Tholen - Met 2025 in aantocht begint de hardfruitmarkt zich ook meer en meer te vormen. Alles is binnen, de vraag neemt toe met het donkere weer, maar toch blijft er ook veel onzeker. Dit stelt Dirk Jan van Lutterveld van Van Lutterveld Fruit. "We moeten oppassen dat over een tijdje fruit niet enkel voor de elite is."
Bij de teler uit het Gelderse Kesteren zijn alle appelen en peren dit jaar ook mooi op tijd binnen geraakt. "De pluk is eigenlijk zeer goed verlopen", vertelt Dirk Jan. "In de peren is de kwaliteit goed. Natuurlijk hebben we wel wat fruit met een beetje hagelschade erop, maar uiteindelijk valt het allemaal toch mee. Het heeft op de interne kwaliteit bij ons vrijwel geen invloed gehad, maar er zijn enkel wat schoonheidsfoutjes. Toch zien we dat dit in de afgelopen tijd meer en meer geaccepteerd wordt vanuit de markt. Men weet waar we als telers mee te maken krijgen in klimatologisch opzicht, dus is er begrip als er een deukje is."
"De opbrengst bij peren is wel een stuk lager dan andere jaren", vervolgt hij. "Dat was natuurlijk al een tijdje bekend, maar ik denk dat we uiteindelijk zo'n 25 procent minder aan kilo's hebben. Dit trekt zich natuurlijk Europa breed door, dus we zijn er zeker niet alleen in. We zien ook een degelijke vraag, maar dat mag in de komende tijd nog wel iets aantrekken. Ik heb het gevoel dat er nog niet massaal gesorteerd wordt namelijk, dus dan weet je het nooit als iedereen vanaf januari besluit de markt op te gaan. In dat geval zullen we misschien nog rustig aan moeten doen, maar ik hoop toch dat vanaf het nieuwe jaar de vraag verder aantrekt."
Toch maakt de teler zich zeker geen zorgen. "Ik heb er niet volledig zicht op, maar wij hebben goed gesorteerd. We hoeven niet ons best te doen om de peren kwijt te raken. Bovendien is het prijsniveau degelijk. Het is enkel opletten hoe de peren zich in bewaring zullen houden. Er is toch redelijk wat met hagelschade, dus kan niet alles even lang bewaard worden. We gaan het zien, want het is ook weer een voordeel dat er waarschijnlijk niet te veel overblijft. Het blijft natuurlijk koffiedik kijken."
Dringend behoefte aan gesprek over de toekomst
In de appels is Dirk Jan ook tevreden met de gang van zaken, maar waarschuwt hij voor de toekomst. "Op dit moment is er een goede vraag. Wat je wel merkt, is dat er steeds minder appels geteeld worden in Nederland. Er komt ieder jaar wel wat bij, maar er wordt nog meer gerooid. Het is een tendens die we in appelen, maar in veel meer teelten, zien. Er worden simpelweg steeds meer beperkingen opgelegd, waardoor het soms praktisch onmogelijk wordt gemaakt voor telers en onzekerheid regeert. Het wordt tijd dat de logica gaat regeren", is Dirk Jan stellig.
"Je gaat langzamerhand naar een punt dat alleen de elite nog fruit kan gaan eten. Overal wil men de consumptie van gezonde groenten en fruit stimuleren, maar als wij als telers bijvoorbeeld tot 25 procent minder opbrengst hebben, zal zich dit in 50 procent duurdere prijzen vertalen. Het is hoe de markt werkt en een toekomst waar we langzaam naartoe gaan. Dan wordt het simpelweg te duur voor veel mensen. Ik denk dat we daar een grote fout in maken. Dat is niet alleen in appels, maar ook in peren, kersen, en ik hoorde het laatst ook bij een spruitenteler. Als we verder willen, moeten we juist samenwerken met de instanties. Wij willen ook meehelpen in de zoektocht naar betere alternatieven, maar tot die tijd moet ons wel de mogelijkheid gegeven worden om ziektes en plagen te kunnen bestrijden. Anders ga je je eigen sector afbreken en moet je wel steeds meer naar het buitenland kijken. Dat is nu nog niet aan de orde, maar is dichterbij dan iedereen denkt."
En dat kan uiteindelijk zware gevolgen hebben, zo stelt de teler. "Telers worden er hopeloos van. Je ziet nu ook dat er meer stoppen dan beginnen. Daarom is het goed de noodklok eens te luiden. We zijn nu nog zelfvoorzienend, maar hoe minder volume er van eigen bodem komt, hoe meer er aangevuld moet worden met importfruit, wat vanwege de transportkosten ook niet goedkoop is en bovendien, met het thema duurzaamheid in ogenschouw, ook voor meer uitstoot zorgt. Het is daarnaast een uiterst instabiele wereld. We zitten hier met veel mensen bij elkaar, dus mochten we afhankelijk worden van import kan er ook niets meer haperen. Dan zijn bepaalde producten opeens niet meer voorradig of nog duurder. Dat kunnen we ons in Nederland niet voorstellen, omdat we een grote voedselproducent zijn. En daar ligt ook het probleem, want iedereen denkt dat het altijd wel goed komt, maar dat blijft het niet altijd gaan, vrees ik. Er moet dringend open over gesproken worden om ruimte te geven voor een toekomstbestendige teelt."
Voor meer informatie:
Dirk-Jan van Lutterveld
Van Lutterveld Fruit
Boveneindsestraat 22
4041 EJ Kesteren
[email protected]
www.lutterveldfruit.nl