De wereldwijde mandarijnenmarkt beleeft een dynamisch seizoen, met verschillende landen die voor unieke uitdagingen en kansen staan. Spanje ziet een grote vraag naar mandarijnen, hoewel de concurrentie van import toeneemt. In Nederland gaat het sterke mandarijnenseizoen verder met een focus op Marokkaanse Nadorcott. België heeft een vroeg einde van zijn Nadorcott-seizoen genoteerd als gevolg van de herfstregen, terwijl Italië te maken heeft gehad met een moeilijk clementineseizoen, maar optimistisch blijft over de late mandarijnen. In Duitsland blijft Spaanse citrus domineren, hoewel de prijzen dalen, terwijl Frankrijk een stabiele mandarijnenmarkt meldt ondanks een daling van de teelt. Griekenland heeft een goed seizoen achter de rug met stabiele prijzen en een sterke kwaliteit. In Noord-Amerika blijft het aanbod van biologische mandarijnen in Californië robuust, gesteund door import uit Marokko, Peru, Chili en Zuid-Afrika. Ondertussen worstelen Egypte en Marokko met de toegenomen concurrentie in de wereldwijde mandarijnenhandel.
Zuid-Afrika heeft te kampen met vertragingen in het mandarijnenseizoen en import vult de leemte op, terwijl China worstelt met een dalende verkoop van Papagan vanwege de concurrentie en zorgen over de voedselveiligheid. Peru heeft nieuwe exportrecords voor citrus gevestigd, dankzij sterke mandarijnzendingen; Argentinië heeft te kampen met aanboddruk en groeiende concurrentie. Chili blijft leider op belangrijke exportmarkten, waar mandarijnen een cruciaal onderdeel van de handel blijven. Tot slot versterkt Uruguay zijn positie in de wereldwijde citrussector door zich te richten op pitloze variëteiten en de export uit te breiden.
Nederland: Goed Spaans mandarijnenseizoen krijgt vervolg met Marokkaanse Nadorcott
We kijken terug op een ontzettend goed bladmandarijnenseizoen. De laatste Nadorcott uit Spanje zijn allemaal voor mooie prijzen weggegaan. Wel hebben we de laatste jaren de switch gemaakt dat we alleen de dikkere maten in huis halen, met maat 82 als kleinste maat. Ik ben zelf wel een voorstander van kleine mandarijnen, omdat ze vaak wel lekkerder zijn, maar de klanten passen ervoor. Ga je kleiner naar de maten 120-130, dan wordt het pushen om het goed verkocht te krijgen. Veel Spaanse leveranciers besluiten dan ook om de kleine maten in netjes te draaien voor de supermarkten, dan krijgen ze ook een betere prijs voor dan als wij ze los verkopen", vertelt een Hollandse importeur. "Andere jaren gingen we nog wat langer door met de variëteit Ortanique, maar die is wat moeilijker te pellen, dus mijn klanten kiezen dan liever voor Marokkaanse Nadorcott. Daar hebben we de afgelopen weken verschillende containers van binnengekregen en daar gaan we nog wel een week of twee mee door. Kwalitatief is dat nette handel en dat loopt dan ook goed weg. Prijzen van Nadorcott ligt voor de grote maten tussen 12-12,50 euro en de kleine maten (120'ers) liggen rond de 10-10,50 euro."
België: Nadorcott seizoen eindigt vroeg door herfstregen
"Er is momenteel veel keuze in clementines en de kwaliteit is uitstekend," zegt een Belgische handelaar. "We hebben zoetere variëteiten zoals Orri zonder blad uit Israël en Spanje, Italiaanse bloedkleurige clementines voor wie op zoek is naar iets speciaals, en voor wie het liever iets frisser heeft, hebben we de nieuwe Nadorcott met blad. Deze zijn makkelijk te pellen en zien er aantrekkelijk uit."
"Vroeger gaf iedereen de voorkeur aan clementines met blad, maar nu zijn de voorkeuren van consumenten veel meer verdeeld. We hebben gemerkt dat citrus zonder blad zorgvuldig wordt geselecteerd, waardoor er weinig tot geen afval is. Het stapelt ook netjes op in de winkelschappen - presentatie is ook belangrijk! Het Spaanse Nadorcott-seizoen eindigt echter aanzienlijk vroeger dan in voorgaande jaren. Door hevige regenval in de herfst gingen sommige oogsten verloren, waardoor alle variëteiten sneller door het seizoen gingen."
