In de Westkaap heerst perfect steenfruitweer en hoewel de pruimen een maatje kleiner zijn, liggen de eetkwaliteit en Brix op een hoger niveau dan vorig jaar. Perziken en nectarines gaan, vanwege de grootte van het fruit, meestal half november naar het VK en daarna Europa, bijna een maand later gevolgd door pruimen.
Het seizoen begon iets later met een extreem lege markt. De consumptie van steenfruit in de winter op het noordelijk halfrond is ongeveer een derde van de consumptie in de zomer, maar er zal altijd een kans zijn voor Zuid-Afrikaans steenfruit van goede kwaliteit, gelooft Annelie Haumann, oprichter en directeur van Stems Fruit. De exporteur bezit geen teeltbedrijven of verpakkingsbedrijven, maar ziet het als haar rol om (vandaar de naam) de teler met de markt te verbinden. Stems Fruit is een van Zuid-Afrika's belangrijkste exporteurs van nectarines en verse vijgen.
William Bourbon-Leftley, teler, inspecteert pas geplukte pruimen in het magazijn met Annelie Haumann, CEO van Stems Fruit.
"Kleinere pruimen zouden de levering aan Europa en het Midden-Oosten onder druk kunnen zetten, omdat de grootte in grote mate bepaalt waar het fruit terechtkomt," legt Haumann uit. Ze zegt dat de strategie van het bedrijf zich concentreert rond een kleine, toegewijde groep van 22 telers, die alleen steenfruit exporteren (behalve kersen) en acht telers van vijgen. "Het grote voordeel van het uitbreiden van het bedrijf met de huidige telers is dat we ons aanbod kunnen reguleren en de kwaliteit in onze pakstations het hele seizoen kunnen handhaven. Als er zich een kans voordoet die de huidige telers niet kunnen dekken, zullen we nieuw aanbod benaderen."
De genetica van steenfruit biedt een verbijsterende reeks cultivars. De telers van Stems vertrouwen voor toekomstige aanplant op de evaluatieresultaten van hun proefblokken (die de respectieve teeltgebieden vertegenwoordigen) verspreid over de Westkaap. "Met toegang tot 's werelds beste veredelingsprogramma's en een fulltime evaluator dragen onze proefblokken bij aan de financiële duurzaamheid van onze telers."
Teeltvariëteiten toegewezen volgens de eisen van de ontvanger
De meeste telers hebben hun eigen pakstations. Fruit wordt verzameld en verpakt in drie depots in Paarl, Ceres en Robertson.
"Hoe sneller we het product kunnen oogsten, verpakken en geforceerd koelen, hoe beter de kwaliteit. We richten ons op het topsegment van de markt, waarbij de ontvangers zeer specifiek zijn wat betreft ras, grootte, kleur en brix. Stems levert rijp en klaar aan de retail in het VK en heeft een speciaal team dat zich richt op de behandeling van dit fruit na de oogst, bij de bron, om een optimale kwaliteit te garanderen in het schap in het VK. Het VK loopt voorop met het rijpen van steenfruit - meer op perzik en nectarine dan op pruimen.
Kosten noch moeite worden gespaard om het fruit na de oogst te behandelen in een poging om de houdbaarheid te verlengen, waar het R&D-team dat nodig acht. Omdat fruit een levend organisme is, reageren verschillende variëteiten verschillend op sommige behandelingen na de oogst, dus worden er proeven gedaan om de effectiviteit te testen voordat ze commercieel worden toegepast, gezien de kosten.
De Zuid-Afrikaanse steenfruitsector heeft een efficiënte logistiek nodig om de kwaliteit te waarborgen. Dit jaar hebben Portnet en de betrokken rederijen zich ingezet voor de beschikbaarheid van verschepingsopties, waaronder koelschepen en conventionele schepen, vanuit Kaapstad, waardoor een tijdige en betrouwbare aankomst is gegarandeerd, zegt ze. "Hoewel vertragingen door de wind een uitdaging vormen in de haven, helpt de mogelijkheid om conventionele schepen te laden in de FPT haven dit probleem te verminderen, waardoor de activiteiten soepel kunnen verlopen."
