De wereldwijde uienmarkt zit volop in beweging, met uiteenlopende ontwikkelingen per regio. In het Verenigd Koninkrijk is de oogst afgerond, maar droogte en hitte zorgen voor zorgen over de opbrengst. Spanje kampt met hoge prijzen door schaarste en sterke vraag, terwijl Nederland en Duitsland binnenkort met nieuwe volumes komen die de markt kunnen verlichten. Italië blijft qua aanbod beperkt, al gaan de export en verwerkingen onverminderd door. In Zwitserland is de voorraad snel geslonken door een slechte oogst vorig jaar, maar de nieuwe oogst ziet er veelbelovend uit. Duitsland sluit het winteruienseizoen af, met zomeruien die door meeldauwdruk en ongelijke groei worden uitgedaagd, terwijl import uit Spanje, Turkije en Senegal de vraag aanvult. Griekenland schakelt over op verse oogst en blijft sterk exporteren, en Oostenrijk ziet de zomeroogst vertragen waardoor winteruien langer moeten worden opgeslagen.
Noord-Amerika ziet stabiele prijzen door een beperkt aanbod, hoewel Mexico en Texas hun productie opvoeren. Zuid-Afrika sluit het Westkaapse seizoen af met hogere prijzen voor bruine uien, terwijl het noorden kampt met droogte en wisselende kwaliteit maar sterke prijzen houdt. Egypte beëindigt zijn EU-export en richt zich op andere markten na een seizoen met veel productie en dalende prijzen. In India trekt het exportseizoen aan dankzij een hogere productie en opgeheven uitvoerrechten, met veel vraag uit Zuidoost-Azië en de Golfregio. Nieuw-Zeeland hervat de export naar Indonesië zonder begassing, met een stabiele vraag en goede kwaliteit uien.
© Viola van den Hoven-Katsman | AGF.nl
Nederland: Matige vraag naar uien na vroege start
Hoewel er vroeg geplant en gezaaid is voor de nieuwe oogst, blijkt deze vroege start niet voldoende om het gat tussen de oude en nieuwe oogst te overbruggen. Begin tot halverwege juni was de oogst van 2024 grotendeels verwerkt. Vanaf halverwege juni begonnen telers voorzichtig met het oogsten van winteruien. De eerste winteruien noteerden een goed prijsniveau, mede dankzij een stijgende prijs van de oude oogst aan het einde van het seizoen. Op dit moment is de vraag matig. Veel exportlanden beschikken inmiddels over hun eigen lokale oogst, en ook de beschikbaarheid van rode uien begint toe te nemen. Over het algemeen zijn de opbrengsten van zowel de eerste winteruien als de tweedejaars plantuien zijn goed. De komende weken is het afwachten hoe vraag en aanbod zich tot elkaar verhouden.
"Wij zitten vast met te duur ingekochte uien in onze voorraadketen. De prijs daalt met de dag, en dat maakt kopers nerveus. Net wanneer je denkt dat je de prijs hebt ingeschat, is die alweer met een paar cent gedaald," zegt een exporteur.
Duitsland: Winteruienseizoen loopt ten einde, zomeroogst staat voor uitdagingen
Duitse uien werden op groothandelsmarkten aangeboden voor €20 tot €25 per 25 kilo, naast verse oogsten uit Nederland en Egypte. Het seizoen voor winteruien in Duitsland loopt ten einde, terwijl gedroogde plantuien klaarstaan om opgehaald te worden. De vraag van retailers en exporteurs blijft rustig. De ontwikkeling van zomeruien verloopt in sommige gebieden ongelijk, en in veel Duitse regio's is de druk van echte meeldauw hoog.
De laatste zendingen uit Nieuw-Zeeland zijn inmiddels verkocht, met dit jaar een consistent goede en stabiele kwaliteit. Voor grote uien is er nu vers Spaans aanbod beschikbaar. Voor het begin van het Spaanse seizoen waren er tekorten in Chili, waardoor voorraden uit Turkije en Senegal werden ingeroepen – een ongebruikelijke situatie, volgens een handelaar.