Duitsland: Spaanse citrus leidt, maar prijzen dalen
Spaanse citrus bleef de Duitse markt domineren. Qua volume volgde de Israëlische Orri, voor de Turkse Murcott. Marokkaanse en Italiaanse leveringen maakten de selectie compleet. In Frankfurt was de hoeveelheid Egyptische Nadorcott te klein om veel aandacht te trekken. De Israëlische Orri arriveerde echter in grotere hoeveelheden en verkocht goed ondanks de hogere prijzen. De Spaanse Tango en Nadorcott werden daarentegen goedkoper in Frankfurt.
De prijzen voor Spaans citrus gingen over het algemeen ook op andere markten omlaag. Ondanks het koude weer toont de vraag van klanten tekenen van verzadiging. Als gevolg daarvan werden clementines uit de handel genomen en waren ze niet langer beschikbaar voor de verkoop.
Frankrijk: Mandarijnenmarkt blijft stabiel ondanks dalende teelt
Zoals bij de meeste groenten en fruit, blijft de consumptie van mandarijnen gematigd in Frankrijk. De markt is relatief in evenwicht, ook al wordt Spanje dit jaar geconfronteerd met een daling van de teelt met 30-40%. Deze daling is voornamelijk het gevolg van een beurtjaar. Als gevolg daarvan is de verkoop stabiel en blijven de prijzen redelijk.
Wat de kwaliteit betreft, doen de mandarijnen het goed, dankzij boomgaarden die rijper zijn dan in voorgaande jaren. De Orri-mandarijn blijft zeer gewaardeerd worden door de consument.
Spanje: Mandarijnenseizoen kent grote vraag en toenemende importconcurrentie
Het tweede deel van het Spaanse mandarijnenseizoen vordert zowel agronomisch als commercieel in de aanloop naar het seizoen van 2024. Door de schaarste aan mandarijnen in deze tijd van het jaar is er veel vraag. Volgens een exporteur zijn de belangrijkste variëteiten die momenteel worden verscheept Ortanique, Orri en Leanri, met beperkte hoeveelheden Nadorcott en Tango die ook beschikbaar zijn. Deze laatste rassen zijn erg gewild en vragen hoge prijzen vanwege het lagere aanbod. "Door de grotere beschikbaarheid en de veel betere prijzen richten meer mensen zich op dit moment op Ortanique", aldus de exporteur.
De tweede helft van het seizoen ziet er goed uit, na aanvankelijke problemen veroorzaakt door aanhoudende regens in de herfst van 2024. "Clemenules, de meest geteelde variëteit in Spanje, was vroeger klaar dan verwacht. Net als andere variëteiten aan het einde van vorig jaar, had het te kampen met kwaliteitsproblemen als gevolg van de hoge luchtvochtigheid", legde een teler uit. "Iedereen die betrokken is bij de teelt van clementines of mandarijnen had met hetzelfde probleem te maken - het fruit leek in orde toen het het pakstation verliet, maar vertoonde tekenen van vochtschade bij aankomst in de supermarkten."
Dit jaar is er selectiever omgegaan met mandarijnen, waardoor er minder fruit van mindere kwaliteit op de markt is gekomen. Een ander groot probleem dit seizoen was trips, maar sinds het begin van het seizoen is er speciale aandacht aan besteed om ervoor te zorgen dat alleen fruit met een gave schil wordt verzonden, waardoor het risico van defecten bij aankomst wordt geminimaliseerd.
"Naarmate het seizoen ten einde loopt, heeft de import aan kracht gewonnen", voegde de exporteur eraan toe. "Marokko, in het bijzonder, vestigt een sterkere aanwezigheid op de Europese markt met zijn mandarijnen van hoge kwaliteit uit het laatste deel van het seizoen." De import uit derde landen neemt toe, maar de Spaanse Ortanique blijft concurrerend en voldoet aan alle noodzakelijke kwaliteitsnormen. Deze week lagen de prijzen voor verpakte Ortanique van topkwaliteit tussen 80 en 90 cent - net iets boven de prijs die Griekenland bood en zelfs lager dan de Turkse Murcott.
