Tholen - Het is dit seizoen een uitdagend jaar voor de Vlaamse uien. Waar het areaal de afgelopen jaren sterk is gestegen zijn er door de late zaai en uitdagende omstandigheden toch wat moeilijkheden. "Pas op, hè, het is, bij ons toch, een betere oogst geweest dan de afgelopen drie jaar, maar in bewaring is het lastig. Als er volop valse meeldauw heerst, krijg je een korte bewaarui, waardoor veel snel de markt op moet", vertelt Joeri Ongena van Uienschilbedrijf Ongena.
Het bedrijf uit het Vlaamse Moerbeke-Waas heeft de laatste jaren een forse groei doorgemaakt en heeft recent een nieuwe loods laten bouwen voor haar bewaring. "Tot 70 procent van wat we verwerken, telen we namelijk zelf en deze teelt was de laatste jaren ook beetje bij beetje uitgebreid. Met de nieuwbouw, die binnenkort volledig af moet zijn, hebben we de ruimte gecreëerd om meer van onze eigen teelt, maar ook mooie ingekochte uien, te kunnen stockeren, waardoor we flexibeler kunnen zijn in onze service richting de klant."
Toch is het dit jaar lastig. "Er zijn op dit moment in de bewaring wel wat problemen met de kwaliteit. Dat komt door de vele regen tijdens de afrijping. De uien zijn wat groener en een beetje nattig naar binnengereden. Daarbij is het gewas door het late seizoen later in de schuur gebracht en daardoor waren de omstandigheden om het product te drogen ook minder goed dan normaal. De capaciteit om te drogen is in oktober nu eenmaal kleiner dan in september. In de bewaring liggen daarom meer uien die last hebben van bacterierot, terwijl er ook wat meer koprot is te vinden", vertelde Jonas Bodyn van onderzoeksinstelling Viaverda tegen Nieuwe Oogst.
"Ik zie uiteraard enkel wat er bij mij in stock zit en hoe de bewaring verloopt", gaat Joeri verder. "In opbrengst hebben we toch niets te klagen, maar de laatste uien zijn inderdaad nat binnengekomen. Bovendien hebben sommige percelen het middel MH niet goed opgenomen door de valse meeldauw die er heerste. De bewaring wordt dus een uitdaging. De kosten per kilo in het veld zijn in de laatste jaren bijna verdubbeld. Dure plantuien, afschaffing van bepaalde gewasbeschermingsmiddelen. Het heeft velen al de das om gedaan om de meeldauw te bestrijden. Het is allemaal begonnen met het zaaien. We waren laat door de slechte weersomstandigheden en dan moet je ook nog eens op een veld met slechte structuur een ui gaan telen. In sommige delen zal het wellicht meevallen, maar in onze regio is het toch een probleem geweest."
De uienverwerker spreekt daarom van een korte bewaring. "Als er valse meeldauw heerst, is het resultaat dat men een korte bewaarui krijgt, dus die partijen moeten eerst de deur uit. De markt leeft wel, maar om te zeggen dat je er boterham mee kan verdienen... De baalprijzen moeten hoger. Die zitten nog te dicht tegen de gewasprijs aan, dus als die omhooggetrokken wordt, gaat de gewasprijs ook wel stijgen. Hoe de rest van het seizoen eruit gaat zien blijft echter koffiedik kijken. Vorig jaar zei iedereen in december ook dat we tegen het einde van het jaar tekorten zouden krijgen, maar uiteindelijk werd er in mei heel veel op de markt gedumpt. Ik speculeer er niet graag over. Wij doen gewoon ons ding en proberen altijd het beste voor de klant te doen."
Zelf heeft Joeri dan ook nog geen last van eventuele beschikbaarheid van uien. Het bedrijf is gespecialiseerd in de teelt, schillen, versnijden en verpakking van uien voor de versmarkt. "Je ziet wel dat het heel lastig is om grove partijen te vinden voor de verwerking. En als ze al te vinden zijn, zijn het vaak partijen die goed gelukt zijn, waardoor men ze zelf graag nog even vasthoudt. Het is dus niet evident ze te vinden en al helemaal niet om ze te kopen, maar voorlopig hebben we nog voldoende uien vanuit onze contracten voor de verwerking. Bovendien hebben we plantuien die heel goed zijn in bewaring, waardoor we daar verder op werken."
"We hebben onze handen vol in deze periode. De vraag is er ook zeker. Je krijgt de kerst/winterkost, waardoor er in deze periode veel uien gevraagd worden. Na nieuwjaar wordt het vervolgens altijd weer wat rustiger, maar voor nu is iedereen nog volop aan de gang en mogen we niet klagen over de afzet. Hoe het verder zal verlopen, zullen we moeten afwachten."
Voor meer informatie:
Joeri Ongena
Uienschilbedrijf Ongena
Ledestraat 22
9180 Moerbeke-Waas, België
[email protected]
www.ongena-uien.be