VK: Droogte bedreigt ontwikkeling uienoogst
De uienoogst in het VK eindigde eind juni en geïmporteerde uien uit Egypte, Nieuw-Zeeland, Tasmanië en Zuid-Afrika liggen nu in de schappen in de Britse supermarkten. De aanplant van dit jaar begon goed en op tijd under perfecte omstandigheden. Echter, de langdurige periode van minimale regenval baart zorgen. Grotere gebieden worden nu geïrrigeerd om de gewassen te ondersteunen. Sommige teeltbedrijven beschikken over goede waterbronnen en reservoirs voor irrigatie, terwijl anderen rechten hebben om rivierwater te onttrekken, maar er zijn ook bedrijven zonder toegang tot water.
De winteruien zien er veelbelovend uit en worden momenteel geoogst. Naar verwachting worden de plantuien, die over enkele weken worden geoogst, zorgwekkender. Het geplante gewas, dat een groot deel van de Britse teelt uitmaakt, heeft nog vijf tot zes weken te gaan, wat ernstige bezorgdheid met zich meebrengt. Het aanhoudende watertekort is een groot probleem. Bij temperaturen die 30 graden Celsius bereiken, stoppen de planten met groeien, wat de bolgrootte en dus de opbrengst beïnvloedt. Er is ook bezorgdheid over de ziektedruk door de hitte.
Spanje: Hoge uienprijzen door grote vraag en krap aanbod
De vroege uienoogst viel dit jaar 35 tot 40% lager uit dan verwacht, door zware regenval in maart en minder daglicht en mildere temperaturen in april en mei, wat de groei negatief beïnvloedde. Op dit moment wordt in Castilla-La Mancha de laatste oogst van de "Medio Grano" – gele uien van het middenseizoen – binnengehaald. Deze opbrengsten liggen 5 tot 10% lager dan normaal, vergelijkbaar met eerdere jaren.
Aan het begin van het seizoen hoopte men dat de grote Europese landen grote voorraden zouden aanleggen, maar er ontstond een kloof tussen de vroege en late oogst. Deze werd opgevuld met leveringen van Medio Grano, waardoor de geplande late oogsten, die normaal in augustus plaatsvinden, nu eerder worden geoogst omdat de uien al groot genoeg zijn.
Het areaal Grano-uien (late gele uien) is iets groter dan vorig jaar. Toch zorgt slecht weer en de aanwezigheid van trips voor onzekerheid over de opbrengst en de hoeveelheid verhandelbare uien.
De prijzen liggen voor deze tijd van het jaar hoog. Er is veel vraag vanuit de Europese horeca naar de grotere uien, vooral omdat het hete en droge weer in Centraal-Europa de bolgrootte heeft verminderd en de kwaliteit heeft beïnvloed. Spanje is momenteel de enige leverancier die aan die vraag kan voldoen. Naar verwachting zullen de prijzen dalen zodra Nederlandse en Duitse uien, die over het algemeen een minder goede opslagkwaliteit hebben, tegen lagere prijzen op de markt komen.
Italië: Beperkt binnenlands aanbod en gemengde oogstresultaten
De afgelopen weken was het binnenlandse uienaanbod in Italië beperkt, terwijl de consumptie laag bleef – een normaal patroon in de zomer, aldus een handelaar uit Noord-Italië. De eerste oogst van gele uien leverde relatief lage opbrengsten op, met vooral middelgrote tot kleine maten. Grotere uien waren schaars en haalden goede prijzen, terwijl de kleinere maten, vaak bestemd voor verwerking, werden verkocht voor ongeveer €0,50 tot €0,60 per kilo. De handelaar verwacht de komende weken geen overaanbod. Het onvoorspelbare weer, met temperaturen boven de 35°C, blijft echter een risico voor de opslag. De oogst van witte uien wordt binnenkort afgerond, maar de gele uien zijn pas over enkele weken klaar, afhankelijk van de weersomstandigheden.
