Tholen - Wat komt er allemaal kijken bij bedrijfsopvolging? Welke opties zijn er en waar loop je tegenaan? Ruud Loos en Martijn Ceelaert van BDO Accountants & Adviseurs trapten de bijeenkomst van de Agro Businessclub bij Koppert Cress af. De bijeenkomst donderdag ging over bedrijfsopvolging, of zoals de bedrijfsopvolging zichzelf vaak noemt: NextGen.
Martijn Ceelaert en Ruud Loos. Bekijk hier een foto-impressie van de middag.
Koersen op continuïteit
"Wat zijn de doelen van familiebedrijven?" vraagt Ruud Loos aan de aanwezigen. "Is het maximale winst? Welvaart van de eigenaar?" Behalve dat er wat wordt gelachen, blijft het stil. "Of wie denkt dat het gaat om continuïteit?" Alle handen in de zaal gaan omhoog.
Continuïteit ja, daar draait het om bij bedrijfsopvolging. Maar uit cijfers die de mannen in hun presentatie laten zien, blijkt dat slechts 30% van familiebedrijven zelfstandig een generatiewisseling overleeft. Het is ook een uitdaging, als je kijkt naar de drie belangen die een persoon binnen een familiebedrijf heeft: familie, bedrijf en eigendom.
Familie is een sociaal systeem, maar binnen een bedrijf spelen weer andere dingen. Bij een bedrijf draait het om rendement en zijn de doelen anders dan binnen een familie. Wanneer je alle belangen samenbrengt, kan dat weleens moeilijkheden opleveren. Zo kunnen kinderen die niet in een bedrijf zitten, zich soms toch erg betrokken voelen. "Traditie doet ook iets met je ondernemerschap. Maar het is vooral belangrijk om voor ogen te houden: wat is goed voor deze partijen met ontwikkeling en continuïteit?"
"Onder druk wordt alles vloeibaar"
Binnen een opvolgingsproces zijn er drie puzzelstukjes: eigendom, zeggenschap en leiding. Deze drie dingen gaan niet gelijk over, vertelt Ruud. "Dat heb jij ook wel gemerkt, hè?" vraagt hij aan Bodine - board member van familiebedrijf Koppert Cress en dochter van Rob Baan - die instemmend knikt. "De vraag is ook: wat verwacht je als eigenaar van je bedrijf?"
Eigendomsoverdracht is niet altijd mogelijk, er zijn altijd wat haken en ogen als het gaat om kinderen, maar ook de belastingdienst die er wat van vindt, deelt Martijn Ceelaert. Uit onderzoek van Nyenrode blijkt dat 29% van de ruim 300.000 familiebedrijven in Nederland bezig is met familieoverdracht, waarvan de helft wil dat het in familiehanden blijft. Overigens worden eenmanszaken ook meegeteld als familiebedrijven. "Maar 5% heeft de wens om eigendom in handen te geven van private equity, maar de realiteit is anders." Vanuit de groep klinkt de vraag of het niet te maken heeft met (on)bekendheid. Maar zoals Martijn zegt: "Onder druk wordt alles vloeibaar." Want als het beter is voor de continuïteit van het bedrijf, is er meer openheid voor.
Verkoopklaar
Binnen de Food & Flower branche was er in de eerste twee kwartalen van 2024 een afname van overnames door strategische partijen, maar een toename van investeringen door private equity. "Er komen steeds meer investeringspartijen in onze branche", vertelt Martijn. Als voorbeeld geeft hij Horticoop, die een eigen investeringspartij opzetten. Daarnaast zijn er steeds meer fusies tussen familiebedrijven, vooral in de bloemenbranche, met als voorbeeld Ter Laak en Orchios. De vraag die de aanwezigen mee naar huis krijgen van Ruud en Martijn: "Hoe zorg je ervoor dat je altijd verkoopklaar bent?"
Een interactieve presentatie van Bodine Baan. Bekijk hier een foto-impressie van de middag.
NextGen
Maar voordat het tijd is om huiswaarts te keren, geeft Bodine Baan nog een inkijkje in hoe zij continuïteit realiseren in de eigendom en leiding van hun bedrijf. Ze was 15/16 jaar toen haar vader zei: "We hebben een familiebedrijf. Maar wat is een familiebedrijf eigenlijk? En hoe heb je een familiebedrijf?" Bodine vertelt dat ze zichzelf nog steeds deze vraag stelt. "Ik heb een familiebedrijf met andere families die geen familie zijn van mij." Daarnaast ervaart ze dat het gat tussen 'hoe run je een familiebedrijf' en de adviseurs die er zijn, groot is. "Veel NextGen'ers ervaren dit."
Loyaliteit
Tijdens Covid was het ineens "oeps". Of het nu paniek of ondernemerschap was, er gebeurde iets bij Bodine. Ze moesten het hoofd boven water houden, en dat is gelukt. "De vragen die wij als familiebedrijf hebben, heeft elk familiebedrijf. De oplossing daarentegen, die is voor iedereen anders."
Inmiddels is zo'n 9 weken geleden de 'nieuwe fase' ingegaan bij Koppert Cress. De broer van Bodine - Stijn, die volgens Bodine altijd gezegd heeft dat hij CEO zou worden - is nu CEO geworden van het bedrijf, en Bodine zit samen met haar vader, de andere eigenaar en diens dochter in de raad van bestuur. "Mijn loyaliteit naar het bedrijf is er en was er altijd. Mijn positie binnen het bedrijf, dáár had ik vragen over. Ik voelde me misschien wel eigenaar en voelde waar we heen konden, maar we hadden het er niet over. Nu er structuur inzit, doe ik wat ik altijd al heb gedaan, maar het moest eerst gecreëerd worden."
Tijdens de interactieve presentatie van Bodine is er veel ruimte voor vragen en het proeven van Koppert Cress-producten, met smaken als broccoli en look. Om daarna de smaken weg te nemen is het tijd voor een 'palet cleansing bolletje' oftewel de Sechuan Buttons, waar met gemixt enthousiasme op gereageerd wordt. "Mag ik er een paar mee naar huis nemen om mijn kinderen te plagen?" klinkt het in de zaal voordat het tijd is voor een borrel.
Bekijk hier een foto-impressie van de middag.
Voor meer informatie:
Agro Businessclub Westland
[email protected]
www.agrobusinessclubwestland.nl
Voor meer informatie:
BDO Accountants & Adviseurs
Ruud Loos
Director, Adviesgroep Familiebedrijven
Tel: +31 (0)30 284 99 60
Mobiel: +31 (0)6 5399 2961
[email protected]
www.bdo.nl/nl-nl/branches/food-flowers