De regio Berkane in het oosten van Marokko, een van de regio's in het land waar citrus wordt geteeld, wordt het zwaarst getroffen door de aanhoudende droogte. De vermindering van het areaal en de sluiting van verpakkingsbedrijven heeft dramatische proporties aangenomen, wat heeft geleid tot een daling van de totale Marokkaanse citrusteelt en -export. De regio is echter klaar voor een heropleving van de land- en tuinbouw en wel zeer binnenkort", verzekert Essaid El Khounchafi, CEO van Atlas Green Generations.
De impasse van aanhoudende droogte
El Khounchafi vertelt over de zware tol van de droogte: "Het citrusareaal in Berkane is gedaald van 22 ha naar 13 ha en slechts zeven van de 17 verpakkingsstations in de regio zijn momenteel operationeel. We kunnen wel zeggen dat de droogte de telers in een land- en tuinbouwregio bij uitstek heeft overvallen. Maar gelukkig wordt er hard gewerkt om deze impasse snel te doorbreken. De regio zal sterk terugkomen, niet alleen in de citrussector maar ook in nieuwe teelten."
Andere bronnen in de citrussector in de regio meldden een halvering van de volumes in vergelijking met een normaal seizoen, en ook een over het algemeen kleinere omvang en kortere werktijden van de pakstations, wat allemaal bijdraagt aan de economische stagnatie in de regio.
Grote infrastructuurprojecten om de regio nieuw leven in te blazen
Gezien de huidige situatie kan de regio Grand Oriental niet langer wachten op regen. Ze moet zelfvoorzienend worden en kunnen groeien ondanks de aanhoudende droogte. Het succesvolle voorbeeld hiervoor komt uit de regio Souss Massa. El Khounchafi zegt: "Het gebruik van zeewaterontziltingsinstallaties voor landbouw is effectief gebleken, mits de hogere waterkosten worden gecompenseerd door de keuze van gewassen die dat kunnen terugverdienen. Op dit moment zijn er verschillende ontziltingsinstallaties in aanbouw in heel Marokko. Onze regio zal binnenkort ook zo'n installatie hebben, die momenteel in Essaidia wordt gebouwd. We verwachten dat de fabriek al in 2027 operationeel zal zijn."
"Samen met de bouw van de ontziltingsinstallatie wordt ook gewerkt aan de verhoging van de Mohammed V dam die de regio bedient, waardoor het watervolume enorm toeneemt. We kijken uit naar de komende voltooiing van de werkzaamheden, die de terugkeer naar normale land- en tuinbouwactiviteiten zullen garanderen," vervolgt El Khounchafi.
Op logistiek gebied wachten exporteurs op de ingebruikname van de nieuwe haven van Nador. El Khounchafi: ""De West Med-haven in Nador, die niet onder zal doen voor de Tangier Med-haven, zal ons wereldwijd verbinden met markten in Europa, Noord-Amerika, het Midden-Oosten en Azië. De vooruitzichten op het gebied van logistieke faciliteiten zijn zeer gunstig voor de landbouwexportsector."
Exporteurs en telers bereiden zich voor op nieuwe zakelijke kansen
"Vooruitkijkend naar 2027, wanneer al deze infrastructuren operationeel zullen zijn, voeren we ook onze inspanningen op om nieuwe markten te ontwikkelen. Vorig jaar is er bijvoorbeeld een protocol ondertekend voor de levering van Marokkaanse clementines aan de Japanse markt, dat dit seizoen al van kracht is en waarover nog meer wordt onderhandeld", vervolgt hij.
De particuliere sector, gestimuleerd door de nieuwe kansen die zich in de regio voordoen, maakt zich volgens El Khounchafi ook op voor uitbreiding van de activiteiten. "Er zijn verschillende technische en commerciële proeven aan de gang om nieuwe gewassen te implementeren. De keuze aan producten is groot en tot nu toe zijn we alleen beperkt door de waterstress die de teelt lamlegt."
"Bij Atlas Green Generations hebben we dit jaar technische en commerciële proeven uitgevoerd voor de teelt van zachtfruit, met succesvolle resultaten. We zijn van plan om volgend seizoen te beginnen met proeven voor de teelt van avocado's en biologische producten. Deze producten komen bovenop onze huidige portfolio van citrus, waaronder clementines, Nadorcott en Maroc Late variëteiten, meloenen en watermeloenen, granaatappelen en groenten uit de kas. We hebben dan ook plannen om ons assortiment uit te breiden naar algemene AGF met teelt jaarrond. We hebben de middelen om onze ambities waar te maken, dankzij meer dan 25 jaar ervaring in de sector, een uitstekende locatie voor land- en tuinbouw en binnenkort voldoende waterbronnen en logistieke infrastructuur."
Volgens El Khounchafi kunnen exporteurs rekenen op een reeds lang bestaand klantenbestand: "Ondanks de droogte exporteren we momenteel clementines en andere groenten en fruit naar belangrijke markten zoals Duitsland, Nederland, Rusland, Frankrijk en Noord-Amerika, om er maar een paar te noemen. We leveren aan verschillende supermarktketens met onze twee merken Berkane Fraicheur en het onlangs gelanceerde Berkane Freshnet. We zijn van plan om nog drie andere merken te lanceren die gespecialiseerd zijn in de levering van allerlei verse groenten aan supermarkten."
Uitdagingen liggen in het verschiet
Andere uitdagingen staan het herstel van de land- en tuinbouw in de regio Berkane nog wel in de weg. De meest voorspelbare uitdaging is het aanbod van arbeidskrachten. El Kounchafi: "Dit is een probleem dat Marokko serieus begint te ervaren. De lokale beroepsbevolking in de regio wordt aangetrokken door aanbiedingen voor seizoenswerk in Spanje, en we kunnen later spreken van concurrentie tussen Berkane en Huelva om de beroepsbevolking te behouden. Ik denk dat we ons zullen aanpassen, of bijna aanpassen, aan de Spaanse lonen, zelfs als dat te duur is in Marokkaanse valuta."
"We hebben ook een upgrade van de lokale infrastructuur nodig. Als alle pakstations weer draaien, zullen ze voldoende zijn voor de nieuwe exportvolumes, maar er zullen zeker voldoende koelopslagfaciliteiten moeten worden gebouwd," besluit El Khounchafi.
Voor meer informatie:
Essaid El Khounchafi
Atlas Green Generations
Tel: +212 661976318
[email protected]