In Foggia, Apulië, is een toonaangevend bedrijf dat halffabricaten produceert dit seizoen ongeveer een maand later gestart door problemen bij de bolontwikkeling, maar de werkzaamheden verlopen nu vlot. Het bedrijf meldt hoge opbrengsten tot 75 ton per hectare en een gevorderd verwerkingsproces. De biologische rode uien zijn inmiddels geoogst en de oogst zal doorlopen tot ver in december. Uien van maat 40-60 voor de versmarkt worden met de hand geoogst, terwijl de grotere maten (60+) machinaal voor de industrie worden geoogst. De eerste zendingen rode uien zijn al verscheept, met witte en gele uien die binnenkort volgen. Belangrijke exportbestemmingen zijn Duitsland, Frankrijk en Griekenland, waar zowel conventionele als biologische producten in diverse formaten worden afgenomen.
Oostenrijk: Vertraagde zomeroogst zet markt onder druk
De beschikbaarheid van winteruien voor de binnenlandse markt wordt momenteel beperkt door exportmogelijkheden naar Duitsland. De winteruienvoorraden zullen dit jaar langer moeten worden aangehouden aangezien de zomeruienoogst naar verwachting later zal beginnen vergeleken met vorig jaar. De oogstkwaliteit is naar verluidt zeer goed, maar de binnenlandse prijzen blijven onder druk staan. Begin van de week lagen de prijzen voor schoongemaakte en gesorteerde uien in dozen tussen € 32 en € 38 per 100 kg, afhankelijk van de kwaliteit.
Zwitserland: Slechte oogst stimuleert vroege importvraag
Eind juni lagen in Zwitserse supermarkten vooral geïmporteerde uien uit Nederland, Denemarken en Frankrijk. "De oogst van vorig jaar leverde lage volumes op en de opslagkwaliteit was erg wisselend," vertelt Markus Waber, adjunct-directeur van de Zwitserse Vereniging van Groenten en Fruit (VSGP).
Door natte opslagomstandigheden en een hoge ziektedruk, met name door valse meeldauw, moesten veel partijen intensief worden gedroogd en gesorteerd. Dat bracht flinke extra kosten met zich mee voor telers en verpakkers. Ondanks die inspanningen verspreidde rot zich toch tijdens de opslag. "Door de lage voorraadniveaus moesten de grenzen al vroeg open," aldus Waber. Hoewel er nog wat kleine restvolumes waren, "kunnen we stellen dat de meeste voorraden vroegtijdig uitgeput waren."
De nieuwe oogst staat inmiddels voor de deur en de eerste vooruitzichten zijn duidelijk positiever. "De productie voor dit seizoen ziet er veelbelovender uit," bevestigt Waber.
Griekenland: Verse oogst van start in belangrijke regio's
De Griekse uienexport verliep de afgelopen weken actief, met bestemmingen als Bulgarije, Roemenië, Polen en zelfs Oostenrijk. Zo'n 80 tot 85% van de uitvoer bestond uit gele uien, de rest uit rode. De EXW-prijzen stabiliseerden op €0,40 per kilo voor beide rassen. Inmiddels schakelen telers over van opgeslagen uien naar verse. Vorige week werd de laatste partij uit de oude voorraad verkocht, terwijl de eerste verse uien al op de markt verschenen.
Het uienareaal in Griekenland blijft stabiel, met een gemiddelde opbrengst van zo'n 40 ton per hectare. Vorige week lag de prijs voor vers geoogste uien op €0,35 per kilo, met een verwachte daling richting €0,30 rond deze tijd. De aanvoer zal de komende weken toenemen met de start van het seizoen in Thiva, gevolgd door regio's als Larissa, Kozani en Serres.
