transitie is dat de kosten voor verduurzaming dalen, wat de overstap voor bedrijven aantrekkelijker maakt. Hoewel Van Zyl optimistisch is over de ontwikkelingen, beaamt hij dat netcongestie de verdere uitrol van laadinfrastructuur en elektrische vrachtwagens kan belemmeren. Tegelijkertijd benadrukt hij dat de overheid realistisch blijft. 'Het is niet de bedoeling om onmogelijke eisen te stellen.'
Er zijn al uitzonderingsregels gemaakt en vooral de steun voor kleine ondernemers is belangrijk, vindt hij. Ook TLN bestuursvoorzitter Post onderstreepte dat er ruimte moet blijven voor ondernemers die nog niet kunnen elektrificeren, omdat ze in een netcongestiegebied zitten. 'Of omdat er bijvoorbeeld nog geen mogelijkheden zijn voor zero-emissievervoer in hun specifieke situatie.'
Langeafstandstransport een zorgpunt
Van Zyl merkte tot slot op dat de focus momenteel wel heel sterk ligt op de verduurzaming van de stadslogistiek. Hij benadrukt dat er ook meer aandacht moet komen voor de verduurzaming van het internationale langeafstandstransport.
Hij vindt de Europese eisen voor de infrastructuur van alternatieve brandstoffen (AFIR) te laag. En stelt er meer moet worden gedaan om transportcorridors te ontwikkelen: belangrijke routes die vaak door vrachtwagens worden gebruikt. Deze corridors moeten worden uitgerust met voldoende laadstations, zodat elektrische vrachtwagens ook op lange afstanden kunnen worden ingezet zonder problemen. 'Dit is essentieel om vrachtvervoer over lange afstanden duurzamer te maken en ook daar de overstap naar elektrische vrachtwagens mogelijk te maken.'
Bron: TLN