Italië: Uitdagend seizoen voor clementines, sterke vooruitzichten voor late mandarijnen
Het seizoen voor clementines in de Italiaanse regio Puglia eindigde een paar weken geleden. Over het algemeen was het een goed seizoen, maar niet zonder uitdagingen. De verkoop daalde vanaf begin januari en er werden minder clementines geëxporteerd dan vorig jaar, ondanks een overvloed aan kleiner fruit. Na de kerstvakantie raakten de markten oververzadigd, wat leidde tot een ineenstorting van de prijzen voor "Comune" clementines. Deze daling deed zich voor ondanks lagere volumes, in tegenstelling tot de verwachtingen. De situatie werd nog verergerd door slecht weer, waaronder regen en ochtendmist, waardoor het fruit beschadigd raakte en een zorgvuldige selectie nodig was. Zorgen over de duurzaamheid van het fruit droegen ook bij aan prijsdalingen tot 0,15 €/kg. De prijzen voor onbewerkte producten daalden echter nooit onder 0,45 €/kg en bereikten pieken van 0,70-0,80 €/kg tijdens de vakantieperiode.
De oogst van de late Siciliaanse mandarijnen begon op 20 januari en zal doorgaan tot eind april. De kwaliteit van het fruit is goed, dankzij de goed drainerende grond van het Paternò gebied in Catania, dat het recente overstromingswater zonder nadelige gevolgen heeft geabsorbeerd. Het grootste deel van het fruit is middelgroot, maar er zijn ook grotere maten beschikbaar, waarvoor de prijzen rond de 0,70-0,80 €/kg liggen voor het fruit van de beste kwaliteit.
Ondertussen is het seizoen van de mandarijn "Tardivo di Ciaculli" in de provincie Palermo half januari begonnen en zal naar verwachting eind maart worden afgerond, eerder dan vorig jaar. Ongeveer 3.000 ton van deze citrussoort, die bekend staat om zijn hoge suikergehalte, zal voornamelijk worden verkocht via Italiaanse retailers. Het seizoen werd gekenmerkt door een gebrek aan regen en drie dagen zware hagel eind december, waardoor bijna alle teeltgebieden in de provincie werden getroffen.
Griekenland: Mandarijnenseizoen met stabiele prijzen en goede kwaliteit
Het mandarijnenseizoen in Griekenland was beter dan vorig jaar, met stabielere prijzen en fruit van goede kwaliteit. Een belangrijke factor in dit positieve resultaat was het uitblijven van grote weersverstoringen, waardoor de schade aan de oogst beperkt bleef en het fruit aan de verwachtingen voldeed. Bovendien waren de Baltische markten dit seizoen bijzonder sterk.
Egypte: Toenemende concurrentie van Marokko en Turkije
In Egypte begon het mandarijnenseizoen in november met een sterke vraag en hogere volumes dan vorig jaar. De Egyptische telers richten zich steeds meer op easy peelers, breiden hun areaal uit en verbeteren hun sortering, terwijl ze tegelijkertijd op prijs concurreren met Marokko en Turkije. In december, een maand na het seizoen, meldden de exporteurs een levendige verkoop aan Europa, de Golfstaten en Rusland. Tegen het einde van januari vertraagde de vraag echter omdat de concurrentie van Marokko en Turkije toenam. Zoals een exporteur opmerkte: "Turkije is in het voordeel op de Europese markt vanwege het gemakkelijke vervoer, waar importeurs de voorkeur aan geven. Hetzelfde geldt voor Marokko in West-Afrika."
In Marokko zijn de mandarijnvolumes verbeterd ten opzichte van vorig seizoen, maar ze blijven onder historische niveaus omdat het land voor het zevende achtereenvolgende jaar te kampen heeft met droogte. Stijgende teeltkosten als gevolg van watertekorten hebben Marokkaanse mandarijnen relatief duur gemaakt in Europa, hoewel ze nog steeds een trouwe klantenbasis hebben. Het seizoen begon met een sterke vraag, vooral van Spaanse importeurs die Nadorcott gebruiken voor hun Europese programma's. De vraag was ook sterk in Rusland en Noord-Amerika. Halverwege het seizoen verzwakte de vraag in Europa echter door de lagere prijzen van concurrenten. Het Nadorcott-seizoen loopt naar verwachting tot eind april.
