In 2024 trad een voorzichtig herstel op in de transportsector. Over het gehele jaar groeit de luchtvracht naar verwachting met maar liefst 10 procent. Ook de containermarkt en de pakkettenmarkt herstellen, dankzij een groei van uitgaven van consumenten in de winkelstraat en online. De transportsector groeit in 2024 met naar verwachting 2 procent.
In 2025 kan de sector verder herstellen (met opnieuw 2 procent), dankzij groei van de industrie en de bouw, al kan de industriepolitiek van Donald Trump roet in het eten gooien.
Het verwachte verdere herstel van de sector zal leiden tot een toenemend personeelstekort, dat ook in het magere 2023 nooit helemaal verdween. De transportsector kampt met een behoorlijk grijs personeelsbestand, waardoor de komende jaren veel medewerkers met pensioen gaan. Het tekort aan arbeidskrachten vormt met name voor de transportsector een risico, omdat de arbeidsproductiviteit – de waarde die medewerkers creëren per gewerkt uur – relatief laag ligt. Stijgende loonkosten kunnen daardoor leiden tot margedruk. Er wordt momenteel steviger onderhandeld dan in de afgelopen jaren. In 2024 waren veel logistieke bedrijven niet in staat de snel stijgende loonkosten geheel door te berekenen in de tarieven, vooral als gevolg van de zwakke vraag naar internationaal transport en overcapaciteit in de markt. De sector heeft ook last van het vele onderhoud aan infrastructuur, waardoor bijvoorbeeld vrachtwagens en binnenvaartschepen een omweg moeten nemen of langer moeten wachten, wat leidt tot hogere kosten.
Mede dankzij de lagere rente neemt de vraag naar transport naar verwachting in 2025 verder toe, maar aangezien de lonen snel blijven stijgen, blijft efficiënter werken essentieel. Naar verwachting leiden de vereiste investeringen in het gebruik van IT en data, alsmede in verduurzaming van de logistiek, tot een verdere consolidatie. Door schaalvergroting kunnen deze kosten over meer omzet worden uitgesmeerd.
Relatief weinig zzp'ers
Zelfstandigen zonder personeel (zzp'ers) maken ongeveer 10 procent uit van het totale aantal werkzame personen in de transportsector, wat minder is dan gemiddeld in het gehele bedrijfsleven (circa 13 procent). De transportsector maakt meer gebruik van uitzendkrachten. Wel werken dekofficieren en piloten naar verhouding vaak als zzp'er. Ook zijn chauffeurs relatief vaak als zzp'er actief, bijvoorbeeld op de vrachtwagen of in de bestelbus, of als pakketbezorger. Voor vrachtwagenchauffeurs heeft brancheorganisatie Transport en Logistiek Nederland (TLN) in overleg met de belastingdienst een modelovereenkomst opgesteld, die tot 15 oktober 2025 geldig is. Opdrachtgevers kunnen zo tot die tijd aantonen dat er geen sprake is van een dienstverband. In de pakketbezorging kan het wel nodig zijn de arbeidsrelatie tegen het licht te houden. Niet alle bezorgers zijn als zzp'er actief, ze worden bijvoorbeeld ook vaak ingehuurd op oproepbasis. Het kabinet Rutte IV wilde de regelgeving daaromtrent aanpassen, maar door de val van dat kabinet ligt er nog geen wetsvoorstel.
Groei in 2025
Naar verwachting zullen de bouw en de industrie in 2025 groeien, waar de transportsector van kan profiteren. Vooral het wegvervoer en de binnenvaart hebben baat bij een toenemende vraag naar bouwmaterialen. Ook zouden deze branches profiteren van groei van de productie in de Duitse industrie, maar daarvan zijn de vooruitzichten zeer onzeker. De Duitse auto-industrie kampt met zware concurrentie op het gebied van elektrische auto's uit China, de malaise op de staalmarkt en de nog altijd hoge energiekosten, die behalve de staalmarkt ook de chemie raken. Vooral het internationale wegvervoer en de binnenvaart hebben daar momenteel last van (al presteert de tankvaart nog goed). Een verdere daling van de rente zal naar verwachting wel leiden tot enig herstel. Ook de binnenvaart en de zee- en kustvaart kunnen daarvan profiteren.
Bron: ABN AMRO