Uit duurzaamheids- en kostenoverwegingen geven de meeste klanten de voorkeur aan zee- boven luchtvracht. Alle nieuwe cultivars worden daarom geëvalueerd op hun vermogen om een zeereis te doorstaan, ook al vereist een deel van de retail in het VK luchtvracht gedurende het seizoen voor bepaalde producten om de eetkwaliteit te garanderen.
VS biedt mogelijkheden voor steenfruit
Twee jaar geleden kreeg Zuid-Afrika voet aan de grond toen de handel in Chileens steenfruit met de Verenigde Staten tijdelijk werd stopgezet op fytosanitaire gronden. "Feedback geeft aan dat Amerikaanse ontvangers de eetkwaliteit van ons Zuid-Afrikaanse steenfruit, dat voornamelijk uit pruimen bestaat, waarderen", zegt ze. "De vereiste steriele behandeling is nogal precair voor nectarines, maar door onze post-oogstbehandelingsprotocollen aan te passen, hebben we er alle vertrouwen in dat we dit seizoen nectarines van goede kwaliteit aan de VS kunnen leveren."
"We geloven dat er verschillende mogelijkheden zijn voor Zuid-Afrikaanse pruimen en nectarines die een goede eetkwaliteit en houdbaarheid bieden in de VS. Vorig seizoen werd slechts 10% van onze pruimen verscheept naar de VS. Ik verwacht dat deze aantallen zullen stijgen."
Ze wijst er echter op dat ze zich nooit zullen terugtrekken uit het VK en de Europese Unie, die hen na de deregulering de afgelopen 26 jaar zeer loyaal hebben gesteund en een zeer belangrijke markt voor hen zijn.
"De hoge importheffingen van India verstikten in het verleden de handel in steenfruit vanuit Zuid-Afrika, maar met de goede economische vooruitzichten begint het een steeds aantrekkelijkere markt voor ons te worden," merkt ze op. Er wordt onderhandeld over markttoegang voor Zuid-Afrikaans steenfruit, met uitzondering van kersen, in China.
Veranderingen in de steenfruitsector
Het bedrijf schat de export voor het huidige seizoen op 4,8 miljoen standaard kartons, waarvan nectarines de eerste plaats innemen, gevolgd door pruimen, perziken en abrikozen. "Met de toegang tot nieuwe genetica voor steenfruit is er de afgelopen jaren veel gebeurd," vertelt ze. "De exportvolumes van abrikozen daalden dramatisch en er was een extreem klein venster voor abrikozen. Nu komen er een aantal hele mooie variëteiten op ons pad waar we erg enthousiast over zijn, vooral de nieuwe blush-genetica."
Op dezelfde manier is de vraag naar de oudere perzikvariëteiten van het desserttype die in Zuid-Afrikaanse boomgaarden worden geteeld, afgenomen. Nieuwere variëteiten hebben de categorie nieuw leven ingeblazen en Haumann merkt op dat ze duidelijk een grotere vraag naar perziken zien. Het aanbod van pruimen wordt steeds beter", merkt ze op. "Het grootste deel van ons Zuid-Afrikaanse pruimenaanbod is afkomstig van het veredelingsprogramma van de Agricultural Research Council, maar nu we extra toegang hebben tot enkele van de beste veredelingsprogramma's ter wereld, zien we meer interspecifieke pruimen, variëteiten met donkerrood vruchtvlees (ze genieten populariteit vanwege hun antioxidanten). Heel spannend!"
Met een complete selectie van ronde nectarinevariëteiten met geel en wit vruchtvlees die nu verkrijgbaar zijn in Zuid-Afrika, floreren nectarines en trekken ze op natuurlijke wijze nieuwe concurrenten aan.
Voor meer informatie:
Annelie Haumann 
Stems Fruit
Tel: +27 21 860 3400
[email protected]
https://www.stemsfruit.co.za