Noord-Amerika: Beperkt aanbod houdt prijzen stevig
Het aanbod van uien in Noord-Amerika blijft krap, vooral bij rode en witte rassen. Mexico is inmiddels gestart met de oogst, wat voor enige verlichting zorgt. Een ruimere beschikbaarheid wordt echter pas verwacht zodra Texas begint: volgende week voor gele uien en vanaf juli voor rode en witte.
Het aanbod ligt aanzienlijk lager dan vorig jaar, mede doordat landen als Mexico en Canada de afgelopen maanden meer dan gebruikelijk hebben ingekocht. In Wisconsin eindigt het seizoen voor gele uien één tot twee maanden eerder dan normaal; de rode oogst stopte zelfs al begin mei.
De schaarste aan de westkust heeft de handel versneld. Rode en gele uien zijn dit seizoen groter dan gemiddeld, wat de vraag naar middelgrote en grote maten extra heeft gestimuleerd. Gele uien worden nog steeds uit Wisconsin geëxporteerd, terwijl rode en witte uien uit Washington, Oregon en Mexico komen. Ook aan de oostkust worden uien geleverd.
Hoewel de vraag sterk blijft, is het tempo van de prijsstijgingen de afgelopen twee weken wat afgezwakt. Met de start van het Texaanse seizoen wordt verwacht dat deze trend zich voortzet. De prijzen blijven hoger dan vorig jaar, al wordt een lichte daling voorspeld van €2,75 tot €4,60 per zak van 22,7 kg.
Zuid-Afrika: Westkaapse Bokkeveld-uien populair, ondanks normale oogst en stevige concurrentie
Het seizoen voor Koue Bokkeveld-uien in de Westkaap loopt ten einde. Toch blijven deze lange-dag-uien nog een maand concurreren met middel- en kortedagrassen uit Limpopo en Namibië. De bruine uien uit de Westkaap brengen zo'n 10 tot 15% meer op dan de witte uien uit het noorden. "Bokkeveld-uien zijn erg populair," stelt een marktagent uit Kaapstad. "Consumenten zijn bereid R5 tot R10 (€0,26–€0,52) meer te betalen voor lokaal geteelde uien als ze de keuze hebben."
Volgens een Westkaapse teler was het "een gemiddeld seizoen – niet goed, niet slecht, gewoon normaal." Hoewel er in het verleden uien naar Europa zijn geëxporteerd, bleven de volumes dit jaar beperkt.
In het noorden hadden telers te maken met droogte door ongewoon hoge luchtvochtigheid. Ondanks een uitbreiding van het areaal, blijft het onzeker hoeveel van die oogst de markt daadwerkelijk bereikt. Daarnaast zorgde zware regen tijdens het planten voor kwaliteitsproblemen, aldus een marktagent uit Pretoria.
Op de markt in Kaapstad liggen de prijzen voor grote uien rond de R90 (€4,68) per 10kg-zak, grote-medium rond R95 (€5,40) en middelgrote rond R100 (€5,20). "Goede prijzen voor deze tijd," merkt een agent op. In Pretoria liggen de prijzen voor bruine uien boven de R9 (€0,47) per kilo, terwijl grote witte uien gemiddeld R6,50 (€0,34) kosten. Prijzen zijn in Gauteng doorgaans hoger door de grote vraag en actieve grenshandel. Namibië en Botswana houden hun grenzen open, wat invloed heeft op de marktdruk.
"Als Namibische telers uien beschikbaar hebben, kunnen wij geen uien naar hen exporteren, maar zij kunnen nog wél naar ons exporteren," legt de teler uit. "Dat maakt het lastig. Op onze eigen markt vormen Namibische uien op zich niet de grootste bedreiging, maar de echte concurrentie ontstaat in exportmarkten zoals Angola en Namibië zelf, waar hun uien direct met de onze concurreren."
Egypte: Seizoen eindigt met overvloed en zwakke vraag
Het Egyptische exportseizoen naar de EU eindigde in juli, na afronding van de oogst in juni. De focus van exporteurs ligt nu op bewaring en leveringen aan andere Arabische en Afrikaanse markten. Het seizoen werd gekenmerkt door een forse toename in volumes, dalende prijzen en een grillige vraag.
