Groente- en fruittelers kunnen dankzij de subsidie Sectorale Interventie Groenten & Fruit (SIG&F) een volgende stap zetten in het verduurzamen en verbeteren van hun groente- en fruitteelt. "Maar alleen erkende producentenorganisaties (PO's) komen in aanmerking voor deze Europese subsidie en onder meer daarom is het belangrijk dat groente- en fruittelers zijn aangesloten bij een PO", stelt Ton van Dalen, directeur van PO Oxin Growers en voorzitter van de Dutch Produce Association (DPA). Daarnaast is Van Dalen verheugd over de samenwerking van een vijftal PO's bij de uitvoering van een pilotproject dat tot stand is gekomen dankzij deze subsidie.
© Rijksdienst voor Ondernemend Nederland
Ton van Dalen, directeur van Oxin Growers en voorzitter van de Dutch Produce Association
De SIG&F is sinds 2023 de opvolger van de Gemeenschappelijke Marktordening (GMO) en is speciaal in het leven geroepen om de PO's en de aan hun verbonden telersproducenten te ondersteunen bij het realiseren van een duurzamere en verbeterde productie in de groente- en fruitsector. De regeling richt zich bijvoorbeeld op diverse interventies die bijdragen aan milieuvriendelijke productiemethoden, het verminderen van voedselverspilling en het verbeteren van de concurrentiepositie van Nederlandse producenten op de Europese markt.
"Elk jaar dienen de PO's een operationeel programma bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) in. Hierin wordt beschreven welke investeringen en overige activiteiten de organisaties willen uitvoeren. RVO moet vervolgens hiermee instemmen, waarna we het operationeel programma gaan uitvoeren", zegt Van Dalen.
© Rijksdienst voor Ondernemend Nederland
Het belang van collectief optrekken
Niet alle telers van groenten en fruit zijn lid van een erkende producentenorganisatie. Daardoor lopen deze telers de subsidie SIG&F mis. "Niet alle telers zijn inderdaad aangesloten bij een PO. In Nederland is dat percentage per productgroep verschillend. Telers in de glasgroenten zijn bijvoorbeeld voor meer dan 80% aangesloten bijeen PO. Dat dateert nog uit het verleden", meent Van Dalen. "Telers in de glasgroenten zijn meer gewend om binnen PO's te werken. Maar we zien de laatste tijd dat ook in de sector vollegrond, net als in het fruit, steeds meer telers aansluiting zoeken bij de PO's. Collectief optrekken wordt ook steeds belangrijker, zowel richting de maatschappij als richting de overheid." Ook sluit men bij een PO aan vanwege de collectieve verkoop, grotere afzetmogelijkheden, duurzaamheid etc. Met de SIG&F wordt dit allemaal gestimuleerd.
100% Groen Geteeld
Het is voor de POs verplicht vanuit SIG&F om 2% van hun totale uitgaven van het operationeel programma van SIG&F te besteden aan onderzoek. "Welke onderzoeken we als PO's kunnen initiëren was niet direct duidelijk, maar inmiddels loopt het project 100% Groen Geteeld. In dit onderzoeksproject wordt samengewerkt tussen vijf PO's en wordt uitgevoerd op een zevental pilots op glasgroentebedrijven en bij de onderzoeksinstelling van de Botany Group. Het doel hiervan is om te kijken hoe ver wij kunnen komen met het telen zonder de inzet van chemische gewasbeschermingsmiddelen. De maatschappelijke druk tegen de inzet van die gewassenbeschermingsmiddelen wordt steeds groter. Er worden ook steeds minder middelen toegelaten. Bestaande middelen worden bovendien uitgefaseerd. Bij dit project willen we nagaan of we nieuwe oplossingen kunnen bedenken die technisch mogelijk zijn, of dat we kunnen komen tot een inzet van middelen op biologische basis."
100% Groen Geteeld is opgezet door de productenorganisaties Growers United, Harvest House, Oxin Growers, The Greenery en ZON. Bij deze producentenorganisaties in de glastuinbouw zijn ruim 400 producenten van paprika, aubergine, courgette, komkommer en tomaat aangesloten. Van Dalen is enthousiast over deze samenwerking, die anderhalf jaar geleden tot stand is gekomen. "Op deze manier kunnen we kennis delen over een belangrijk thema als gewasbeschermingsmiddelen. Daarnaast vertegenwoordigen deze PO's meer dan 80% van de glastelers. Met zo'n grote achterban kunnen we de druk richting overheid verhogen."
© Rijksdienst voor Ondernemend Nederland
Hernieuwbare energiebronnen
Naast alternatieven bedenken voor chemische gewasbeschermingsmiddelen richten de PO's zich bij de SIG&F ook op energiebesparing, duurzame energieopwekking en -opslag. Zoals de vervanging van bestaande belichting door led-belichting, energiezuinige koeling, zonnepanelen en warmtepompen. "Door de energiecrisis van een paar jaar geleden ging iedereen weer over energiebesparing nadenken. De SIG&F heeft ons hier zeker bij geholpen, want de regeling heeft de inzet van hernieuwbare energiebronnen gestimuleerd. Dan moet je denken aan de inzet van zonnepanelen en batterijen. In de glastuinbouw wordt het tweede scherm ingezet om energiebesparing te realiseren. Dit helpt de teeltbedrijven om aan de moderne eisen te voldoen. We zijn voor deze bedrijven ook bezig om hun voetprint in kaart te brengen."
Begin maart werd bekend dat RVO de programma's van de elf PO's in de groente- en fruitsector voor 2025 heeft goedgekeurd. De organisaties ontvangen samen ongeveer 165 miljoen euro Europese subsidie. De sector levert zelf ook een bijdrage van bijna 79 miljoen euro. "Als PO's vinden we een goede samenwerking met RVO heel belangrijk. Zo nu en dan verloopt dat wat stroef, maar ook dan blijven we met elkaar in gesprek. We hebben uiteindelijk hetzelfde doel voor ogen, namelijk het verduurzamen van de groente- en fruitproductie en het versterken van de concurrentiepositie", aldus Ton van Dalen.
Erkende PO's kunnen online via RVO de subsidie SIG&F aanvragen. Nog niet erkende PO's kunnen hier via RVO erkenning aanvragen. Hier staan ook alle voorwaarden beschreven.
Bron: RVO