Zuid-Afrika: Mandarijnenseizoen vertraagd door import concurrentie
De onrijpe mandarijnoogst van Zuid-Afrika blijft aan de bomen hangen, met lokale leveringen die momenteel afkomstig zijn van het noordelijk halfrond. Geïmporteerde mandarijnen kosten ongeveer R30 (1,6 euro) per kilo, maar de volumes zijn laag. Deze import moet concurreren met de overvloed aan zomerfruit voor Zuid-Afrikaanse consumenten.
De late oogst van mandarijnen zal naar verwachting eind april beginnen in de noordelijke regio's van het land. Er zijn nog geen officiële exportramingen vrijgegeven.
In 2024 waren de vijf belangrijkste exportbestemmingen voor Zuid-Afrikaanse mandarijnen Nederland (met een record van 140.000 ton) en het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Arabische Emiraten, Rusland en de Verenigde Staten, met een totale verscheping naar Europa van 190.000 ton.
Noord-Amerika: Mandarijnenaanbod sterk dankzij import
In Californië blijft het aanbod van biologische mandarijnen sterk, nu er wordt geoogst van variëteiten zoals Tango en Murcotts. De oogst van dit jaar is over het algemeen groot. Vroeg-seizoensfruit, zoals Page mandarijnen, waren ongewoon klein, maar Tango's zijn aan de grotere kant.
De vraag is solide, hoewel de prijzen iets lager zijn dan rond deze tijd vorig jaar. De groothandelsprijzen zijn concurrerender en het fruit zal de komende zeven tot acht weken beschikbaar zijn in verkoopbare volumes. In Florida hebben veel telers en verladers hun teelt van mandarijnen en mandarijnen beëindigd.
Aan de importkant is er een sterke aanvoer van mandarijnen uit landen zoals Marokko, dat dit seizoen een goede kwaliteit heeft en een voordelige optie biedt voor retailers. Marokko begint meestal met verschepen in oktober of november, hoewel sommige verschepers wachten tot januari om te beginnen met de Nadorcott variëteit. Na Marokko gaat de import naar Peru, Chili en Zuid-Afrika, met een bijzonder sterke distributie in het noordoosten van de VS.
China: De verkoop van Papagan daalt door concurrentie en bezorgdheid over de voedselveiligheid
Na het Chinese Nieuwjaar is er op de markt meestal een sterke stijging van het aanbod van Papagan uit Sichuan, China. Om de voedselveiligheid en het kwaliteitsbeheer te verbeteren, voerden de autoriteiten in Sichuan vorig jaar strenge regels in die gericht waren op het gebruik van ontzuringsmiddelen en andere chemische inputs, terwijl ze ook strengere controles uitvoerden op het vroegtijdig oogsten.
Deze regelgeving heeft een aanzienlijk afschrikkend effect gehad. Bovendien is dit jaar een slecht jaar voor Papagan, met een teelt die met meer dan 50% is gedaald. Hierdoor is het oogstseizoen in vergelijking met de afgelopen twee jaar vertraagd en is het totale marktaanbod afgenomen.
Door de lagere opbrengsten is de teelt in veel boomgaarden met bijna de helft gedaald en in sommige boomgaarden met meer dan 60%. Hierdoor zijn de prijzen met ongeveer 30% gestegen, met afzetprijzen die opliepen tot 8 yen per kilo. Positief is dat het droge weer het fruit zoeter heeft gemaakt, waardoor de Papagan dit jaar beter smaakt dan voorheen.
In tegenstelling tot voorgaande jaren, toen Papagan een populaire marktkeuze was, was de verkoop dit seizoen verre van ideaal. Zowel op e-commerce platforms als via de traditionele afzetkanalen is het volume sterk gedaald, terwijl handelaren aarzelen om op de teeltlocatie te kopen. Het algemene consumptieklimaat is verzwakt, met een lagere consumentenvraag naar fruit. Bovendien hebben de toegenomen concurrentie van andere citrussoorten en de aanhoudende bezorgdheid over de voedselveiligheid de verkoop van Papagan verder vertraagd.
Een belangrijke concurrent is Wogan, een citrusvariëteit die rond dezelfde tijd als Papagan wordt geoogst en die op grote schaal in verschillende regio's wordt geteeld. Dit jaar was de teelt van Wogan vooral hoog in Guangxi en Yunnan, wat leidde tot een overvloedig aanbod en lagere prijzen in vergelijking met vorige seizoenen. De prijs van topkwaliteit Wogan is bijna de helft van die van Papagan, waardoor het een beter betaalbaar alternatief is. Met zijn sterke zoetheid en aantrekkelijke smaak is Wogan zeer concurrerend geworden op de markt na Chinees Nieuwjaar en trekt het consumenten weg van Papagan.