Twee jaar geleden legde de Egyptische overheid de uienexport stil vanwege onhoudbare prijsstijgingen op de binnenlandse markt. In 2023 piekten de prijzen op zowel de lokale als de exportmarkten, wat telers aanzette tot forse uitbreiding van de teelt. De totale oogst wordt nu geschat op vijf miljoen ton, waarbij meer dan een miljoen ton overschot resteert na binnenlandse consumptie en reguliere exportvolumes.
In tegenstelling tot vorig jaar was er wereldwijd geen tekort, wat de exportdruk vergrootte. "Er is nauwelijks vraag en we zitten met bergen uien," aldus een Egyptische exporteur. In sommige markten bleef de vraag stabiel, zoals in Nederland. Tijdelijke tekorten in onder andere Rusland, Duitsland en Spanje zorgden wel kortstondig voor extra vraag naar Egyptische uien.
Gezien het afwisselende patroon van hoge en lage opbrengstjaren, wordt volgend seizoen een daling in het volume verwacht.
India maakt exportcomeback met grotere oogst en opgeheven heffing
India heeft zich dit seizoen sterk op de wereldwijde uienmarkt gepositioneerd. Dankzij een oogststijging van 25% en het beëindigen van de 20%-exportheffing in april, is het land weer volop actief als exporteur. In regio's als Nashik breidde het uienareaal zich met bijna 60% uit, als reactie op een tegenvallend voorgaand seizoen dat zowel prijsontwikkelingen als overheidsbeleid beïnvloedde. De grotere beschikbaarheid heeft de prijzen gestabiliseerd en internationale belangstelling opnieuw aangewakkerd.
Vooral de vraag uit Zuidoost-Azië is flink toegenomen, met name vanuit Maleisië, Vietnam en Sri Lanka. Maleisië kent een sterke consumenten- en foodservicemarkt, Vietnam fungeert als regionaal doorvoerland, en Sri Lanka blijft sterk afhankelijk van import. De Golfregio blijft eveneens consistent bestellen, ondanks de hogere transportkosten.
Weersomstandigheden hebben in sommige gebieden invloed gehad op de productkwaliteit. Tegelijk beperken logistieke uitdagingen de exportcapaciteit richting de Golf. Om kosten beheersbaar te houden, richten veel Indiase exporteurs zich op nabijgelegen Aziatische landen, waar kortere routes minder risico en lagere kosten betekenen, al blijven langere transittijden een logistieke uitdaging.
Door de overvloed zijn de prijzen momenteel lager dan vorig jaar, met een gemiddelde van €0,21/kg op de groothandelsmarkten, tegenover €0,26/kg in juli 2024. De verwachting is dat vraag rondom feestdagen en het vrijgeven van voorraden de prijzen de komende weken zowel lokaal als internationaal zal opdrijven.
Nieuw-Zeeland: Export naar Indonesië hervat zonder fumigatie
Deze week is bekendgemaakt dat Nieuw-Zeelandse uien voortaan naar Indonesië geëxporteerd kunnen worden zonder dat ze worden gefumigeerd. NZ Onions werkt dit jaar nauw samen met het Indonesische ministerie van Landbouw om lokale telers te ondersteunen, vooral door beter inzicht te geven in plaag- en ziekteherkenning. Met deze samenwerking willen ze technische kennis uitwisselen en de teelt- en bioveiligheidsnormen verder verbeteren.
Dankzij het gunstige klimaat levert Nieuw-Zeeland al uien van hoge kwaliteit aan Indonesië en andere markten. De vraag vanuit Indonesië blijft stabiel, al zijn de eerder hoge prijzen iets bijgesteld nu de Nieuw-Zeelandse uien op de markt komen.
In week 33 is het onderwerp voor de wereldmarkt: frambozen