Tholen - Zondag op maandag en maandag op dinsdag hielden fruittelers in Vlaanderen en Nederland even hun hart vast. Door de vrieskou moesten de wekkers zeer vroeg gezet worden om te zorgen dat alles in goede banen bleef lopen. Het waren geen schrikbarende temperaturen, maar, zo blijkt, toch genoeg om goed op te blijven letten. "Toch was het in België en Nederland weinig spectaculair, hoor", legt Tony Derwael van Bel'Export uit. "Men moest wel even opletten, maar vuurpotten schenen te hebben geholpen en wij zelf hebben de windmachines, waarmee we toch een aantal graden kunnen winnen."
© Patrice88 | DreamstimeTraditioneel komen de beelden van de vuurpotten naar boven zodra de eerste seinen van vrieskou in het voorjaar arriveren. "Elk jaar zijn er wel enkele nachten dat de temperaturen tot het vriespunt zakken", vertelt Gunter Roes van Appelen Roes bij VRT. "Nu was er maar lichte nachtvorst en moeten we waakzaam zijn. Als we naar -3 of -4ºC gaan, dan is het wel alle hens aan dek. Het kan soms heel snel gaan. We houden alle mogelijke weerberichten dan in de gaten. Soms kan het plots toch onder nul gaan. In de boomgaard hebben we ook temperatuuralarmen hangen. We moeten dus goed wakker zijn en meteen reageren." Bij de teler uit Oud-Turnhout zijn het nu vooral de kersen die in bloei staan. "De oudere bomen hebben we afgedekt met een soort folie, waardoor we enkele graden winnen. Die beschermt ook tegen regen en vogels. De jonge bomen hebben die afdekking nog niet. Daar hebben we vuurpotten tussen gezet." En met succes, zo blijkt, want er bleek vrijwel geen schade.
In de appelen en peren wordt, naast de windmachine zoals bij de familie Derwael, gekozen voor beregening. Zo ook bij Wim Bijl van Bijl's fruit. "We hebben zondag op maandag beregend toen de temperatuur naar 1,6 graden onder nul ging." Ook bij het Fruit Research Centre (FRC) Randwijk werden deze nachten de bloesems van appelbomen beschermd door middel van een nieuwe waterbesparende vernevelingstechniek, schrijft AD. In plaats van het gebruikelijke beregenen, werd er nu verneveld, wat 30% minder water verbruikt. De techniek creëert een ijslaag rond de bloesem, waardoor die niet bevriest. Hoewel het systeem duurder is dan beregening en nog niet geschikt is voor commerciële fruittelers, biedt het voordelen voor de toekomst, vooral qua waterbesparing, zo geven ze aan. De bloesem in de proeftuin heeft de nachtvorst zonder schade overleefd.
Vorst lijkt alweer gedaan
Zeker in België en Nederland lijkt dit de algehele tendens, zo geeft Tony aan. "We hebben even een aantal nachten op moeten letten, maar gisteren was de vorst toch al gedaan, waarna we nu de komende dagen weer richting temperaturen gaan van 20 tot 25 graden. Dan kan het opeens ook weer snel gaan met het hardfruit. Dit kan betekenen dat we misschien toch geen laat jaar krijgen, zoals eerst werd gedacht. We zouden zomaar een normaal jaar kunnen krijgen. Men zegt altijd dat de peren vanaf de bloei 130 dagen aan de boom moeten hangen, waarbij we zouden uitkomen op een pluk in begin september. Dit zou ook een normaal tijdstip zijn, in vergelijking met half augustus vorig jaar, wat zeer vroeg was."
Over de situatie in het huidige seizoen is de handelaar ook tevreden. "Dit seizoen lijkt in de peren toch zeer goed te eindigen. De prijzen zijn de laatste maanden mooi omhoog gegaan en we verwachten weinig problemen met overgebleven stocks. Bovendien zien we eenzelfde situatie in de appelen, waarbij de prijzen alleen maar beter worden hoe meer we naar het einde van het seizoen gaan. Er is nog een goede vraag, dus ik verwacht dat we positief de laatste maanden in gaan." De handelaar spreekt dan zelfs al zijn vertrouwen uit richting een goed nieuw seizoen. "De bomen staan er goed voor. Ze hebben sterke knoppen, dus als we bespaard blijven van vorstschade zie ik een superoogst tegemoet, waarbij we nog zullen moeten boksen om alles kwijt te geraken. Toch kan het nog een maand vriezen, dus we moeten altijd op voorwaardelijke wijze spreken."
Grote vorstschade in Oost-Europa
Waar er in België en Nederland dus weinig zorgen zijn, ziet Tony in Oost-Europa wat meer uitdagingen. "Daar spreekt men toch van veel vorstschade aan het vroege steenfruit. Pruimen, kersen, abrikozen, in met name de vroege rassen. Hier wordt in bijvoorbeeld Moldavië en omliggende landen gesproken van 50 tot 80 procent vorstschade. Dit zou daar nog wel eens voor problemen kunnen zorgen. We moeten het niet gelijk opblazen, maar je moet toch eerlijk zijn, want ik begreep dat er zeker wat angst is vanwege de vrieskou. Dit geldt dus wel echt voor de vroegere teelten, want appels en peren zijn daar nog achter, dus daar valt weinig over te zeggen."
Voor meer informatie:
Tony Derwael
Bel'Export
Neremstraat 2
3840 Borgloon - België
Tel +32 12 440 551
belexport@belexport.com
www.belexport.com