Naast de uitdagingen heeft ook de bezorgdheid over de voedselveiligheid het vertrouwen van de consument aangetast. Vorig teeltseizoen ontstonden er online discussies over het vermeende gebruik van de kunstmatige zoetstof sacharine in fruit, wat een brede maatschappelijke discussie op gang bracht. Als reactie hierop hebben de lokale autoriteiten strenge regelgevende maatregelen ingevoerd, waarbij het teeltbedrijf streng werd aangepakt om naleving te garanderen. Hoewel deze inspanningen grotendeels succesvol waren, blijven sommige consumenten sceptisch en kiezen ze liever voor ander fruit. Het verkoopseizoen voor Papagan loopt tot juni en spelers in de sector blijven hopen dat de verkoop in de komende maanden zal verbeteren.
Peru: Mandarijnexport zorgt voor recordgroei citrus
In 2024 vestigde Peru nieuwe exportrecords voor citrus, met meer dan 300.000 ton en een export van $300 miljoen. Een belangrijke factor was de stijging van de mandarijnenexport met 19%, die grotendeels werd toegeschreven aan gunstige klimaatomstandigheden, met name voor middenseizoens- en late variëteiten, die hoge opbrengsten en een uitstekende fruitkwaliteit opleverden. Bovendien leidde een vroeg fruittekort op het noordelijk halfrond tot hogere prijzen, waardoor de exportwaarde verder steeg.
Vooruitkijkend naar 2025 blijven de vooruitzichten positief, met verwachtingen van herstel van vroege variëteiten en lichte groei in de seizoenen midden en laat. Er wordt ook een aanhoudende stijging van de export van lime verwacht, dankzij de sterke productiviteit van Piura en de uitbreiding van de teelt.
Argentinië: Mandarijnsector heeft te maken met aanboddruk en concurrentie
In Argentinië loopt het seizoen voor citrus van maart tot november, met variëteiten zoals mandarijnrassen van Satsuma en clementine. In het seizoen 2024 steeg de teelt aanzienlijk, waardoor het aanbod onder druk kwam te staan en de prijzen negatief werden beïnvloed. Door de hoge interne kosten en stagnerende prijzen ondervindt de Argentijnse export van mandarijnen steeds meer concurrentie van landen als Peru, Zuid-Afrika en Chili. De vraag blijft echter stabiel in belangrijke markten zoals Canada, Brazilië en Rusland. Prognoses voor 2025 wijzen op een lichte daling van de teelt en de export, wat duidt op aanhoudende uitdagingen voor de citrussector in het land.
Chili: Mandarijnen leiden in belangrijke exportmarkten
In het seizoen 2024 exporteerde Chili 128.958 ton mandarijnen, met de VS als belangrijkste markt, waar 95% van de totale export naartoe ging. Ondanks een lichte daling in de totale citrusexport ten opzichte van 2023, blijft Chili een dominante speler op de mandarijnenmarkt, die profiteert van de sterke vraag in zowel de VS als Japan. Mandarijnen blijven een belangrijk onderdeel van de Chileense export en dragen bij aan een sterke exportwaarde ondanks wereldwijde marktschommelingen.
Uruguay: Mandarijnen versterken positie in wereldwijde handel in citrus
In 2024 bedroeg de citrusoogst in Uruguay 305.000 ton, waarbij mandarijnen 41% van het totale exportvolume voor hun rekening namen. De strategie van het land is gericht op differentiatie, met name door nieuwe pitloze mandarijnvariëteiten die een betere kleur en smaak bieden. Hoewel Uruguay een kleinere speler blijft in vergelijking met grote exporteurs zoals Zuid-Afrika en Chili, blijft de export van mandarijnen gestaag groeien. Daarnaast biedt de overeenkomst tussen Mercosur en de EU mogelijkheden om markten zoals Europa opnieuw te betreden, wat de concurrentiepositie van Uruguayaanse mandarijnen in de toekomst mogelijk verbetert.
Volgende week: Overzicht wereldmarkt komkommer